راهنمای خرید خودرو دست دوم – 15 نکته فنی و حقوقی
اگر قصد خرید خودرو دست دوم و کارکرده را دارید، این مطلب را به هیچ عنوان از دست ندهید.
خرید خودرو دست دوم یکی از مهم‌ترین مواردی است که حتما باید در انتخاب آن نهایت دقت را به کار برد و از کارشناس فنی کمک گرفت. هرگز در خرید خودرو دست دوم گول ظاهر ماشین‌ها را نخورید و بیش از ظاهر مراقب سلامت و باطن آن‌ها باشید. هرچند که تصمیم گرفتن برای رد یا تایید یک ماشین مثل انتخاب هندوانه‌ای سر بسته با ریسک همراه است؛ اما همیشه نشانه‌ها و نکاتی وجود دارند که می‌توان با کمک آن‌ها تصمیمی درست و سودمندانه‌تر اخذ کرد. ما در متن پیش رو سعی کرده‌ایم مهم ترین نکته‌های خرید خودرو دست دوم و کارکرده را، مفید و مختصر برایتان شرح بدهیم. این موارد شامل تمام نکته‌های فنی و حقوقی ماشین دست دوم شده و به همه سوالات و ابهامات شما پاسخ می‌دهد. در ادامه چهار مورد از نکاتی که باید همان ابتدا برای خرید خودرو دست دوم بررسی کنید را آورده‌ایم. سایر موارد و نکات را نیز تا پایان مقاله برای شما بازگو خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
چک کردن و بررسی دود اگزوز ماشین کارکرده
ماشین کارکرده را حداقل 5 دقیقه روشن نگه داشته و دود خروجی از اگزوز آن را بررسی کنید. اگر دود خروجی از اگزوز آبی رنگ بود، یعنی کاربراتور و موتور خراب شده است و باید هزینه سنگینی بابت تعمیر آن صرف شود. اگر دود اگزوز ماشین کارکرده سفید بود یا حالت بخار داشت، معنایش خرابی واشر سرسیلندر است. حالا اگر این دود به رنگ سیاه درآمد یعنی ماشین مورد نظر سوخت زیادی مصرف می‌کند. مراقب باشید که بعضی فروشندگان برای از بین بردن رنگ و علائم نماینگر خرابی ماشین از روغن‌های سفت کمک می‌گیرند. زمانی که روغن سفت وارد ماشین می‌شود، دود خروجی از اگزوز به طور موقت رنگ طبیعی به خود خواهد گرفت.
تست فرمان ماشین دست دوم
زمانی که ماشین را برای تست در اختیار گرفتید، حتما فرمان آن را به خوبی بررسی کرده و مراقب باشید که فرمان ماشین انحراف نداشته باشد. برای انجام این ارزیابی، در سرعت بالای 50 کیلومتر، دست خود را از روی فرمان برداشته و چک کنید که آیا ماشین به طرفین متمایل می‌شود یا همچنان به راه مستقیم خود ادامه می‌دهد؟ آیا ماشین به لرزش می‌افتد ؟ اگر پاسخ این دو سوال مثبت بود، فرمان ماشین مشکل داشته و نیاز به تعمیر یا تعویض دارد.
تست عدد کیلومتر شمار ماشین کارکرده
مقدار کارکرد ماشین از دیگر موارد حائز اهمیت است. به هر حال ماشینی که 100 هزار کیلومتر مسافت را طی کرده با ماشین دیگری که 200 هزار کیلومتر کارکرده تفاوت دارد. هر چه عدد کیلومتر شمار یک خودرو دست دوم بیشتر باشد، آن ماشین استهلاک بیشتری پیدا کرده است. البته این نکته را هم در خاطر داشته باشید که نوع رانندگی و نحوه استفاده افراد از ماشین هم با یکدیگر فرق دارد. مثلا ممکن است ماشین دست دوم شخصی کارکرد بیشتری داشته باشد، اما نسبت به ماشین دیگری که نصف آن هم کار نکرده، سالم‌تر باقی مانده باشد. برخی از فروشنده‌ها با دستکاری عدد کیلومتر شمار، آن را به عددی کمتر از حد واقعی می‌رسانند. در این مواقع است که وجود یک کارشناس فنی اهمیت پیدا می‌کند.
چک کردن سیستم برقی خودرو
تک تک بخش‌هایی که با برق کار می‌کنند را تست کنید. آیا چراغ‌های جلو، عقب، راهنما و مه شکن سالم هستند؟ برف پاک کن، کولر، شیشه‌ها، سیستم صوتی، سیستم گرمایشی، آمپرو بوق همگی بدون نقص کار می‌کنند؟ هزینه قسمت‌هایی که با برق کار می‌کنند نسبت به دیگر موارد پایین‌تر می‌باشند، اما شما نباید بابت کالای خراب هزینه پرداخت کنید.
بررسی نکات فنی خودرو هنگام خرید
در اکثر موارد، فروشندگان خودرو برای آن که بتوانند ماشین خود را به قیمت بالاتری به فروش برسانند، ایرادات ونواقص ماشین را به زبان نمی‌آورند. طبق آمار حدود 32 تا 60% خودروهای کارکرده دارای ایراداتی فنی یا بدنه هستند، در حالی که از سمت فروشنده بی‌عیب و نقص معرفی می‌شوند. این ایرادها در اغلب موارد به چشم افراد مبتدی و عادی نخواهند آمد. به همین علت حتما پیش از خرید، ماشین مد نظرتان را به یک کارشناس فنی حاذق نشان داده و تایید کارشناسی او را دریافت کنید. علاوه بر کارشناس، خوب است که خودتان هم در زمینه خرید خودرو دست دوم مطالعه کافی کرده باشید. همچنین توصیه می‌شود پیش از خرید خودرو اطلاعات کاملی از نحوه قیمت‌گذاری خودروهای کارکرده و دست دوم داشته باشید تا در خریدتان ضرر نکنید.
چرا کارشناسی فنی خودرو دست دوم ضروری است؟
همان‌طور که گفتیم نواقص بسیاری هستند که فروشندگان می‌توانند با ظاهرسازی از دید مشتریان نابلد و مبتدی پنهان سازند. ممکن است آن خودرو دست دوم که شما پسندیده‌اید قبلا یک تصادف جدی را تجربه کرده باشد. ممکن است ماشین چپی باشد یا 10ها مشکل پنهان دیگر داشته باشد. مشکلاتی که تنها به کمک یک کارشناس فنی ماشین کارکرده ماهر مرئی خواهند شد. عملکرد سیستم فرمان پذیری و سیستم تعلیق باید مورد تست قرار بگیرند. حتما باید سالم بودن ترمز را چک کرده و عملکردهای ناهماهنگ را بررسی کنید. سلامت ترمز دستی، موتور خودرو همگی را به خوبی آزمایش کنید. در پایان تمامی ایرادات را مکتوب کرده و نهایتا خودتان و فروشنده پای آن را امضا کنید.
کنترل و بررسی مدارک خودرو و فروشنده
زمانی که خودرو مورد نظر را پسندید، حتما مدارک شناسایی فروشنده و ماشین را طلب کرده و همه را بررسی کنید. دقت داشته باشید که مدارک قانونی مالکیت، کاملا با خودرو مورد نظر تطابق داشته باشد. بنابراین مشخصات خودرو را یک به یک مواردی که در اسناد موجود است تطابق دهید. اصل سند مالکیت یا همان برگ سبز خودرو را از فروشنده درخواست کرده و بررسی کنید. شماره موتور و شاسی، بیمه نامه، برگه عدم خلافی و دیگر موارد را هم از یاد نبرید. در گام بعدی مدارک فروشنده را بخوانید. آیا مشخصات ذکر شده مالک واقعی خودرو با کسی که ماشین را به شما ارائه کرده است، یکی هستند؟ همچنین دقت داشته باشید که اگر این خودرو قبلا هم مورد معامله قرار گرفته است و اگر شما نفر سوم به بعدی هستید که قصد خرید آن را دارد؛ اسناد نقل و انتقال را بررسی کرده و اصالت آن را تایید کنید.
مدارک مورد نیاز برای خرید خودرو دست دو
- اصل سند مالکیت یا همان برگ سبز خودرو
- اصل کارت شناسایی خودرو
- اصل کارت شناسایی مالک
- ارائه برگه عدم خلافی
- برگه معاینه فنی معتبر
- بیمه نامه
اهلیت و صلاحیت فروشنده خودرو دست دوم
همیشه سعی کنید محصول مورد نیاز خود را از فروشنده اهل خریداری نمایید. منظور از اهلیت یک انسان، عاقل و بالغ بودن طرف معامله و با انصاف بودن اوست. شخصی که توان اجرای مراحل قانونی فروش را داشته باشد. مراقب باشید که فروشنده ممنوع المعامله نباشد یا حکم حجر برای او صادر نشده باشد. حکم حجر معمولا برای خیانت در امانت به کار گرفته می‌شود. بنابراین اگر مالک اصلی حضور نداشت حتما مدارک نماینده قانونی و وکالت رسمی را طلب کنید، یا اگر شخصی به عنوان قیم قصد فروش خودرو را داشت، قیم نامه چک کنید. از سوی دیگر ممنوع المعامله بودن فروشنده را چک کنید. ممکن است فردی ورشکسته شده و ممنوع المعامله قصد آب کردن اموالش را داشته باشد و شما را به دردسر بیندازد. اصل اوراق هویتی و مشخصات مالک را فروشنده تطبیق دهید. مراقب باشید که فریب چنین بهانه‌هایی را نخورید:
«ماشین مال خانمه منه؛ به من سپرده براش بفروشم»
چک کردن اعتبار بیمه نامه ماشین کارکرده
علاوه بر مشخصات فروشنده، کارت و سند، بیمه نامه را چک کرده و مطابقت بدهید. مدت زمانی که از اعتبار بیمه نامه باقی مانده است را بررسی کنید. توجه داشته باشید که مدت زمان باقی مانده اعتبار بیمه ماشین در قیمت آن تاثیرگذار است. بنابراین اگر مدت کمی تا پایان اعتبار بیمه خودرو باقی مانده است، می‌توانید ماشین را با قیمت کمتری خریداری کنید.
راه های افزایش اطمینان و کاهش تردید در خرید خودرو
علاوه بر دریافت نظر کارشناس فنی و مطالعه‌ای که خودتان پیش از خرید انجام می‌دهید، راه‌های دیگری هم هستند که بتوانید از طریق آن‌ها اطمینان خرید خود را افزایش بدهید. سایت‌هایی بسیاری در این رابطه راه اندازی شده‌اند که راهنمایی‌های خوبی را در اختیار مخاطبان خود قرار می‌دهند. در این سایت‌ها حدود قیمتی خودروها با در نظر گرفتن یک سری پارامترها درج شده‌اند. به عنوان مثال میزان کارکرد یک ماشین، رنگ شدگی و حجم رنگ، سال ساخت خودرو و همچنین مدت زمان اعتبار بیمه‌نامه.
نحوه یافتن ماشین دست دوم
پیدا کردن ماشین کارکرده فعل دشواری نیست. در شهر علاوه بر نمایندگی‌های فروش ماشین صفر، بنگاه‌های فروش ماشین کارکرده هم بسیار به چشم می‌خورد. خرید از بنگاه‌ها و نمایشگاه‌های خودرو که عضو اتحادیه هستند، بهترین و بدون دردسرترین راه ممکن است. البته خرید از بنگاه‌ها هزینه بیشتری هم دارد. آگهی‌های روزنامه و نیازمندی‌های موجود در آن گزینه‌های بهتری هستند. مورد سوم سایت‌ها و اپلیکیشن‌های مختلفی هستند که می‌شود در آن‌ها به صورت مجازی مدل خودرو مد نظر را جستجو کرد. راه چهارم، جمعه بازار و چهارشنبه بازارهای فروش خودرو می‌باشد. در این روزها کسانی که قصد فروش ماشین‌های خودشان را دارند، در محلی مشخص گرد هم آمده و فروشگاهی بزرگ را به وجود می‌آورند. در این بازارها علاوه بر وجود کارشناسان فنی، انتخاب‌های بسیاری برای شخص خریدار وجود دارد. بنابراین دست خریدار برای تصمیم و انتخاب بازتر خواهد بود.
مقایسه خودرو دست دوم قبل از خرید
حتما پیش از خرید بهترین موارد را برای خود یادداشت کرده و آن‌ها را جز به جز تست کرده و از همه لحاظ با یکدیگر مقایسه کنید. بنابراین ضروری است که در ابتدا بودجه خود را تایین کرده و سپس بهترین انتخاب‌هایی که می‌شود برای خریدشان اقدام کرد را لیست کرده و مقایسه را انجام دهید.
قیمت و شرایط پرداخت هزینه خودرو
در خرید خودرو حتما به میزان امکانات و آپشن‌هایی که در آن ماشین تعبیه شده است توجه کنید. ممکن است با کمی صرف زمان بیشتر ماشین سالم‌تر و فروشنده منصف‌تری را پیدا کنید. اگر قصد خرید خودرو صفر را دارید، شرایط و قوانین اعلامشده به دست کارخانه یا شرکت و نمایندگی فروش آن را مطالعه کنید.
مهم ترین نکات حقوقی حین خرید خودرو
زمانی که تصمیم خود را برای خرید یک ماشین قطعی کرده و قصد تنظیم قرارداد و امضای آن را داشتید؛ نکاتی که در پایین به آن‌ها اشاره خواهیم کرد را در خاطر داشته باشید.
- مبلغ کل را به صورت دقیق مشخص کنید و در کنار آن تاریخ و چگونگی پرداخت را قید کنید. اگر قصد چک کشیدن دارید، مشخصات کامل چک‌ها را یادداشت کنید. فراموش نکنید که مبلغی را بابت تاخیر در نظر بگیرید. یعنی اگر شخص فروشنده، خودرو شما را در زمان مقرر تحویل نداد، ملزم به پرداخت خسارت تاخیر خواهد شد. مبلغ خسارت دیرکرد تحویل به صورت روزانه مشخص می‌شود. مثلا در قرارداد قید می‌کنید که فروشنده بابت هر یک روز تاخیر، باید مبلغ 300 هزارتومان جریمه پرداخت بنماید.
- علاوه بر تاریخ، شرایط و مکان تحویل خودرو را به صورت دقیق در قرارداد یادداشت کنید.
- شماره دفتر اسناد رسمی که در آن قرارداد بسته‌اید را در بخش شروط تاریخ حضور ذکر کنید.
- اگر ماشین نقصی دارد و فروشنده قول تعمیر آن را داده است، این موضوع را در قرارداد بیاورید. اگرهم می‌خواهید خودرو را با نواقصش تحویل بگیرید، ایرادات را در قرارداد قید کرده و هر دو طرق معامله آن را امضا کنید.
- اشاره به این موضوع را فراموش نکنید که مسئولیت هرگونه تخلف راهنمایی و رانندگی، جریمه یا خسارت، تا تاریخ تحویل خودرو بر عهده مالکی قبلی است.
- ذکر کنید که حضور فروشنده بدون مدارک مورد نیاز مساوی با عدم حضور ایشان است. البته عدم حضور خریدار و نبود او برای پرداخت هزینه و تحویل خودرو هم با خسارت همراه خواهد بود.
- کلیه اسناد و مدارکی که باید تحویل بگیرید را یک به یک قید کرده و همچنین از بودن لوازم جانبی اطمینان حاصل کنید. یعنی بپرسید که قرار است خودرو خریداری شده را با تمام امکاناتی که در زمان بازدید دیده‌اید تحویل بگیرید یا فروشنده قصد فروش خودرو بدون وسایل جانبی را دارد. علاوه بر این تمامی مشخصات خودرو را ذکر کنید.
- اگر فروشنده هستید به هیچ وجه زیر بار شرط «اسقاط کافه خیارات ولو خیار غبن افحش» نروید. پذیرش این شرط ممکن است دردسر فراوانی را برای شما به همراه داشته باشد و خریدار را برای فسخ معامله وسوسه کند.
۱۵ نکته اساسی خرید خودرو دست دوم
- حتما ماشین را برای مدتی قرض گرفته و رانندگی با آن را امتحان کنید.
- پدال ترمز را امتحان کنید. آیا در زمان ترمز گرفتن، متوجه صدایی غیرعادی می‌شوید؟ ماشین متوقف نمی‌شود مگر پدال را تا ته فشار دهید؟ آیا ماشین به چپ یا راست کشیده شد؟ بله؟ راندن این خودرو بسیار خطرناک است و ترمز نیاز به تعمیر اساسی و فوری دارد.
- موتور را روشن کرده و منتظر بمانید. آیا صدایی غیر عادی به گوش می‌رسد؟ مراقب باشید بعضی از فروشندگان برای از بین بردن موقتی این صدا در جعبه دنده و موتور روغن‌های غلیظ می‌ریزند.
- در پوش کارتر را به گونه‌ای که از روغن پر شود بردارید. اگر دود از کارتر خارج شود یعنی با یک نقص بزرگ مواجه هستید.
- برای چک کردن باطری آن را روشن کنید و ماشین را به سمت سرازیری یا پیچ تند هدایت کنید. پس از آن ماشین را با سرعت 100 کیلومتر در ساعت، مستقیم به حرکت در آورید. آیا موتور بدون نقص کار کرد و هیچ صدایی از آن خارج نشد؟ آیا ماشین به راحتی روشن می‌شود؟
- برای چک کردن سالم بودن سیستم کمک فنرهای ماشین، حواستان به صداهای غیرعادی باشد.
- برای تشخیص زنگ زدگی و خوردگی بدن ماشین از یک آهنربا استفاده کنید. آهنربا را روی بدنه ماشین حرکت دهید. هر جایی که آهنربا از بدنه ماشین جدا شد یعنی آن قسمت‌ها بر اثر تصادف از بین رفته و مالک آن را با بتونه پر کرده است.
- علاوه بر چهار در اصلی، دو در کاپوت و صندوق را هم امتحان کنید. از چک کردن قفل درها و کلیدهای مربوط به پنجره‌های خودرو غافل نشوید.
- کفی ماشین را کنار داده و از سلامت کف ماشین اطمینان حاصل کنید. زنگ زدگی کف ماشین به معنای نفوذ آب است.
- به نقاط مختلف خودرو به صورت عمودی نیرو و فشار وارد کنید، اگر ماشین دچار لرزش شد، یعنی سیستم تعلیق آن مشکل دار شده است.
- اگر از سمت رادیاتور متوجه ترشح آب شدید، حتما تمام محدوده رادیاتور را چک کنید. اگر شلنگ قدیمی شده باشد، تعویض آن چندان دشوار و هزینه بردار نیست، اما اگر رادیاتور سوراخ شده باشد و متوجه آن نشوید هزینه زیادی گریبان گیرتان خواهد شد.
- موتور را به دقت بررسی کرده و سعی کنید تعمیراتی که اخیرا روی آن صورت گرفته است از چشمتان دور نماند.
- مراقب باشید صندلی‌های خودرو پاره یا پوسیده نباشند.
- شیشه پاکن و آب پاش پنجره جلو را تست کنید.
- از سلامت چراغ‌ها ماشین اطمینان حاصل کنید.
ممنون از اطلاعاتی که در اختیار بقیه قرارمیدید.سرزنده وشادباشید