آشنایی با ارز دیجیتال مونرو (Monero) و توکن های XMR
ارز دیجیتال مونرو (Monero) به دلیل ساختار حریم خصوصی محور خود دارای محبوبیت زیادی در فضای ارزهای دیجیتال می باشد. در سال های اخیر ارزهای دیجیتال مختلفی وارد بازار شده اند و بسیاری از آن ها به هدف افزایش حریم خصوصی و ناشناس بودن به موفقیت های متفاوتی دست پیدا کرده اند.
در حال حاضر تعدادی از ارزهای دیجیتال اجازه دسترسی و ردیابی عمومی تراکنش ها را به افراد می دهند. برخی از آن ها ایجاد حریم خصوصی را برای کاربر اختیاری می کنند و برخی ویژگی حریم خصوصی را اجباری و مطلق در نظر می گیرند مانند ارز دیجیتال مونرو ! در جهانی با شفافیت روزافزون، دلیل به وجود آمدن ارز دیجیتالی مانند مونرو و علاقه به آن را میتوان درک کرد. پس در این آموزش با ما همراه باشید تا بیشتر با این ارز دیجیتال آشنا شوید.
معرفی ارز دیجیتال مونرو
در حال حاضر مونرو یکی از امن ترین ارزهای دیجیتال دنیا میباشد که قابلیت حفظ حریم خصوصی، امنیت بالا و غیر قابل ردیابی بودن را داراست. مونرو دارای ساختاری متن باز است، بطوریکه افراد می توانند به کدهای آن دسترسی داشته باشند. مونرو از الگوریتم اجماع اثبات کار (PoW) استفاده میکند. این بدین معناست که مونرو نیز مانند بیت کوین یک ارز دیجیتال قابل استخراج است و از این قابلیت برای افزایش قدرت شبکه استفاده می کند. استخراج گران با کمک به شبکه و انجام عملیات استخراج به عنوان پاداش ارز دیجیتال مونرو (XMR) دریافت می کنند. برای انجام عملیات استخراج می شود از سخت افزارهای ASIC، پردازشگرهای CPU و کارت های گرافیکی GPU استفاده کرد.
مونرو یک ارز رمزپایه و فورک بایت کوین است که از الگوریتم اثبات کار (PoW) استفاده نموده و بر قابلیت حفظ حریم شخصی کاربران تمرکز دارد.
زمانی که بیت کوین ظهور کرد، مشکل متمرکز بودن را با ایجاد شبکه ای غیرمتمرکز با استفاده از تکنولوژی بلاک چین از بین برد، بطوریکه افراد بدون اتکا به بانکی مرکزی بتوانند پول برای یکدیگر ارسال کنند. با این وجود بیت کوین باز هم دارای محدودیت ها و ضعف هایی بود. به این دلیل است که بیت کوین را با عنوان بلاک چین نسل اول می شناسند. به عنوان مثال بیت کوین مشکل غیر قابل ردیابی بودن را حل نکرد. اگر شما آدرس بیت کوین کسی را بدانید، با استفاده از هر مرورگر بلاک چینی می توانید تمامی تراکنش های آنلاین آن فرد را به راحتی ردیابی کنید. ارز دیجیتال مونرو برای حل این مشکل با استفاده از رمزنگاری مخصوص برای اطمینان یافتن از اینکه تمامی تراکنشها غیر قابل رهگیری باقی میمانند، ارائه شد. مونرو توانایی مخفی سازی تمامی اطلاعات تراکنش از جمله اطلاعات فرستنده، دریافت کننده و مقدار مبادله شده را دارد. این مخفی سازی باعث عملکرد بهتر و امن تر روی شبکه بلاک چین می شود.
ویژگی های ارز دیجیتال مونرو
کنترل کامل
با استفاده از مونرو شما کنترل کامل بر ارز دیجیتال و تمامی تراکنش های خود دارید. همچنین مونرو دارای قابلیت حفظ حریم خصوصی است؛ بدین معنی که هیچ کس نمی داند چه مقداری و چه کسی ارز دیجیتال موردنظر را ارسال یا دریافت نموده است.
قابلیت معاوضه
بدون این قابلیت، شاید مونرو به اندازه ارزهای دیجیتال دیگر کارایی نداشت. منظور از قابلیت معاوضه این است که مونرو مانند دلار می تواند مبادله شود.
به عنوان مثال اگر شما 100 دلار از کسی قرض بگیرید، می توانید ابتدا 50 دلار به او بدهید، و مابقی مبلغ را 10 دلار در بازه های زمانی مختلف به آن فرد بدهید. به این معنی که بدون هیچ مشکلی پول قرض گرفته شده را به اندازه معادل با دلار پس می دهید، چیزی که مهم است اینکه باید به همان اندازه که قرض می گیرید پول بدهید. مونرو نیز این گونه عمل می کند، این قابلیت با توجه به مشکلات بیت کوین به این ارز دیجیتال اضافه شده است. کاربران بیت کوین همیشه باید مراقب تراکنش های خود باشند، از آن جایی که تراکنش ها قابلیت ردیابی دارند پس احتمال ایجاد مشکل وجود دارد. به عنوان مثال، اگر کاربری بیت کوین خود را در کارهای غیرقانونی استفاده کند و همان فرد بعدا مقداری بیت کوین برای شما ارسال کند، ان مقدار ممکن است ثابت باقی نماند. مونرو این مشکل را از بین برده است و تضمین می کند که هیچ کسی دسترسی به اطلاعات تراکنش های قبلی و در حال انجام شما ندارد.
تفاوت بیت کوین (BTC) و مونرو (XMR)
بیت کوین محبوب ترین ارز دیجیتال دنیا، پروتوکلی دارد که سعی می کند با استفاده از آدرس های کاذب از اطلاعات افراد محافظت کند. این آدرس های کاذب با ترکیبی از حروف و شماره ها بصورت تصادفی ایجاد می شود.
با این وجود، این روش حریم خصوصی محدودی را فراهم می کند به این دلیل که هم آدرس های بیت کوین و هم تراکنش ها روی بلاک چین ثبت می شوند، و در دسترس عموم قرار می گیرند. حتی آدرس های کاذب هم بصورت کامل خصوصی نیستند. در بازه زمانی خاصی اگر کاربر تعدادی تراکنش انجام دهد، تمامی آن تراکنش ها می توانند به یک آدرس ارسال شوند و در نتیجه به عموم، دولت، آشنایان و دوستان این امکان را بدهد که آدرس فرد و در نتیجه هویت او را شناسایی کنند. این یکی از تفاوت ها و مزایای مونرو نسبت به بیت کوین است که حریم خصوصی افراد حفظ می شود و اطلاعات غیرقابل ردیابی و خصوصی باقی می مانند.
یکی دیگر از مزایای مونرو نسبت به بیت کوین قابلیت معاوضه آن است که پیش تر توضیح داده شد. از آن جا که تاریخچه اطلاعات هر تراکنش بیت کوین روی بلاک چین ذخیره می شود، این عمل باعث شناسایی واحدهای بیت کوینی که در ارتباط با عملیات خاصی مانند کلاه برداری، قمار یا سرقت هستند، و در نتیجه مسدود کردن حساب هایی که این واحدهای بیت کوین را در خود ذخیره کرده اند، می شود. فرض کنید امروز مقداری بیت کوین از حسابی دریافت کرده اید که در اینده به دلیل قمار مسدود می شود، این امر موجب کاهش ارزش بیت کوین شما و در نتیجه زیان می شود.
مونرو با داشتن توانایی غیر قابل ردیابی بودن تراکنش ها به کاربران شبکه ای با امنیت بسیار بالاتر ارائه می دهد که باعث می شود کاربران با ریسک کاهش یا مسدود شدن واحدهای دیجیتال خود مواجه نشوند.
مقایسه کلی بیت کوین و مونرو و تفاوت های آنها را می توانید با یک نگاه در جدول زیر مشاهده کنید:
تاریخچه مونرو
به منظور بررسی تاریخچه مونرو باید ابتدا با ارز دیجیتالی دیگر با نام بایت کوین (Bytecoin) آشنا بشویم. بایت کوین در تابستان سال 2012 میلادی معرفی شد و اولین ارز دیجیتالی بود که با استفاده از الگوریتم کریپتو نوت (CryptoNote) ایجاد شد.
در حال حاضر CryptoNote زیربنای بسیاری از ارزهای دیجیتال حریم خصوصی محور دنیا مانند مونرو است. خصوصی سازی کوین های کریپتو نوت توسط گروه بندی کلیدهای عمومی (Public Keys) با هم انجام می شود. با ادغام چندین کلید در یک تراکنش، شناسایی فرد فرستنده غیر ممکن است.
در واقع استفاده از امضای حلقوی (ring signatures) به منظور امضای تراکنش ها، امکان ناشناس ماندن افراد در شبکه را فراهم می کند. بایت کوین تلاش خوبی برای ایجاد ارز دیجیتالی خصوصی بود.
در سال 2014 میلادی تعداد هفت توسعه دهنده با ایجاد فورکی روی بلاک چین بایت کوین ارز دیجیتال جدیدی با عنوان بیت مونرو (Bitmonero) را ارائه کردند که بعدا به مونرو تغییر نام داده شد.
چه کسی Monero را اختراع کرد؟
همان گونه که گفته شد در سال 2014 میلادی تیمی متشکل از هفت توسعه دهنده با نام 7CORE با ایجاد فورکی روی بلاک چین بایت کوین، ارز دیجیتال مونرو را طراحی کردند. از 7 سازنده اصلی مونرو، پنج نفر از آن ها تصمیم گرفتند که با هویت ناشناس باقی بمانند. فقط 2 نفر از سازندگان مونرو با نام های Riccardo Spagni و David Latapie در حال حاضر شناخته شده هستند.
مونرو (Monero) چگونه کار می کند؟
مونرو بر اساس یک پروتکل رمزنگاری ساخته شده که با استفاده از امضاهای حلقوی (Ring Signatures) بر روی خصوصی سازی تمرکز کرده است.
مفهوم امضاهای حلقوی اولین بار در سال ۲۰۰۱ و در کنفرانسی واقع در کوئینزلند استرالیا ارائه شد. ران ریوست (Ron Rivest)، آدی شمیر (Adi Shamir) و یائل تامان (Yael Tauman) این روش جدید رمزنگاری را معرفی کردند. در واقع امضاهای حلقوی پایه و اساس سازوکار تراکنشهای مونرو است.
دلیل اصلی استفاده از مونرو به خاطر آدرسهای مخفی و قابلیت عدم ردیابی تراکنشها است. این ویژگی از دیده شدن اطلاعات فرستنده و گیرنده بصورت عمومی جلوگیری میکند یا به طور انتخابی با استفاده از سیستم کلید عمومی/کلید خصوصی تعبیه شده جداگانه به آنها این قابلیت را میدهد که چه کسانی قادر به مشاهده فرستنده و گیرنده باشند.
سایز بلاکهای مونرو (Block size) متغیر است و این موجب انعطاف پذیری در مدیریت دادهها و مقیاس پذیری مونرو شده است.
مونرو برای جلوگیری از افشای اطلاعات فرستنده و گیرنده، از تراکنشهای محرمانه حلقوی ( ring confidential transactions) و همچنین آدرسهای مخفی (stealth addresses) استفاده میکند.
امضای حلقوی (Ring Signatures)
به منظور درک بهتر امضاهای حلقوی و اینکه چگونه به ناشناس باقی ماندن فرستنده کمک میکنند، به این مثال توجه کنید. زمانی که برای یک نفر چک مینویسید، برای اینکه چک معتبر باشد باید آن را امضا کنید. هر چند هر کس که این چک را ببیند و امضای شما را بشناسد، در نهایت میفهمد که این چک به دست شما نوشته شده است. از جنبه دیگری به موضوع نگاه کنیم.
فرض کنید ۴ نفر را به طور تصادفی از خیابان انتخاب میکنید. امضای خود را با امضای این ۴ نفر ترکیب میکنید تا یک امضای منحصربفرد ایجاد کنید. هیچکس نخواهد فهمید که آیا این امضا واقعا متعلق به شماست یا نه. در واقع روش کار امضاهای حلقوی نیز تقریباً به همین صورت است.
این را با مثالی ساده در ارز دیجیتال مونرو بررسی کنیم.
فرض کنید آلیس باید ۱۰۰۰ مونرو (XMR) به باب بفرستد. سیستم چگونه هویت آلیس را مخفی نگه میدارد؟
اول از همه آلیس باید سایز حلقه (ring size) خود را تعیین کند. سایز حلقه در واقع خروجی های تصادفی هستند که از بلاک چین گرفته شدهاند و برابر با مقدار خروجی انتخاب شده توسط آلیس هستند که در این مثال برابر با ۱۰۰۰ مونرو است. هر چه سایز حلقه بزرگتر باشد، تراکنش بزرگتر میشود و به تبع آن کارمزدش نیز افزایش مییابد. آلیس این خروجیها را با کلید پرداخت خصوصی (private spend key) خود امضا میکند و تراکنش را به بلاک چین میفرستد. نکته دیگری که وجود دارد این است که آلیس به گرفتن اجازه مالکین تراکنشهای قبلی برای استفاده از خروجیها نیازی ندارد.
فرض کنید که آلیس سایز حلقه را ۴ انتخاب کرده است. در این صورت ۴ خروجی مختلف با تراکنش آلیس ادغام میشوند و این کار را برای شخص سومی که میخواهد تراکنش آلیس را تشخیص دهد، سخت میکند. گیرنده تراکنش نیز با استفاده از کلید مخصوصی که در اختیار دارد، تراکنش مربوطه را بین تمامی تراکنشها تشخیص میدهد.
آدرس های مخفی (stealth addresses)
مانند فرستنده، هویت گیرنده نیز باید ناشناس و محافظت شده باقی بماند که این امر توسط آدرس های مخفی (که آدرس فرستنده و گیرنده را محافظت می کند) ایجاد می شود.
تراکنش های محرمانه حلقوی (Ring CT)
دیدیم که چگونه میتوان هویت فرستنده و گیرنده را مخفی نگه داشت. اما آیا روشی وجود دارد که مبلغ تراکنش را هم مخفی کرد؟
قبل از پیادهسازی Ring CT در سال ۲۰۱۷، تراکنشها در شبکه مونرو به شکل زیر انجام میشد:
اگر آلیس میخواست ۱۲.۵ مونرو به باب بفرستد، باید تراکنش را به چند قسمت مختلف تقسیم میکرد و آن را مثلاً در سه تراکنش با مقادیر ۱۰، ۲ و ۰.۵ مونرو انجام میداد. هر تراکنش امضای حلقوی خودش را استفاده میکرد و جداگانه به بلاک چین اضافه میشد.
با اینکه هویت فرستنده مجهول باقی میماند اما مقادیر تراکنش برای همه قابل مشاهده بود. برای حل این مسئله Ring CT پیادهسازی شد، با این روش دیگر نیاز نبود که مقدار مبلغ ورودی تراکنشها به قسمتهای کوچکتری تقسیم بشود تا مقدار تراکنش نیز از نظر عموم غیرقابل مشاهده شود.
استخراج مونرو (Monero mining) چیست؟
مانند بسیاری از ارزهای دیجیتال مونرو نیز قابلیت استخراج دارد. در واقع اطلاعات داخل هر بلاک از طریق الگوریتمی رمزنگاری شده در اختیار سخت افزارهای مخصوص استخراج قرار می گیرد تا آن ها بتوانند مسائل را حل کنند. هر بار که بلاکی رمزگشایی شود، استخراج گران به عنوان پاداش مونرو دریافت می کنند. اکثرا افرادی که به دنبال عملیات استخراج هستند، به استخرهای استخراج می پیوندند تا از این طریق قدرت محاسباتی خود را با دیگران به صورت گروهی به اشتراک بگذارند و بتوانند مسائل را سریع تر رمزگشایی کنند و پاداش دریافت کنند.
سخت افزارهایی که در عملیات استخراج مونرو می شود از آن ها استفاده کرد شامل: سخت افزارهای ASIC، پردازشگرهای CPU و کارت های گرافیکی GPU می شود.
مزایا و معایب مونرو
مزایا
- یکی از بهترین گزینه های موجود برای ارز دیجیتال حریم خصوصی محور
- تراکنش ها قایل ردیابی نیستند.
- امنیت بسیار بالا برای کاربران فراهم می آورد.
- دارا بودن قابلیت معاوضه
- بلاک چین مونرو محدودیت بلاک ندارد و مقیاس پذیر است.
- حتی مواقعی که مونرو عرضه نمی شود، برای ایجاد انگیزه در استخراج کنندگان 0.3 XMR عرضه می شود.
- از لحاظ اقتصادی شرکت رشد چشمگیری داشته است.
- به طور انتخابی با استفاده از سیستم کلید عمومی/کلید خصوصی تعبیه شده به کاربران این قابلیت را میدهد که مشخص کنند چه کسانی قادر به مشاهده فرستنده و گیرنده باشند.
- تیم توسعه دهنده بسیار قوی و توانمندی دارد.
معایب
- سازگاری کمی با کیف پول های دیجیتال دارد و در حال حاضر کیف پول های سخت افزاری کمی مونرو را پشتیبانی می کنند.
- برای افراد مبتدی بکارگیری و استفاده از آن کمی سخت است.
- به این دلیل که نمی شود به راحتی از قابلیت های آن استفاده کرد با مشکلاتی مواجه است.
قیمت مونرو (XMR) در سال های اخیر
با افزایش تقاضا در اوایل سال 2018 میلادی قیمت این ارز دیجیتال به بالاترین مقدار خود تا امروز یعنی 542.330 دلار رسید. پس از آن قیمت این ارز در اکثر اوقات سال 2018 روندی صعودی داشته است با این حال در اواخر این سال قیمت مونرو کاهش را تجربه کرده است و از اوایل سال 2019 روندی سینوسی و اکثرا نزولی و در اواسط این سال روندی سینوسی و اکثرا صعودی را پیش گرفته است که تا حال حاضر این روند ادامه داشته است. در زمان انتشار این مقاله آموزشی قیمت هر واحد مونرو (XMR) در سطح 58.88 دلار قرار دارد.
با استناد به نمودار گوگل ترندز نیز، میزان محبوبیت مونرو در اواخر سال 2017 و اوایل سال 2018 به اوج خود رسیده که تایید کننده افزایش قیمت ها در نمودار قیمتی بالا در ماه های مشابه است.
روش ذخیره سازی مونرو
آسان ترین روش برای ذخیره سازی مونرو مراجعه به وب سایت mymonero.com، ایجاد حساب کاربری و دریافت رمز عبور خصوصی برای ورود به کیف پول مونرو است. همچنین تعداد زیادی کیف پول دسکتاپ نیز برای مونرو وجود دارد که توسط سیستم عامل های لینوکس، مک و ویندوز پشتیبانی می شوند.
کیف پول های موبایل مانند Cake Wallet، Monerujo و My Monero از گزینه های دیگر ذخیره سازی توکن های XMR هستند. در صورتی که برخورداری از امنیت بالا مد نظر شما است، کیف پول های سخت افزاری Ledger و Trezor نیز از مونرو پشتیبانی می کنند.
جای هیچ شکی نیست با توجه به اینکه در آینده دنیا به سمت غیرمتمرکز شدن می رود، مونرو به علت امنیت بالا و حریم خصوصی که ارائه می دهد طرفداران زیادی پیدا کند. تیم قوی و توانمند توسعه دهنده مونرو و پیشرفت های روز افزون این ارز دیجیتال همه بیانگر این هستند که آینده ای روشن و درخشان در انتظار این ارز دیجیتال است.