فوری: نرخ بهره کاهش پیدا کرد

نرخ بهره بینبانکی که طی چند ماه گذشته در سقف خود یعنی ۲۳.۹۸ درصد تثبیت شده بود، در هفته پایانی تیرماه ۱۴۰۴ با کاهش محسوس به ۲۳.۶۴ درصد رسید. این کاهش، کمترین سطح نرخ بهره بینبانکی از مرداد سال گذشته تاکنون محسوب میشود.
روند نرخ بهره بینبانکی
از ابتدای سال جاری، نرخ بهره بینبانکی عمدتاً در بازهی ۲۳.۹۵ تا ۲۳.۹۸ درصد نوسان داشت و نشانههایی از فشار نقدینگی در بازار بینبانکی را نشان میداد. اما در هفته منتهی به ۲۵ تیر ۱۴۰۴، این نرخ با افت ۰.۲۶ درصدی همراه شد و به ۲۳.۶۴ درصد رسید.
دلایل اصلی کاهش نرخ بهره بینبانکی
بر اساس دادههای منتشر شده توسط بانک مرکزی و گزارشهای تحلیلی خبرگزاریها، دلایل زیر برای کاهش نرخ سود بینبانکی مطرح شدهاند:
۱. کاهش نیاز بانکها به منابع کوتاهمدت
در هفتههای اخیر حجم عملیات بازار باز بانک مرکزی کاهش یافته است. ارزش توافقهای ریپو از حدود ۳۹۰ هزار میلیارد تومان در هفته دوم تیرماه به ۳۴۱ هزار میلیارد تومان در هفته چهارم رسیده است. این کاهش نشاندهنده کاهش نیاز بانکها به منابع کوتاهمدت نقد است.
۲. کاهش دوره توافق ریپو
بانک مرکزی در هفته اخیر، توافقهای ریپو را به جای ۱۴ روزه، به صورت ۷ روزه انجام داده است. این اقدام معمولاً زمانی رخ میدهد که نیاز فوری به نقدینگی وجود نداشته باشد و بانکها با اطمینان بیشتری نسبت به وضعیت نقدینگی خود تصمیمگیری میکنند.
۳. مازاد ذخایر بانکها در بازار بینبانکی
برخی گزارشها از جمله خبرگزاری خبرآنلاین و ایرنا اشاره کردهاند که بانکها به جای خرید اوراق مالی دولت، از ذخایر خود برای تأمین نیازهای جاری استفاده کردهاند. این رفتار منجر به افزایش مازاد ذخایر و کاهش نرخ بهره بینبانکی شده است.
۴. اثرات سیاستهای حمایتی اخیر
در پی ناآرامیهای اخیر و بروز جنگ کوتاهمدت در مرزهای کشور، دولت و بانک مرکزی بستههای حمایتی متعددی برای حفظ ثبات اقتصادی ارائه کردند. افزایش نقدینگی در سیستم بانکی از محل حسابهای دولتی نزد بانک مرکزی، افزایش سقف تسهیلات، پرداختهای جبرانی و افزایش اسکناس در شبکه بانکی از جمله این اقدامات بودهاند که باعث وفور نقدینگی در دست بانکها شده است.
پیامدهای احتمالی این کاهش
کاهش نرخ سود بینبانکی ممکن است به تدریج بر نرخ سود سپردههای بانکی نیز اثر بگذارد، بهویژه در رقابت میان بانکها برای جذب سپردههای کلان. این موضوع همچنین میتواند منجر به افزایش تمایل سرمایهگذاران برای ورود به بازارهای با بازدهی بالاتر همچون بازار سرمایه شود.
جمعبندی:
کاهش نرخ بهره بینبانکی به ۲۳.۶۴ درصد در تیرماه ۱۴۰۴ نتیجهی کاهش نیاز بانکها به نقدینگی، تقویت ذخایر بینبانکی و اجرای سیاستهای حمایتی کوتاهمدت دولت بوده است. اگر این روند ادامه یابد، ممکن است نشانهای از بازگشت آرامش به سیستم مالی کشور و کاهش فشار بر نرخ سود در بازار پول باشد.