پیش‌بینی قیمت طلا در سال ۱۴۰۴

معامله‌گران طلا سال ۱۴۰۳ را با خوشحالی به پایان رساندند. طلا چه از منظر قیمت جهانی و چه از منظر قیمت داخلی در ایران افزایش قابل توجهی پیدا کرد.

اونس جهانی طلا سال ۱۴۰۳ را در سطوح ۲۱۵۰ دلار آغاز کرد و در زمان نگارش این متن، قیمت اونس جهانی طلا نزدیک و بالای سطح ۳۰۰۰ دلار قرار گرفته است.

در واقع سال ۱۴۰۳، اونس جهانی طلا نزدیک به ۴۰ درصد افزایش ارزش پیدا کرده است. در بازار طلای داخل کشور نیز شاهد افزایش قیمت طلا بودیم که عمدتا به خاطر افزایش ارزش طلای جهانی در کنار افزایش ارزش دلار آمریکا بود.

سال ۱۴۰۳ قیمت سکه امامی به عنوان بنچمارک مهم انواع سکه در کشور، بیش از ۱۲۰ درصد، قیمت آبشده نقدی بیش از ۱۳۰ درصد و قیمت صندوق طلای عیار به عنوان بنچمارک مهم بین صندوق‌های طلا با بالاترین حجم معامله بیش از ۱۱۰ درصد افزایش داشت.

باید توجه داشت که ریسک‌های نقدینگی منجر به این عملکرد متفاوت در بازارهای مختلف طلا شده است. به عنوان مثال در ابتدای سال ۱۴۰۳ شاهد حباب بالای سکه امامی بودیم که در طول سال این حباب کاهش پیدا کرد.

همچنین اخیرا و پس از اقدامات بانک مرکزی و دولت برای مسدود سازی حساب معامله‌گران بازار غیررسمی ارز و طلا، شاهد آن بودیم که حجم معاملات در این بازار کاهش پیدا کرده و نوسانات بیشتر شده است.

با این همه اگر در ابتدای سال ۱۴۰۳ بر روی طلا معامله می‌کردید تا امروز بالای ۱۰۰ درصد سود به دست می‌آوردید.

آنچه در سال ۱۴۰۳ بر سر طلا آمد

در داخل ایران پس افزایش اولیه قیمت طلا که بر اثر تعطیلی بازار و همینطور رویدادهای ژئوپلیتیک رخ داد، شاهد وعده صادق یک بودیم که در اثر آن قیمت طلا ابتدا افزایش و سپس کاهش یافت.

پس از آن در اردیبهشت ماه شهادت رئیس جمهور فقید رخ داد که منجر به نوسانات شدید در قیمت طلا شد.

در تیر ماه انتخابات زودهنگام برگزار شده و آقای پزشکیان پیروز انتخابات شد. در نتیجه این رخداد قدری بدبینی در معامله‌گران نسبت به حرکت آتی طلا ایجاد شده و قیمت طلا کاهش یافت.

در ادامه و در روز تحلیف دکتر پزشکیان، اسماعیل هنیه یکی از مهم‌ترین رهبران حماس در تهران ترور شد.

پس از آن عملیات پیجری، حمله مستقیم اسرائیل به لبنان و ترور سید حسن نصرالله منجر به افزایش قیمت طلا به خاطر افزایش ریسک‌های ژئوپلیتیکی شد.

پس از آن وعده صادق ۲ رخ داد که منجر به افزایش بیش از پیش نوسانات شد و در ادامه رژیم صهیونیستی نیز به برخی مناطق ایران حمله کرد.

پیروزی ترامپ در انتخابات منجر به کاهش قیمت طلا شد که کمی عجیب بود اما در ادامه و با شروع به کار دولت ترامپ، طلا به روند افزایشی خود بازگشت.

یکی از مهم‌ترین عوامل در افزایش سریع رشد دلار و متعاقب آن طلا در سال ۱۴۰۳، سامانه ارز توافقی بود که منجر به جهش ارزی شد.

در ادامه نیز اقداماتی نظیر نامه ترامپ به رهبر انقلاب، پاسخ رهبر انقلاب و همینطور استیضاح همتی مهم‌ترین دلایل نوسانات طلا بودند.

محرک‌های اونس جهانی طلا در سال ۱۴۰۴

در سال ۱۴۰۴، مانند همیشه قیمت طلا در ایران تحت تاثیر دو محرک مهم قرار خواهد گرفت. اول اونس جهانی طلا و دوم قیمت دلار در داخل ایران.

قیمت دلار را در مقاله‌ای جداگانه بررسی خواهیم کرد. در ادامه تنها به روند اونس جهانی طلا و محرک‌های این دارایی در سال ۱۴۰۴ می‌پردازیم.

مهم‌ترین تغییر در بازار طلا در سال‌های اخیر، افزایش تقاضای بانک‌های مرکزی در سراسر جهان بوده است. بر اساس گزارش شورای جهانی طلا، بانک‌های مرکزی در سال 2024 بیش از 1,000 تن متریک طلا خریداری کردند که این میزان برای سومین سال متوالی بالا بوده و تقریباً دو برابر میانگین خرید سالانه در دهه قبل است.

خرید ذخایر طلا توسط بانک‌های مرکزی در سال 2025 نیز ادامه داشته است و از کشورهای پیشرو در این زمینه می‌توان به ازبکستان، چین، قزاقستان، لهستان و هند اشاره کرد.

بانک‌های مرکزی پس از توقیف دارایی‌های ارزی بانک مرکزی روسیه در سال 2022 به دلیل حمله این کشور به اوکراین، شروع به افزایش تخصیص دارایی‌های خود به طلا کردند.

در آن زمان، کشورهای غربی حدود 300 میلیارد دلار از دارایی‌های ارزی بانک مرکزی روسیه را مسدود کردند که نشان داد نگهداری ذخایر در ارزهای خارجی یا موسسات مالی بین‌المللی ممکن است مخاطره‌آمیز باشد.

 با این حال، دارایی‌های طلای بانک مرکزی روسیه توقیف نشد، زیرا این ذخایر در داخل خاک این کشور نگهداری می‌شدند.

این اتفاق باعث شد که کشورها به دنبال تنوع‌بخشی به ذخایر خود باشند و طلا به دلیل عدم وابستگی به تحریم‌های سیاسی و اقتصادی به‌عنوان یک دارایی برتر مطرح شد.

محرک بعدی قیمت طلا در سال ۱۴۰۴، تنش‌های ژئوپلیتیکی خواهد بود. تنش‌های ژئوپلیتیکی و اقتصادی نه تنها بر بانک‌های مرکزی بلکه بر رفتار سرمایه‌گذاران نیز تأثیر گذاشته است.

افزایش سطح بدهی جهانی، ترس از رکود اقتصادی، تشدید تعرفه‌های تجاری و چرخه کاهش نرخ بهره باعث شده است که سرمایه‌گذاران به طلا به‌عنوان یک دارایی امن روی بیاورند.

 بر اساس داده‌های شورای جهانی طلا، ETFهای مبتنی بر طلا در ماه فوریه 9.4 میلیارد دلار سرمایه جذب کردند که این بیشترین میزان ورود سرمایه ماهانه از مارس 2022 بوده است.

بزرگ‌ترین ETF طلا در آمریکا، iShares GLD، دارایی‌های تحت مدیریت خود را از 73.2 میلیارد دلار در پایان سال 2024 به 86.6 میلیارد دلار افزایش داده است. این ورود سرمایه باعث افزایش 13.6٪ ارزش این ETF در سال 2025 و رشد 37.8٪ آن در سال گذشته شده است.

سرمایه‌گذاران نهادی نیز معتقدند که روند صعودی طلا ادامه دارد. جفری گاندلاچ، مدیرعامل شرکت DoubleLine، در تحلیل خود در 11 مارس گفت:

“فکر می‌کنم قیمت طلا به 4,000 دلار برسد. مطمئن نیستم که این اتفاق امسال رخ دهد، اما به نظر می‌رسد که این سطح هدفی منطقی پس از یک دوره طولانی تثبیت در حدود 1,800 دلار باشد.”

همچنین، گلدمن ساکس پیش‌بینی خود را برای قیمت طلا تا پایان سال 2025 به 3,100 دلار در هر اونس افزایش داده است.

تقاضای طلا ممکن است با ورود سرمایه‌گذاران جدید افزایش یابد. به‌عنوان نمونه، چین اخیراً برنامه‌ای آزمایشی راه‌اندازی کرده است که به ده شرکت بزرگ بیمه اجازه می‌دهد برای اولین بار تا 1٪ از دارایی‌های خود را در طلا سرمایه‌گذاری کنند.

این برنامه که در 7 فوریه 2025 توسط اداره ملی تنظیم مالی چین اعلام شد، می‌تواند 27 میلیارد دلار تقاضای جدید ایجاد کند و از قیمت طلا حمایت نماید.

محرک بعدی قیمت طلا نرخ بهره فدرال رزرو خواهد بود. فدرال رزرو در میانه کمپین سیاست‌های انبساطی خود است اما افزایش اخیر تورم به خاطر نگرانی‌ها از تعرفه‌های دونالد ترامپ می‌تواند این روند را متوقف یا حتی معکوس کند.

در حال حاضر انتظار می‌رود در سال جاری حدود ۰.۵ درصد نرخ بهره فدرال رزرو کاهش پیدا کند اما این مساله می‌تواند در پاسخ به تحولات آتی تغییر کند.

سه سناریو برای قیمت طلا در سال ۱۴۰۴

پیش از اعلام سناریو‌های آتی برای قیمت طلا باید به این نکته توجه داشت که از نظر تحلیلگران ما، روند طلا حداقل در افق مورد بررسی صعودی است و حتی اگر تحولاتی رخ دهد، تنها یک اصلاح در روند کلان خواهد بود.

سناریو بدبینانه: اصلاح قیمت طولانی مدت

تحت این سناریو، انتظار می‌رود که تعرفه‌های ایالات متحده منجر به افزایش شدید تورم شده و فدرال رزرو کاهش نرخ بهره را برای مدت طولانی به تعویق بیندازد.

در این سناریو انتظار می‌رود قیمت اونس جهانی طلا تا پایان سال نیز سطح ۳۰۰۰ دلار را به صورت موثر نشکند و بین سطح ۲۷۰۰ تا ۳۰۰۰ دلار نوسان کند.

از آنجایی که شاخص دلار آمریکا (DXY)  به حمایت مهمی (سطح ۱۰۰.۰۰) نزدیک شده است، رخ دادن چنین سناریویی زیاد بعید نیست.

همچنین باید توجه داشت که هرچقدر قیمت طلا افزایش پیدا کند، تقاضا برای جواهرات کاهش پیدا می‌کند. اتفاقی که برای قیمت طلا مهم است.

فراموش نکنیم که جواهرات حدود ۴۰ درصد از مصرف جهانی طلا را تشکیل می‌دهد و این مساله می‌تواند تقاضای طلا را کاهش دهد.

همچنین رشد اقتصادی هند نیز کاهش پیدا کرده است و از این جهت نیز ممکن است شاهد کاهش تقاضا برای طلا باشیم. هند دومین کشور بزرگ مصرف کننده جواهرات طلا است.

سناریوی پایه: طلا رشد خواهد کرد اما نه به اندازه سال ۱۴۰۳

تحت این سناریو شاهد ادامه وضعیت موجود خواهیم بود. تنش‌های ژئوپلیتیکی اگرچه با شدت و ضعف اما همچنان پابرجا باقی خواهد ماند.

از طرفی تورم روند رو به کاهش خود را ادامه می‌دهد و فدرال رزرو نیز تغییرات شدید و غیرقابل انتظاری در اقدامات خود انجام نمی‌دهد.

پیش فرض بعدی این است که هیچ رکود اقتصادی قریب الوقوعی در اقتصاد جهانی خصوصا در ایالات متحده به علت نرخ بهره بالا و یا تعرفه‌های ترامپ رخ نمی‌دهد.

تحت  این سناریو انتظار می‌رود تا پایان سال ۱۴۰۴، اونس جهانی طلا در سطوحی بین ۳۰۰۰ تا ۳۲۰۰ برسد. با این همه انتظار نمی‌رود که شاهد افزایش قابل توجه یا مومنتوم بالا در طلا باشیم.

سناریوی خوش‌بینانه: اقدامات فوری فدرال رزرو و کاهش ارزش دلار

تحت این سناریو نرخ طلا می‌تواند تا سطوح بالای 3300 نیز افزایش پیدا کند.

پیشفرض‌های این سناریو اینگونه است:

• در اثر تعرفه‌های ترامپ به همراه رژیم انقباضی شدید فدرال رزرو، اقتصاد ایالات متحده دچار رکود شده و فدرال رزرو برای بهبود اوضاع اقدام به مداخله شدید می‌کند. (کاهش نرخ بهره و اقدام به اجرای برنامه QE)
• در اثر مداخله فدرال رزرو شاهد کاهش ارزش دلار خواهیم بود که منجر به افزایش ارزش طلا در بازار می‌شود.
• اقدامات فدرال رزرو منجر به رونق اقتصاد جهانی شده و رشد اقتصاد جهانی را تحریک می‌کند. اما از طرف دیگر منجر به افزایش بیش از پیش تورم در ایالات متحده و جهان خواهد شد که برای طلا مثبت است.
• کاهش ارزش دلار و تورم جهانی منجر به افزایش تنش‌های ژئوپلیتیکی شده و باز هم از قیمت طلا حمایت خواهد کرد.

البته باید توجه داشت که این سناریو در حالتی رخ خواهد داد که یک فروپاشی در اقتصاد جهانی را شاهد باشید.

در نتیجه سرعت و شدت پاسخ فدرال رزرو به فروپاشی در حرکت بازار بسیار موثر است. به طور معمول در فروپاشی‌های اقتصادی در ابتدا شاهد کاهش ارزش طلا هستیم و پس از آن افزایش قیمت طلا رخ می‌دهد.

در این میان سرعت و شدت واکنش فدرال رزرو به فروپاشی اقتصادی (سبک ۲۰۰۸ یا ۲۰۲۰) می‌تواند در مدت زمان لازم برای افزایش ارزش طلا تاثیرگذار باشد.