صندوق سرمایه گذاری شاخصی چیست و چگونه کار می کند؟

هر روز در اخبار دیده و یا شنیده‌ایم که شاخص بورس امروز نسبت به روزهای گذشته در چه موقعیتی قرار گرفته است. مثلا بالاتر یا پایین‌تر از میزان چند روز گذشته است. شاخص کل بازار بورس میانگین فعالیت کل نمادهای فعال در بورس است. شرکت‌های بزرگ که میزان دارایی بالاتری دارند تاثیر بیشتری در تغییرات شاخص دارند. به همین دلیل به این شرکت‌ها شاخص ساز می‌گویند. صندوق‌ سرمایه گذاری شاخصی براساس سرمایه‌گذاری در سهام‌های شاخص ساز بازار فعالیت می‌کند.

تعریف صندوق سرمایه گذاری شاخصی

صندوق‌های سرمایه گذاری شاخصی یکی از انواع صندوق های سرمایه گذاری هستند که هدف آن‌ها نزدیک شدن و پیروی از یکی از شاخص‌های بازار سرمایه است. یعنی هدف‌شان نزدیکی به یکی از بازارهای سرمایه است که این بازار در ایران معمولا بازار سهام انتخاب می‌شود و صندوق‌های شاخصی سعی دارند خودشان را به شاخص بورس نزدیک کنند.

صندوق های سرمایه گذاری شاخصی می توانند هر شاخصی که مناسب می دانند را به عنوان شاخص خود در نظر بگیرند. مثلا شاخص طلا، بازار بورس، فروش خودرو و … . اما تنها شاخص مورد اقبال برای فعالیت در صندوق‌های سرمایه گذاری در ایران شاخص بازار بورس است. این شاخص می‌تواند شاخص کل یا یکی دیگر از شاخص‌های بازار سهام باشد.

این صندوق‌ها بیشتر سرمایه‌شان را در بازارهای شاخص ساز مورد هدف‌شان سرمایه گذاری می‌کنند. به بیان ساده‌تر صندوق سرمایه گذاری شاخصی که شاخص بازار بورس را انتخاب کرده است بیشتر از سهام نمادهای بزرگ و شاخص ساز بورس را تهیه می‌کند. در نتیجه فعالیت این نمادها در مجموع بسیار نزدیک به شاخص کل خواهد بود.

در این صندوق‌ها خرید و فروش بصورت مستمر انجام نمی‌شود. معمولا زمانی خرید انجام می‌گیرد که وجوهی وارد صندوق شده باشد و زمانی فروش انجام می‌گیرد که سرمایه گذاری از صندوق خارج شده باشد.

 در کشورهای غربی به خصوص آمریکا این نوع صندوق‌ها تعداد زیادی دارند. در کشور ما در حال حاضر تنها 3 صندوق سرمایه گذاری شاخصی فعال هستند.

ترکیب دارایی صندوق سرمایه گذاری شاخصی چگونه است؟

ترکیب دارایی‌های هر صندوق سرمایه‌گذاری نشان دهنده استراتژی آن صندوق است. از این جهت صندوق‌های شاخصی بسیار شبیه به صندوق‌های سهامی هستند. تنها تفاوت ترکیب دارایی صندوق‌های سهامی و شاخصی در انتخاب سهام شرکت‌هاست. صندوق های شاخصی سهام شرکت های بزرگ فعال در بورس را خریداری می‌کنند؛ در حالیکه استراتژی صندوق‌های سهامی کسب سود از خرید هر نوع سهام موجود در بازار بورس است.

صندوق‌های شاخصی بیشتر حجم دارایی‌شان را روی سهام شرکت‌های بزرگ و شاخص ساز بورس و مابقی را در سپرده‌های با درآمد ثابت، اوراق قرضه و … سرمایه‌گذاری می‌کنند.

صندوق سرمایه گذاری شاخصی مناسب چه افرادی است؟

ریسک سرمایه‌گذاری در صندوق‌های شاخصی از ریسک سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سهامی کمتر است و نسبت به دیگر انواع صندوق‌ها میزان مشارکت بیشتری در خرید سهام دارد. به همین دلیل این نوع صندوق‌ها بیشتر مورد توجه افرادی قرار می‌گیرد که تمایل به سرمایه‌گذاری مطمئن در بازار بورس دارند.

سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری بیشتر مورد توجه افرادی است که علاقه‌مند به سرمایه گذاری در بازارهای سرمایه هستند؛ اما وقت کافی برای بررسی دائمی بازار را نداشته و یا تجربه کافی برای ورود مستقل به بازار را ندارند. صندوق‌های سرمایه گذاری به این دلیل که توسط افراد متخصص و با تجربه در این زمینه اداره می‌شوند برای سرمایه گذاری امن مناسب هستند.

مزایای صندوق سرمایه گذاری شاخصی چیست؟

بزرگترین مزیت صندوق‌های سرمایه گذاری شاخصی کاهش هزینه‌های سبدگردانی و مدیریت صندوق است. چون این نوع صندوق‌ها در نهایت باید شبیه به شاخص کل بازار بورس باشند، در هزینه‌ها حداکثر صرفه‌جویی را انجام می‌دهند تا از متوسط شاخص کل کمترین میزان انحراف را داشته باشند.

همچنین در این صندوق‌ها مدیریت نقشی غیرفعال دارد و ریسک مدیریت صندوق حذف می‌شود. زیرا هدف مدیران رسیدن به سود نیست و آن‌ها سعی می‌کنند تا وزن اوراق موجود به شاخص مبنا نزدیک باشد.

ریسک‌ های صندوق‌های سرمایه گذاری شاخصی چیست؟

چون بیشتر سرمایه‌گذاری صندوق‌های شاخصی بر روی اوراق بهادار بازار بورس است و این بازار وابسته به عوامل سیاسی، اقتصادی و اجتماعی است، این ریسک وجود دارد که با کاهش قیمت این اوراق دارایی‌های صندوق کاهش پیدا کند. با این وجود طبیعتا سرمایه افرادی که در این صندوق‌ها سرمایه‌گذاری کرده‌اند نیز کاهش می‌یابد.

علاوه بر این ممکن است واحدهای سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها به دلیل نوسانات عرضه و تقاضا موجود در بازار تغییر کند. یعنی با قیمت پایین‌تر و یا بالاتر از قیمت اصلی واحدها قرار گیرد.

معرفی صندوق‌های سرمایه گذاری شاخصی فعال

در حال حاضر سه صندوق سرمایه گذاری شاخصی در کشور فعال هستند.

صندوق شاخصی فیروزه (ETF)

صندوق شاخص سی شرکت بزرگ فیروزه در سال 1393 زیر نظر سازمان بورس تاسیس شده است. واحدهای سرمایه گذاری این صندوق قابل معامله در بورس و یا (ETF)  می‌باشند. بازدهی این صندوق از زمان تاسیس 270 درصد و بازده سالانه آن 95 درصد بوده است.

صندوق سرمایه گذاری شاخصی کارآفرین

شروع فعالیت صندوق شاخصی کارآفرین از سال 89 بوده و متولی این صندوق موسسه حسابرسی فریوران است. ضامن نقد شوندگی شاخصی کار آفرین بانک کار آفرین است. واحدهای این صندوق به صورت عادی عرضه می‌شود.

بازده سالانه شاخصی کار آفرین 68.54 درصد و از بازده از تاریخ تاسیس 607.52 درصد بوده است. در حال حاضر ارزش دارایی‌های این صندوق 24 میلیارد و 43 میلیون تومان ارزیابی شده است.

صندوق سرمایه گذاری شاخصی کاردان (ETF)

صندوق سرمایه گذاری شاخصی کاردان با نام تجارت شاخصی کاردان از سال 94 شروع به فعالیت کرده است و متولی این صندوق «مشاور سرمایه گذاری آرمان آتی» است. این صندوق ضامن نقد شوندگی دارد و ضامن آن شرکت «تامین سرمایه کاردان» است. میزان بازدهی این صندوق در سال گذشته 101 درصد و از تاریخ تاسیس 243.88 درصد بوده است. در حال حاضر ارزش خالص دارایی این صندوق 41 میلیارد و 747 میلیون تومان ارزیابی شده است.

انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری شاخصی

همان‌گونه که گفته شد در ایران صندوق های شاخصی بر مبنای نزدیک شدن به شاخص بازار بورس فعالیت می‌کنند. بازار بورس دارای طبیعتی نوسانی است. بنابراین برای انتخاب بهترین صندوق شاخصی باید کارنامه آن صندوق بصورت دوره‌ای را مد نظر قرار دهید.

برای بررسی گذشته صندوق های شاخصی و اطلاع از عملکرد آن‌ها می‌توانید از گزارش‌های تحلیلی موجود در وب سایت سیگنال استفاده کنید.

چگونه در صندوق سرمایه گذاری شاخصی سرمایه گذاری کنیم؟

بعضی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری به صورت (ETF) فعالیت می‌کنند. یعنی به صورت سهام در بازار بورس عرضه می‌شوند. شما می‌توانید با مراجعه به سایت سیگنال و کارگزاری مورد نظر خود، برای دریافت کد بورسی و سرمایه گذاری در این صندوق‌ها اقدام نمایید. بعضی دیگر از صندوق‌های شاخصی نیز به حالت عادی عرضه می‌شوند. برای سرمایه گذاری در این صندوق‌ها می‌بایست از طریق دفتر نمایندگی آن‌ها و یا وبسایت رسمی‌شان اقدام به گشایش حساب نمایید.

نتیجه‌گیری

در این مقاله با صندوق‌های سرمایه‌گذاری شاخصی آشنا شدیم و 3 صندوق فعال در این زمینه را معرفی کردیم.

این صندوق ها با هدف انطباق با شاخصی مبنا فعالیت می‌کنند. بهتر است قبل از انتخاب صندوق شاخصی مورد نظر بازده آن‌ها را با هم مقایسه کنید تا بتوانید بهترین انتخاب را داشته باشید.

آیا شما نیز به دنبال سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه گذاری شاخصی هستید؟ نظرات خود را با سیگنال در میان بگذارید.