منظور از حباب طلا و سکه چیست و چگونه محاسبه می‌شود؟

شاید شما هم این جمله را زیاد شنیده باشید که می‌گویند: قیمت طلا و سکه حباب دارد یا ممکن است حباب طلا یا سکه بترکد. می‌توان گفت که نوسانات قیمت لحظه‌ای طلا و سکه تا حدودی بسته به میزان حباب آن دارد. اما اصلا حباب قیمتی یعنی چه؟ چرا به وجود می‌آید؟ و چگونه می‌توان حباب قیمتی را محاسبه کرد؟ در این مطلب خواهیم دانست که حباب طلا چیست؟ و نحوه محاسبه حباب طلا و حباب آبشده بررسی می‌کنیم. پس با ما همراه باشید.

حباب قیمتی چیست؟

این روزها احتمالا اکثر افراد حباب قیمتی را حس کرده باشند، بنابراین درک و تعریف حباب قیمتی کار سختی نیست. به زبان ساده، به اختلاف قیمت ذاتی یک کالا با قیمت عرضه آن کالا در بازار حباب قیمتی می‌گویند. این حباب قیمتی برای هر نوع کالایی می‌تواند وجود داشته باشد، از مواد خوراکی گرفته تا طلا و سکه.

به عنوان مثال ماده غذایی را فرض کنید که در بازار به قیمت 20،000 تومان عرضه می‌شود اما ارزش واقعی آن بیشتر از 5،000 تومان نیست، بنابراین این ماده غذایی به اندازه 15،000 تومان حباب قیمتی دارد. البته برای برخی از کالاها عکس این قضیه نیز صادق است که با آن حباب منفی می‌گویند.

علت نامگذاری این پدیده اقتصادی به حباب این است که این اختلاف قیمت برای همیشه ماندگار نیست و دیر یا زود این حباب می‌ترکد تا قیمت هر کالایی به ارزش واقعی خود برسد. 

حباب طلا چیست؟

تعیین قیمت واقعی یک کالا، کمی پیچیده است. در نتیجه به سختی متوجه می‌شویم که قیمت آن کالا حباب داشته است و نباید بر روی آن کالا سرمایه‌گذاری می‌کردیم. یکی از کالاهایی که ارزش ذاتی آن تا حدودی مشخص است و فرمول‌های ساده‌ای برای تعیین حباب قیمتی آن وجود دارد، طلا و سکه است.

به اختلاف قیمتی که طلا و سکه عرضه شده در بازار با ارزش واقعی آنها دارند، حباب طلا و سکه می‌گویند. حباب طلا به دو حالت حباب مثبت و حباب منفی تقسیم می‌شود که در ادامه هر کدام را بیان می‌کنیم.

مفهوم حباب مثبت و حباب منفی

قبل از اینکه بخواهیم حباب مثبت و منفی را تعریف کنیم، بهتر است با سه اصطلاح زیر آشنا شویم:

قیمت عرضه: قیمتی است که فروشندگان مایل هستند با آن قیمت کالای خود را بفروشند.

قیمت تقاضا: قیمتی است که خریداران مایل هستند کالای مورد نظر را با آن قیمت بخرند.

نقطه تعادل: هنگامی که در بازار قیمت عرضه و تقاضا یکسان باشند، کالا در نقطه تعادل است.

با توجه به توضیحات فوق، هنگامی که قیمت عرضه یک کالا از قیمت تقاضای آن بیشتر باشد، حباب قیمتی مثبت است و بالعکس هنگامی که قیمت عرضه کمتر از قیمت تقاضا باشد حباب قیمتی منفی داریم، که بسیار کمتر از حباب مثبت اتفاق می‌افتد.

در مثال ماده غذایی گفتیم که قیمت عرضه آن 20000 تومان است در حالی که 5000 تومان ارزش دارد، در اینجا به اندازه 15000 تومان حباب مثبت است، زیرا قیمتی که کالا در بازار عرضه می‌شود 15000 تومان بیشتر از حد تصور ما قیمت دارد و این یعنی حباب مثبت که هر لحظه ممکن است، بترکد.

عوامل موثر در به وجود آمدن حباب قیمتی مثبت و منفی

دلیل به وجود آمدن حباب‌های قیمتی مثبت و منفی چیست؟ بطور کلی عوامل روانی و به خصوص افزایش بیش از حد نقدینگی، باعث ایجاد حباب قیمت می‌شود. با این وجود در زیر تمامی عوامل تاثیر گذار در بوجود آمدن حباب قیمتی مثبت و منفی را بیان کرده‌ایم:

عوامل موثر در ایجاد حباب مثبت

• زیاد شدن سرمایه در بازار، که باعث افزایش تقاضا در بازار و در نهایت افزایش قیمت‌ها می‌شود.
• کمبود یا نایاب بودن کالای مورد نظر در بازار
• امید به افزایش قیمت کالای مربوطه در آینده و سرمایه‌گذاری مردم در آن

عوامل موثر در ایجاد حباب منفی

• رفتن سرمایه‌گذاران به سمت کالاهای دیگر و کم شدن تقاضا برای کالای مورد نظر
• تولید و عرضه زیاد کالا در بازار
• امید و انتظار سرمایه‌گذاران به کاهش قیمت کالا در آینده

حباب مثبت و منفی در قیمت طلا و سکه

اگر قیمت مثقالی که طلا فروشان در تابلوی قیمت های خود نشان می‌دهند از قیمت مثقال جهانی (یا آبشده جهانی) کمتر بود، قیمت طلا حباب منفی دارد. در این حالت یعنی قیمت طلا در ایران ارزش کمتری نسبت به نقاط دیگر دنیا دارد و ممکن است در آینده گران شود، بسیاری در این شرایط سرمایه خود را به خرید طلا اختصاص می‌دهند.

اما اگر قیمت هر مثقال طلای، طلا فروشان از قیمت مثقال جهانی بیشتر باشد، اصطلاحا حباب طلا مثبت است و ممکن است در آینده قیمت طلا در ایران ارزان شود تا به ارزش واقعی خود برسد. طبیعی است که حباب منفی کمتر در ایران اتفاق می‌افتد و بطورکلی هرچه حباب مثبت طلا کمتر و نزدیک‌تر به صفر باشد، سرمایه‌گذاری در طلا بهتر است. 

حباب قیمتی در سکه نسبت به شمش طلا یا مصنوعات طلا بیشتر است، به این دلیل که سکه مسکوک است و سالانه به تعداد مشخصی تحت نظارت بانک مرکزی ضرب می‌شود، بنابراین گاهی در بازار کمیاب می‌شود و علت جذابیت سکه طلا، پتانسیل سود خوب آن است.

حباب سکه هم مانند حباب طلا از اختلاف قیمت معاملاتی سکه با ارزش واقعی آن به وجود می‌آید، که بر اثر عرضه و تقاضا و عوامل روانی ایجاد می‌شود. فرض کنید اگر ارزش واقعی سکه 60 میلیون تومان باشد اما در بازار به قیمت 70 میلیون تومان معامله شود، در اینجا سکه حباب مثبت دارد و اگر بالعکس این اتفاق بیفتد حباب سکه منفی است. بهترین زمان برای خرید سکه زمانی است که حباب سکه وجود نداشته باشد یا بسیار کم باشد. شما می‌توانید در تصویر زیر حباب سکه امامی و سکه تمام بهار آزادی را در ۱۰ سال گذشته مقایسه کنید. 

علت به وجود آمدن حباب سکه چیست؟

برخی از سکه‌ها نسبت به سایر سکه‌ها متقاضی بیشتری دارند، به عنوان مثال تفاوت قیمتی بین سکه امامی با طرح قدیم به علت عرضه و تقاضای متفاوت آن‌ها است و به این دلیل که تقاضا برای سکه امامی نسبت به سکه طرح قدیم بیشتر می‌باشد، حباب قیمتی سکه امامی هم بیشتر از سکه های طرح قدیم است.

یا در رابطه با نیم سکه و ربع سکه هم همینطور. به این دلیل که در بیشتر مراسمات به عنوان کادو یا پس‌انداز از نیم سکه و ربع سکه استفاده می‌شود، در نتیجه تقاضا برای خرید آن‌ها بیشتر از سکه تمام بهار آزادی است و حباب قیمتی بیشتری نسبت به نصف تمام سکه یا ربع تمام سکه، دارند. (وزن نیم سکه دقیقا برابر نصف تمام سکه و وزن ربع سکه دقیقا یک چهارم تمام سکه است، با این وجود قیمت نیم سکه و ربع سکه در بازار بیشتر از نصف و ربع قیمت یک سکه تمام بهار آزادی می‌باشد.)

حباب آبشده چیست؟

منظور از حباب آبشده یا حباب طلای آب شده همان حباب طلا است. از آنجایی که در فرمول محاسبه قیمت طلا از مظنه طلا یا همان آبشده نقدی استفاده می‌شود،حباب آبشده در حقیقت همان حباب آبشده نقدی است. در زمان نگارش این مقاله حباب آبشده معادل  5،858،968 ریال بوده است.

چگونه حباب طلا و سکه را محاسبه کنیم؟

برای محاسبه حباب طلا بهتر است تا یک سری اطلاعات اولیه را از طلا سکه بدانیم. عیار تمامی سکه‌های بهار آزادی (طرح قدیم و طرح جدید) ضرب شده توسط بانک مرکزی، 900 از هزار یا 22 عیار است. همچنین وزن سکه تمام بهار آزادی برابر با 8.133 گرم، نیم سکه برابر با 4.066 گرم و ربع سکه برابر با 2.033 گرم است. برای اینکه بتوانید حباب قیمت سکه را حساب کنید، مراحل زیر را انجام دهید:

1. عدد بدست آمده از فرمول بالا را ضرب در وزن سکه مورد نظر خود می‌کنیم. (بانک مرکزی برای حق ضرب عددی حدود 5 الی 7 هزار تومان لحاظ کرده است، این رقم را نیز به عدد بدست آمده اضافه می‌کنیم.)
2. عدد بدست آمده از مرحله دوم را از قیمتی که طلا فروش به ما اعلام کرده است، کم می‌کنیم. عدد به دست آمده برابر با حباب قیمتی سکه‌ای است که قصد خریدش را داریم.
3. البته راه سوم و راحت‌تری برای محاسبه حباب طلا وجود دارد که در زیر به آن می‌پردازیم.

دسترسی به حباب طلا و سکه با سایت سیگنال

همیشه بهتر است قبل از خرید طلا و سکه حواسمان به حباب قیمتی آن باشد، شما می‌توانید به راحتی و با استفاده از دیتای صفحه طلا و سکه سایت سیگنال حباب سکه تمام بهار آزادی، نیم سکه، ربع سکه و سکه یک گرمی را مشاهده کنید. به علاوه با استفاده از تحلیل‌های کارشناسان ما از بازار طلا و ارز، می‌توانید بیشتر از وضعیت این بازار آکاهی داشته باشید و در نهایت در تصمیم‌گیری خود بهتر عمل کنید.