ارز تزوس (Tezos) چیست؟
در این مقاله با هم به بررسی تعریف، ویژگی‌ها، مزایا، معایب، کیف پول‌ها و آینده رمزارز تزوس که با نماد اختصاصی XTZ شناخته می‌شود، خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
ارز دیجیتال تزوس چیست؟
این ارز که یک شکل از دارایی‌های دیجیتال است، با نماد اختصاصی XTZ نمایش داده می‌شود. رمزارز تزوس در سال 2017 میلادی به دست آرتور بریتمن منتشر شده است. در میان ارزهای دیجیتال، تزوس خود را به عنوان اولین پلتفرم خوداصلاحگر معرفی کرده است. پلتفرم قراردادهای هوشمند تزوس، امکان ایجاد برنامه‌های غیرمتمرکز را می‌دهد و مشابه اتریوم است با این تفاوت که از الگوریتم اجماع اثبات سهام استفاده می‌کند.
بگذارید کمی ساده‌تر صحبت کنیم. تزوس یک شبکه بلاک‌چین مبتنی بر قراردادهای هوشمند است و قصد دارد زیرساخت‌های پیشرفته‌تری را ارائه دهد به این معنی که می‌تواند با مرور زمان، بدون وجود خطر هارد فورک، تکامل یافته و بهبود یابد. ارزش بازاری ارز رمزارز تزوس در حدود 2.58 میلیارد دلار است و در رتبه 38 بازار ارزهای دیجیتال قرار دارد.
ویژگی های تزوس
تزوس برای توصیف پلتفرم خود، ویژگی‌های زیر را عنوان کرده است:
خود اصلاحگر (Self-Amendment)
این ویژگی به تزوس این امکان را می‌دهد بروزرسانی‌های خود را بدون نیاز به فورک یا جدا شدن زنجیره‌ها به دو بلاک‌چین متفاوت، اعمال کند. این مورد می‌تواند در طول زمان جلوی چند قسمت شدن جامعه، تغییر انگیزه سهامداران و مختل شدن شبکه را بگیرد. هزینه‌های اجرای بروزرسانی در پروتکل و پیاده‌سازی نوآوری‌ها در آینده بخاطر این ویژگی کاهش می‌یابد.
مدیریت درون‌زنجیره‌ای (On-Chain Governance)
تمامی سهامداران می‌توانند در مدیریت پروتکل دخیل باشند. چرخه انتخاباتی برای سهامداران فرایندی سازمان‌یافته است تا درباره طرح‌های پیشنهادی توافق جمعی حاصل شود. در آینده با کشف مکانیزم‌های بهتر مدیریت، با ترکیب ساز و کار مدیریت درون زنجیره‌‌ای با پروتکل خود اصلاحگر، امکان تغییر شیوه فرایند رای‌گیری وجود خواهد داشت.
نوآوری غیرمتمرکز (Decentralized Innovation)
اصلاحات پیشنهادی گه مورد پذیرش واقع می‌شوند، می‌تواند شامل پرداخت به افرادی باشد که قصد بهبود پروتکل را دارند. این نوع ساز و کار تامین مالی نگهداری از شبکه را به صورت غیرمتمرکز ممکن می‌سازد. ایجاد یک اکوسیستم از توسعه‌دهندگان فعال و متنوع که برای مشارکت در پروتکل انگیزه اقتصادی دارند، باعث بهبود روند توسعه و پذیرش تزوس خواهد شد.
قراردادهای هوشمند و بررسی رسمی (Smart contracts & Formal Verification)
پلتفرم تزوس قابلیت ایجاد قراردادهای هوشمند و برنامه‌های غیرمتمرکزی را به کاربران می‌دهد که امکان دستکاری و مختل کردن آن توسط اشخاص ثالث وجود ندارد. علاوه بر این تزوس به فرایند بررسی رسمی قراردادهای هوشمند که تکنیکی برای بهبود امنیت آن‌هاست، کمک می‌کند.
در صورت استفاده صحیح از این تکنیک، در آینده از باگ‌های هزینه‌بر و جنجال‌آفرین جلوگیری خواهد شد.
اثبات سهام (Proof-Of-Stake)
مشارکت‌کنندگان در شبکه‌های همتا به همتای غیرمتمرکز منابع محاسباتی لازم برای بقا و ادامه حیات شبکه را فراهم می‌کنند. در تزوس هر سهامداری می‌تواند در فرایند اجماع شرکت کند و به دلیل مشارکت در تامین امنیت و پایداری شبکه، از سوی آن جایزه دریافت کند.
این رویه بر خلاف رویه دیگر ارزهای دیجیتال مبتنی بر اثبات سهام است. در راه ورود به ساز و کار تزوس موانعی کمتر از بقیه وجود دارد و در مقایسه با سایرین، هزینه‌های آن نیز اندک است.
نمایندگی (Delegation)
لازمه‌ی مشارکت در فرایند اثبات سهام، یک سپرده امن است. مشابه اثبات سهام که بر روی درستکار بودن اکثریت افراد شبکه استوار است، امنیت تزوس نیز با پروتکل انگیزه بخش آن از طریق پاداش دادن به افراد راستگو و مجازات افراد متقلب در شبکه به وقوع می‌پیوندد. کاربرانی که نمی‌خواهند مستقیماً در پروتکل اجماع شرکت کنند، قادر به انتخاب نماینده و سپردن حقوق خود به آن‌ها هستند.
مزایای ارز دیجیتال تزوس
ارز دیجیتال تزوس دارای مزایای متعددی است که می‌توان آن‌ها را در موارد زیر مرور کرد:
- استیکینگ نسبتا کم هزینه‌تر
دارندگان ارز XTZ با استیک کردن و یا واگذار کردن دارایی‌های خود می‌توانند پاداش دریافت کنند. در واگذار کردن توکن‌های تزوس محدودیتی وجود ندارد، اما بعضی از بیکرها توان این را دارند که برای میزان پذیرش خود محدودیت تعیین کنند. کاربرانی که دارایی‌های خود را واگذار کنند، هر ۲۰ روز یک بار (که معادل ۷ چرخه در شبکه ارز دیجیتال Tezos است) سود دریافت خواهند کرد.
- مدیریت قابل دسترسی
پلتفرم تزوس از ترکیبی از بهترین ویژگی‌های الگوریتم‌های اثبات سهام سنتی و نمایندگی شده بهره می‌برد. الگوریتم اجماع اثبات سهام لیکوئید علاوه بر توزیع پاداش‌ها، برای بیشتر اعضای شبکه شانس تاثیرگذاری روی شبکه به صورت مستقیم یا غیر مستقیم را فراهم می‌کند.
- به‌روزرسانی‌های یکپارچه
هنگام فرارسیدن زمان هاردفورک یک بلاک‌چین، احتمال نوسان قیمت و آفلاین شدن موقتی شبکه آن وجود دارد. استیمیت یکی از تازه‌ترین نمونه‌های این مشکل است. ارز دیجیتال تزوس با دفتر کل خود اصلاح کننده‌اش از وقوع چنین مشکلاتی جلوگیری می‌کند.
- قراردادهای هوشمند قابل تایید
ممکن است قراردادهای هوشمند قابل تایید تزوس در مقابل حملات سایبری مقاوم‌تر بوده و به صورت کلی امن‌تر باشد. می‌توان گفت که عدم ثبت حمله به شبکه Tezos، تا حدودی مرهون اندک بودن تعداد برنامه‌های غیر متمرکز پشیبانی شده در این پلتفرم است.
- ابتکار آموزشی
تزوس برای تشویق توسعه‌دهندگان، برای مطالعه این پلتفرم، کمک هزینه‌های مالی قابل توجهی اختصاص داده است. تاکنون حداقل ۳۰ میلیون دلار برای این کمک هزینه‌ها کنار گذاشته شده و Tezos به دنبال فراهم کردن آموزش آنلاین در این زمینه با همکاری دانشگاه کینگزلند است.
معایب ارز دیجیتال تزوس XTZ
ارز دیجیتالی تزوس معایبی هم دارد که باید به آن‌ها نیز اشاره کرد:
- برای استفاده‌های تجاری مناسب نیست
از نظر فنی می‌توان پلتفرم تزوس را تحسین کرد اما این پلتفرم چندان برای استفاده‌های تجاری مناسب نیست و در واقع می‌توان گفت چنین استفاده‌هایی به هیچ عنوان از اهداف اصلی این پلتفرم محسوب نمی‌شوند.
ارز XTZ ممکن است برای سرمایه گذاران، بیکرها و واگذارکنندگان داریی مناسب باشد، اما آن دسته از افراد که قصد دارند با رمز ارزهای خود خرید و فروش انجام دهند، بهتر است سراغ بیت کوین، اتریوم یا امثال آن‌ها که ارزهایی پیشتاز در این زمینه هستند بروند.
- شبکه آن نابالغ است
این مسئله که همواره توجه اصلی تیم توسعه دهنده ارز دیجیتال تزوس بر روی زبان برنامه نویسی آن متمرکز بوده، به احتمال زیاد به ضرر سایر بخش‌ها تمام شده است. تا کنون، با وجود این که تعداد قابل توجهی از کاربران به سمت این شبکه جذب شده‌اند، اما با این حال تزوس هنوز یک شبکه جوان به حساب می‌آید و پتانسیل آن هنوز به صورت کامل به مرحله تحقق نرسیده است.
اگرارز دیجیتال Tezos توسط طیف وسیعی از کاربران مورد پذیرش قرار بگیرد، در مورد ثابت ماندن هزینه کارمزد و سرعت تراکنش‌های آن اطمینانی وجود ندارد و توسعه دهندگان نیز در این مورد سکوت کرده‌اند.
- جنجال‌های گذشته تزوس
در گذشته مشکلات قانونی تزوس باعث شد یکی از چهره‌های مهم این پلتفرم (یوهان گورز، اولین رئیس بنیاد تزوس) از آن جدا شود. از آن زمان تاکنون تزوس موفق شده وجهه عمومی خود را تا حد زیادی بهبود دهد. با این وجود که به نظر می‌رسد تزوس یک سازمان باثبات باشد، باز هم مشخص نیست که در صورت به وجود آمدن اختلاف بین رهبران این پروژه، چه اتفاقاتی به وقوع خواهد پیوست.
حاکمیت تزوس
حاکمیت تزوس کاملا وابسته به سهامداران (دارندگان ارز دیجیتال) آن است. تمامی سهامداران می‌توانند در حاکمیت پروتکل شرکت کنند و به بروزرسانی‌های مطرح شده توسط توسعه‌دهندگان رای دهند. سازوکار ابتدایی رای‌دهی از پیش تعریف شده است. با این وجود فرایند حاکمیت به گونه‌ای است که می‌توان نحوه رای‌دهی را با پیشرفت شبکه تغییر داد.
شرایط بسیاری می‌تواند موجب تغییر در پروتکل شود که مهمترین آن‌ها رای سهامداران است؛ مانند اثبات مشروعیت تغییرات جدید در مقایسه با تغییرات گسترده‌ای که به تایید اکثر اعضای شبکه رسیده، که اصول کلی پلتفرم را نشان می‌دهد و توسط سهامداران برقرار شده است.
کیف پول تزوس
برای نگهداری تزوس باید کیف پول آن را داشته باشید یا از کیف پول‌هایی استفاده کنید که از تزوس پشتیبانی می‌کنند. بر خلاف بیشتر رمز ارزها، تزوس کیف پول رسمی معرفی نکرده اما چهار گزینه نرم‌افزاری (Galleon Wallet، Air Gap، Kukai، ZenGo) را معرفی کرده است. همچنین امکان ذخیره تزوس بر روی کیف پول‌های سخت افزاری ترزور و لجر نیز میسر است.
از دیگر کیف‌پول‌هایی که می‌توانند از رمز ارز تزوس پشتیبانی کنند، می‌توان موارد زیر را معرفی کرد:
1.اتمیک والت
بیش از 300 ارز دیجیتال توسط این کیف پول پشتیبانی می‌شوند و تیم پشتیبانی آن هر هفته ویژگی‌های جدیدی را به آن اضافه می‌کند.
2. لجر نانو اس
لجر نانو اس دارای ویژگی‌های فوق‌العاده امنیتی است آن را به یکی از بهترین کیف پول‌ها برای ذخیره ارزهای دیجیتالی مثل تزوس تبدیل می‌کند.
3. ترزور مدل تی
ترزور مدل تی یکی از بهترین کیف پول‌ها برای ذخیره تزوس است. این کیف پول دارایی‌های شما را به صورت آفلاین ذخیره می‌کند تا در مقابل حملات هکرها در امان باشند.
آینده ارز دیجیتال تزوس
بدون شک، مشکلات و فرصت‌های بیشتری برای رشد قیمت آینده تزوس وجود دارند. برخی از وقایع اخیر تأثیر مثبتی روی قیمت این رمزارز گذاشته است. این بدان معناست که رمزارز تزوس یک ارز دیجیتال وابسته و نیمه‌وابسته به وقایع مختلف است و خبرها و اتفاقات مختلف، در نرخ آینده آن تأثیر دارد.
در سال 2020 میلادی، قیمت ارز تزوس تنها طی ۵۰ روز افزایشی ۲۰۹ درصدی را تجربه کرد و از ۱.۲۴ به ۳.۸۲ دلار رسید. این نشانگر آن است که بازار به پتانسیل و آینده تزوس علاقه دارد و آن را ارزی هیجان انگیز محسوب می‌کند. در حال حاضر شرکت‌های زیادی از جمله کوین‌بیس و بایننس، خدمات استیکینگ Tezos را برای کاربران فراهم می‌کنند.
اگر تعداد صرافی‌هایی که این خدمات را برای دارندگان ارز XTZ ارائه می‌دهند افزایش یابد، امکان افزایش قیمت تزوس نیز وجود دارد. لازم به ذکر است که فراهم کردن امکان کسب درآمد برای دارندگان این ارز دیجیتال یک انگیزه قوی محسوب می‌شود و در نتیجه، تقاضا برای خرید تزوس هم می‌تواند افزایش پیدا کند که طبعا افزایش قیمت را در به دنبال خواهد داشت.
بنابراین می‌توان گفت که موفقیت بخش استیکینگ و کسب درآمد ارز دیجیتال Tezos برای رشد قیمت آن در آینده حیاتی خواهد بود.
جمع بندی
رمز ارز تزوس با نماد اختصاصی XTZ، یک رمزارز وابسته است که اتفاقات و اخبار مختلف بر روی قیمت آن تاثیر می‌گذارند. با این حال، اکثر متخصصان و تحلیلگران ارزهای دیجیتال، آینده تزوس را موفق و صعودی ارزیابی می‌کنند.