جهش انتظارات تورمی

بر اساس آخرین گزارش بانک مرکزی، حجم کل نقدینگی در شهریورماه سال جاری با رشد 3.7 درصدی مواجه شده است. این عدد، بالاترین رقم در سال جاری محسوب می‌شود.

اوج‌گیری انتظارات تورمی در شهریورماه

در ادبیات اقتصادی، نقدینگی به دو جزء مهم «پول» و «شِبه‌پول» تقسیم می‌شود، پول که شامل سکه و اسکناس در دست مردم و سپرده‌های دیداری است، سهم سیال نقدینگی محسوب می‌شود و شِبه‌پول که پس‌انداز و سپرده‌های بلندمدت را در بر می‌گیرد، سهم غیرسیال نقدینگی به حساب ‌می‌آید.

به طور کلی در شرایط تورمی، سپرده‌های بلندمدت توسط سرمایه‌گذاران و عموم مردم، به سپرده‌های دیداری و کوتاه‌مدت تبدیل می‌شوند تا قابلیت خرید دارایی را داشته باشد. بنابراین سهم پول از نقدینگی نیز افزایش می‌یابد.

آمارها نشان می‌دهد که در شهریورماه چنین اتفاقی برای بخش سیال نقدینگی رخ داده و سهم پول از نقدینگی افزایش یافته است.

همانطور که از نمودار فوق نیز مشهود است، سهم پول از کل نقدینگی از نیمه‌ی دوم سال 99 تا ابتدای سال جاری، در یک دوره‌ی بیش از یک‌ساله، نسبتا ثابت بوده؛ اما در نیمه‌ی ابتدایی سال جاری، با شکل‌گیری انتظارات تورمی، شاهد رشد شدید سهم پول از نقدینگی بوده‌ایم.

واگرایی اجزاء نقدینگی

طی ماه‌های اخیر، واگرایی زیادی بین اجزاء نقدینگی رخ داده است و سرعت رشد پول بر شِبه‌پول به طرز قابل‌توجهی پیشی گرفته است.

رشد شدید پول درواقع بازتاب شرایط ملتهب اقتصاد تورمیِ ایران بوده است. با سیال‌تر شدن نقدینگی، تقاضا برای دلار و درنتیجه جهش قیمتی آن نیز فرآهم شد و تداوم این روند، مانع کاهش تورم کالاها و خدمات خواهد شد.