صندوق طلا چیست؟ سرمایه گذاری در صندوق سرمایه گذاری طلا

طلا کالایی است که سال‌ها توسط مردم به عنوان ابزاری جهت سرمایه‌گذاری استفاده می‌شود. قابلیت نقدشوندگی و ضد تورمی شاید مهم‌ترین دلایلی باشند که در  طول چندین هزار سال،  طلا را در صدر اهداف سرمایه‌گذاری مردم قرار داده است.

اکثر افراد خرید و فروش‌های طلای خود را به صورت فیزیکی انجام می‌دهند. گذشته از طلای زینتی، برخی پول نقد خود را صرف خرید سکه می‌کنند تا هزینه اجرت ساخت ندهند و سرمایه‌گذاری مقرون به صرفه‌تری داشته باشند. اما چه می‌شود اگر بگوییم که خرید غیر فیزیکی طلا می‌تواند بهتر از خرید فیزیکی آن باشد.

سرمایه‌گذاری در صندوق طلا یکی از همین گزینه‌های غیر فیزیکی طلا است. اما صندوق طلا چیست؟ صندوق طلا نسل جدیدی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری است که به سرمایه گذاران این امکان را می‌دهد تا با امنیت بیشتر و کارمزدی کمتر به معامله طلا بپردازند. در ادامه توضیحات مفصل‌تری از این صندق‌ها، مزایا، معایب و سایر نکات و جزئیاتی که باید بدانید را به شما ارائه می‌دهیم.

صندوق طلا چیست؟

قبل از بررسی اینکه صندوق طلا چیست، بگذارید مثالی را در نظر بگیریم. تصور کنید که گاوصندوقی پر از طلا است و هر قطعه طلای این گاوصندوق به یک نفر تعلق دارد. همچنین هر کسی می‌تواند هر قدر که در توان دارد طلا بخرد و در گنج داخل این گاوصندوق سهیم باشد. همچنین گاوصندوق مدیری دارد که حواسش به همه چیز هست و می‌داند کی برای گاوصندوق سکه بخرد و کی شمش تا همه بیشترین سود را ببرند. در ضمن، این گاوصندوق معتبر و به شدت ضد سرقت است و هیچ کس نمی‌تواند به آن دستبرد بزند!

صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا (Gold Funds)، یکی از انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک و قابل معامله (ETF) در بورس هستند. این صندوق‌ها سرمایه مشتریان خود را به جای خرید سهام، روی اوراق مبتنی بر سکه و شمش طلا سرمایه‌گذاری می‌کنند.

به طور دقیق‌تر، صندوق‌های طلا حداقل 70 درصد از دارایی خود را در سکه و شمش و مابقی را در سایر دارایی‌های کم ریسک مانند اوراق با درآمد ثابت سرمایه‌گذاری می‌کنند. به این صورت که مدیر صندوق، شمش و سکه‌های مورد نیاز را از بازار یا بانک کارگشایی می‌خرد و در یک بانک عامل سپرده‌گذاری می‌کند.

خیال کنید یک گاوصندوق پر از طلا وجود دارد که هر قطعه از آن به یک نفر تعلق دارد. هر کس هم می‌تواند هر قدر که در توان دارد طلا بخرد و در گنج داخل این گاوصندوق سهیم باشد.

در زیر نمونه‌ای از ترکیب دارایی یک صندوق طلا را مشاهده می‌کنید:

در نمودار زیر درصد شمش و سکه برای 13 صندوق برتر طلا آورده شده است:

می‌توان گفت سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها، یک سرمایه‌گذاری غیرمستقیم روی نرخ ارز و طلای جهانی است. به این دلیل که درصد عمده‌ای از سرمایه‌گذاری این صندوق‌ها، روی گواهی‌های سکه و شمش طلاست و قیمت‌گذاری طلا به دو پارامتر اصلی نرخ دلار و قیمت انس جهانی وابسته است. هر چند سایر سرمایه‌گذاری‌های دیگر مانند خرید خودرو، خرید مسکن، سرمایه گذاری در تامین مالی جمعی و … همگی به نرخ ارز وابسته هستند، اما صندوق‌های طلا نسبت به نوسانات کوتاه مدت دلار بیشترین تغییرات قیمتی را دارند.

صندوق طلا مناسب چه کسانی است؟

صندوق‌های سرمایه‌گذاری اوراق بهادار طلا می‌توانند برای طیف وسیعی از سرمایه‌گذاران جذاب باشند. این افراد شامل گروه‌های زیر هستند:

سرمایه‌گذاران بلندمدت

بسیاری می‌پرسند که آیا صندوق طلا برای سرمایه گذاری بلندمدت مناسب است؟ جواب این سوال بله است. به عبارتی بازدهی صندوق‌های طلا به طور مستقیم با نوسانات قیمت طلا و سکه در بلندمدت مرتبط است؛ چرا که بخش عمده‌ای از ترکیب دارایی‌های این نوع صندوق‌ را گواهی سپرده طلا و سکه تشکیل می‌دهد.

سرمایه‌گذاران مبتدی

برای بسیاری از سرمایه‌گذاران مبتدی مانند زنان خانه‌دار یا دانشجویان، شناسایی و سرمایه گذاری در یک طرح می‌تواند کاری دشوار و نیازمند دانش و تجربه مخصوص به این کار باشد. اما سرمایه‌گذاری در صندوق‌های طلا به دلیل مدیریت حرفه‌ای و سهولت در خرید و فروش به دانش و تجربه بالایی نیاز ندارد. به عبارتی لازم نیست تا افراد نگران سرقت، تقلبی بودن طلا و حتی پیدا کردن فروشنده برای آن باشند. چرا که خرید و فروش واحدهای صندوق طلا به راحتی و به صورت آنلاین امکان‌پذیر است.

افراد با سرمایه کم

شاید تصمیم دارید تا ماهانه چند میلیون تومان از درآمد خود را پس انداز کنید. حتی شاید قصد دارید اینکار را با 100 هزار تومان انجام دهید. خبر خوب این است که با وجود صندوق‌های طلا شما می‌توانید حتی با صد هزار تومان طلا بخرید.

کسانی که به دنبال امنیت بیشتر هستند

تاکنون پیش آمده که چیزی از شما دزدیده‌ باشند؟ فکر کنید میلیون‌ها تومان از دارایی‌های خود را به طلا تبدیل کرده‌اید تا از تورم جا نمانید. شاید هم آن را برای آینده فرزند خود نگه داشته‌اید. به هر حال اگر این طلا از شما دزدیده شود چه؟ بر خلاف طلای فیزیکی که چنین ریسک بزرگی دارد، سرمایه‌گذاری در صندوق‌های طلا، نگرانی‌های مربوط به نگهداری فیزیکی طلا را برطرف می‌کند، چرا که هیچ کس جز خودتان نمی‌تواند به دارایی‌های شما دسترسی داشته باشد و پس از نقد کردن صندوق‌های طلا، پول حاصل از آن تنها به حساب بانکی که به نام شما است، واریز می‌شود.

البته که جذابیت سرمایه‌گذاری در صندوق‌های طلا تنها به این گروه‌ها محدود نمی‌شود. بسیاری از افراد، حتی کسانی که در بازارهای دیگر نیز فعالیت می‌کنند، می‌توانند بخشی از سبد سرمایه‌گذاری خود را به این صندوق‌ها اختصاص دهند.

بازدهی صندوق سرمایه گذاری طلا در ایران

بازدهی صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا را می‌توان به قیمت انس جهانی طلا و نرخ ارز وابسته دانست. علاوه بر این دو متغیر، تمامی عواملی که باعث افزایش قیمت طلای داخلی می‌شوند، بر افزایش قیمت صندوق‌های طلا نیز موثر هستند. با این حال نمودار قیمتی صندوق‌های طلا در سال‌های گذشته نشان می‌دهد که برآیند نوسانات بلندمدت این صندوق‌ها مثبت و سرمایه‌گذاری در آن سودآور بوده است.

در زیر می‌توانید بازدهی یکی از صندوق‌های طلا را در طول سال 1403 مشاهده کنید:

به خاطر داشته باشید که محدوده دامنه نوسان در صندوق‌ های مبتنی بر طلا، روزانه ۱۰ درصد است. در نتیجه لازم نیست نگران نوسانات قیمتی شدید و ایجاد صف‌های خرید و فروش این صندوق‌ها باشید.

لیست صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا در ایران

در حال حاضر، 21 صندوق سرمایه‌گذاری طلا در ایران وجود دارد. این صندوق‌ها به‌همراه بازدهی ماهانه آنها در فروردین 1404 به صورت جدول زیر آمده‌ است:

نام صندوق	بازده  ماهانه	بازده  ماهانه	نوع
پشتوانه سکه  طلای زرافشان امید ایرانیان	زر	13/81%	قابل معامله در بورس (ETF)
پشتوانه طلای  گلدیس نوین	…	10/18%	صدور و ابطال
پشتوانه طلای  لوتوس	طلا	13/94%	قابل معامله در بورس (ETF)
پشتوانه طلای  لیان	لیان	14/26%	قابل معامله در بورس (ETF)
در اوراق  بهادار مبتنی بر سکه طلا نهایت نگر	ناب	13/88%	قابل معامله در بورس (ETF)
در اوراق  بهادار مبتنی بر سکه طلا کیان	گوهر	14/23%	قابل معامله در بورس (ETF)
در اوراق  بهادار مبتنی بر طلا آتش فیروزه	آتش	12/82%	قابل معامله در بورس (ETF)
در اوراق  بهادار مبتنی بر طلای دماوند	قیراط	13/08%	قابل معامله در بورس (ETF)
در اوراق  بهادار مبتنی بر طلای زروان ویستا	زروان	14/87%	قابل معامله در بورس (ETF)
در اوراق  بهادار مبتنی بر طلای زرین آگاه	مثقال	13/67%	قابل معامله در بورس (ETF)
در اوراق  بهادار مبتنی بر طلای زرین صبا	نفیس	13/30%	قابل معامله در بورس (ETF)
در اوراق  بهادار مبتنی بر طلای کیمیا	امرالد	…	قابل معامله در بورس (ETF)
در اوراق  بهادار مبتنی بر گواهی سپرده سکه طلا کهربا	کهربا	14/27%	قابل معامله در بورس (ETF)
در اوراق  بهادار مبتنی بر گواهی سپرده سکه طلا درخشان آبان	درخشان	14/26%	قابل معامله در بورس (ETF)
زرفام آشنا	زرفام	13/16%	قابل معامله در بورس (ETF)
طلای آسمان  التون	آلتون	14/15%	قابل معامله در بورس (ETF)
طلای تابان  تمدن	تابش	13/58%	قابل معامله در بورس (ETF)
طلای دنای  زاگرس	جواهر	14/31%	قابل معامله در بورس (ETF)
طلای زمرد  بیدار	زمرد	…	صدور و ابطال
طلای عیار  مفید	عیار	14/34%	قابل معامله در بورس (ETF)
کیمیا زرین  کاردان	گنج	14/25%	قابل معامله در بورس (ETF)

مزایای صندوق سرمایه گذاری طلا چیست؟

بدون شک مزایا صندوق طلا خیلی بیشتر از چیزی است که تصور می‌کنید. البته باید هم همین طور باشد تا سرمایه‌گذار این گزینه را نسبت به خرید فیزیکی طلا ترجیح دهد. در ادامه مزایا صندوق طلا را بررسی خواهیم کرد:

1. حذف ریسک سرقت و نگهداری فیزیکی طلا و سکه

سرمایه‌گذاری در صندوق سرمایه‌گذاری طلا دیگر مشکلات رایج طلای فیزیکی از جمله حمل و نگهداری، احتمال کلاهبرداری، سرقت، تقلب و … را ندارد.

2. کاهش کارمزد معاملات

مجموع کارمزدهای خرید و فروش واحدهای صندوق سرمایه گذاری طلا معادل با 0.25% است. یعنی با خرید و فروش واحد‌های یک صندوق طلا به ارزش 10 میلیون، شما باید مبلغ 25 هزار تومان بابت کارمزد پرداخت کنید. همچنین شایان ذکر است که خرید و فروش صندوق‌های طلا از پرداخت مالیات معاف می‌باشد.

3. قابلیت سرمایه‌گذاری با مبالغ کم

براساس قوانین بازار بورس و با توجه به اینکه واحدهای صندوق‌های سرمایه گذاری طلا در بورس مبادله می‌شوند، حداقل مقدار سرمایه گذاری در صندوق طلا  100 هزار تومان می‌باشد. البته این مبلغ در بعضی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری اوراق بهادار طلا به 300 هزار تومان افزایش یافته است.

به هر حال با وجود صندوق طلا حتی با کمتر از 1 میلیون تومان هم می‌شود طلا خرید و این در حالی است که برای خرید یک سکه باید چند ده میلیون تومان هزینه کرد.

4. قابل معامله بودن در بورس (ETF)

ETF به این معنی است که این صندوق‌ها قابلیت معامله در بورس را دارند و برای خرید و فروش واحدهای صندوق طلا، نیازی به مراجعه حضوری نیست. به عبارتی این کار از طریق سامانه‌های معاملاتی در کارگزاری ثبت‌نامی فرد، به‌صورت آنلاین صورت می‌گیرد.

5. نقدشوندگی بالا

یکی دیگر از ویژگی‌های صندوق‌های طلا نقدشوندگی مناسب آنها است. گفتنی است که معمولاََ صف خرید و فروش برای صندوق‌های طلا بر خلاف سهام بورسی ایجاد نخواهد شد، چرا که دامنه نوسانات صندوق طلا 10 درصد تعیین شده است. بنابراین شما در هر زمان که مایل باشید می‌توانید نسبت به نقد کردن دارایی‌های خود اقدام کنید.

6. سهولت در خرید و فروش

شما می‌توانید به راحتی و در کمترین زمان ممکن در روزهای شنبه تا چهارشنبه (به جز تعطیلات رسمی) از ساعت 12 تا 18 به خرید و فروش واحدهای صندوق طلا بپردازید. بعلاوه همان طور که بالاتر ذکر شد، خرید و فروش این صندوق‌ها به صورت آنلاین و با استفاده از یک تلفن‌همراه و اینترنت هم امکان‌پذیر است.

7. کاهش ریسک به‌ دلیل مدیریت حرفه‌ای صندوق طلا

با استفاده از صندوق سرمایه گذاری طلا شما به‌صورت غیرمستقیم طلا می‌خرید و در واقع سرمایه خود را برای خرید طلا بدست افراد حرفه‌ای می‌سپارید. شما با این‌کار علاوه بر اینکه مشکلات خرید طلا به صورت فیزیکی را ندارید، ریسک سرمایه گذاری در طلا برای خود را تا حد زیادی کاهش می‌دهید.

در حقیقت مدیران صندوق‌های طلا متنوع سازی خوبی میان سکه و شمش ایجاد می‌کنند. به عبارتی هنگامی که حباب سکه زیاد می‌شود مدیران صندوق دارایی‌های صندوق را به شمش و در زمان کمتر شدن حباب بیشتر سهم ترکیب دارایی صندوق طلا را در سکه سرمایه گذاری می‌کنند تا با این‌ کار ریسک ناشی از نوسانات قیمتی طلا را به طور چشمگیری کاهش دهند.

معایب صندوق سرمایه گذاری طلا چیست؟

با وجود مزایای زیادی که صندوق‌های طلا و سکه دارند، محدودیت‌هایی نیز برای آنها وجود دارد. برخی از این معایب عبارتند از:

1. کارمزد‌ها و هزینه‌های سالانه

صندوق‌های سرمایه‌گذاری اوراق بهادار طلا شامل کارمزد‌های مدیریتی سالانه و کارمزد خرید و فروش معاملات می‌شوند. اگرچه این مبلغ بسیار کمتر از هزینه اجرت طلای فیزیکی، سود فروشنده و حق ضرب در سکه است، اما با این حال می‌تواند بر سود نهایی سرمایه‌گذار تاثیر بگذارد.

2. عدم تطابق دقیق با قیمت طلا و سکه

تغییرات قیمت واحدهای صندوق‌های طلا به طور کامل منعکس کننده تغییرات قیمت طلای فیزیکی نیست، چرا که صندوق طلا در واقع سبدی از دارایی‌های مختلف از جمله شمش و سکه و حتی دارایی‌های غیر طلایی مانند اوراق با درآمد ثابت است.

3. عدم مالکیت فیزیکی طلا

بسیاری از سرمایه گذاران قدیمی طلا ترجیح می‌دهند که بتوانند وجود فیزیکی طلای خود را احساس کنند. متاسفانه این قابلیت صندوق‌های سرمایه‌گذاری اوراق بهادار طلا وجود ندارد. به همین دلیل، اگر داشتن طلای فیزیکی برای شما مهم باشد، صندوق طلا گزینه مناسبی برای شما نخواهد بود.

4. ریسک نوسانات قیمتی طلا

بزرگترین ریسک صندوق‌های طلا در واقع همان ریسک سرمایه گذاری در طلا است. از آنجایی که تغییرات قیمتی در این صندوق‌ها وابسته به قیمت طلای داخلی است، نوسانات شدید طلای داخلی می‌تواند این صندوق‌ها را هم با نوساناتی هم‌تراز نسبت به طلای داخلی مواجه کند. البته که محدوده نوسانات روزانه این صندوق‌ها 10% بوده و جای نگرانی برای ریزش‌‌های بیشتر از این مقدار در طی یک روز نیست!

بهترین صندوق سرمایه گذاری طلا کدام است؟

طبیعی است که بهترین صندوق سرمایه‌گذاری طلا صندوقی است که بیشترین بازدهی را داشته باشد. شما می‌توانید با تحلیل ‌های تکنیکال و فاندامنتال، مقایسه نمودار فعالیت این صندوق‌ها و همچنین درصد سودی که در دوران فعالیت خود داشته‌اند، بهترین صندوق را برای سرمایه‌گذاری خود انتخاب کنید. البته از شرایط بازارگردانی هر صندوق نیز غافل نشوید. در چنین شرایطی انتخاب 10 صندوق سرمایه گذاری برتر می‌تواند به شما کمک شایانی کند.

همچنین به منظور دسترسی به اطلاعات بازدهی و عملکرد صندوق‌های سرمایه گذاری طلا می‌توانید از صفحه گزارش تحلیل صندوق‌های سرمایه گذاری سایت سیگنال استفاده کنید و پس از شناسایی سرمایه گذاری خود را آغاز نمایید.

چگونه در صندوق های طلا سرمایه گذاری کنیم؟

برای سرمایه‌گذاری در صندوق‌های طلا و خرید و فروش نماد این صندوق‌ها، داشتن کد بورسی الزامی است. تمام کسانی که در کارگزاری‌ها به صورت آنلاین معامله انجام می‌دهند، امکان خرید و فروش نماد صندوق‌های طلا را نیز دارند. برای گرفتن کد بورسی از کارگزاری مورد نظر خود می‌توانید به سایت سیگنال مراجعه کنید.

پس از دریافت کد بورسی و ثبت نام در یک کارگزاری می‌توانید با دنبال کردن مراحل زیر صندوق‌ طلای مورد نظر خود را خریداری کنید:

1. وارد سامانه معاملاتی در کارگزاری خود شوید.

2. در بخش جستجو “نماد” صندوق طلای خود را وارد کنید.

3. با پیدا کردن نماد صندوق طلا می‌توانید جزئیات مربوط به آن صندوق و همچنین اطلاعات مربوط به معامله آن را مشاهده کنید.

4. با کلیک بر روی گزینه خرید و وارد کردن قیمت و مقدار واحد های صندوق طلا می‌توانید درخواست خرید خود را نهایی کنید. (به یاد داشته باشید که حداقل مقدار خرید صندوق‌های طلا 100 هزار تومان و برای برخی دیگر 300 هزار تومان است.)

5. مراحل فروش نیز همانند مراحل خرید با کلیک بر روی گزینه “فروش” امکان پذیر است.

سوالات متداول

---