مجمع شرکت سهامی چیست؟

یکی دیگر از بخش‌های مهم در بحث آموزش بورس آشنایی با مجمع شرکت سهامی می‌باشد. وقتی صاحبان یک سهم دور هم جمع می شوند، مجمع شرکت سهامی تشکیل می شود. تمام سهامدارن شرکت می توانند در مجمع شرکت حضور پیدا کنند. هر سهامداری که مایل به حضور در جلسه مجمع می باشد باید با مراجعه به شرکت مجوز ورود به مجمع را دریافت کند. معمولا فقط سهامدارانی حق حضور در مجمع را دارند که مجوز ورود دریافت کرده باشند.

شرکت های سهامی مجامع مختلفی دارند که در هر کدام از این مجامع از طریق رای گیری تصمیمات مختلفی گرفته می شود.

برای رسمیت یافتن هر کدام از این مجامع حضور عده ای از سهامداران الزامی است. یعنی اگر تعداد افراد حاضر در جلسه مجمع به حد نصاب تعیین شده در قانون نرسد جلسه مجمع رسمیت نمی یابد و به زمان دیگری موکول می شود. همچنین اگر در مجمع عمومی نتوانند نسبت به موضوعی تصمیم گیری کنند هیئت رئیسه مجمع با تصویب مجمع عمومی می تواند اعلام تنفس کند و ادامه جلسه مجمع را به روز دیگری موکول کند. تاریخ جلسه بعدی مجمع نمی تواند از دو هفته تجاوز کند.

 بی اطلاعی از قوانین و شرایط مجامع شرکت های بورسی اغلب باعث می شود که برخی از سهامدارن دچار سردرگمی بشوند. در این مقاله بعد از آشنایی با انواع مجامع درباره آنچه قبل و بعد از برگزاری مجمع برای سهام ما اتفاق می افتد، می پردازیم.

انواع مجمع شرکت های سهامی

مجمع عمومی موسس

مجمع عمومی عادی

مجمع عمومی فوق العاده

مجمع عمومی موسس

همان طور که از اسم این مجمع می توان برداشت کرد مجمع عمومی موسس مجمعی است که در هنگام تشکیل یک شرکت سهامی برای اولین بار برگزار می شود. در مجمع عمومی موسس حضور عده ای از پذیره نویسان که حداقل نصف سرمایه شرکت را تعهد نموده باشند ضروری است.

طبق قانون و مقررات بازار سرمایه، وظایف مجمع عمومی موسس به قرار زیر است:

1. رسیدگی به گزارش موسسین و تصویب آن و همچنین احراز پذیره نویسی کلیه سهام شرکت
2. تصویب طرح اساسنامه شرکت و در صورت لزوم اصلاح آن.
3. انتخاب اولین مدیران و بازرس یا بازرسان شرکت.
4. تعیین روزنامه کثیر الانتشاری که هرگونه دعوت و اطلاعیه بعدی برای سهامداران تا تشکیل اولین مجمع عمومی عادی در آن منتشر خواهد شد.

طبق قانون تنها شرکت های سهامی که چند سال از فعالیت آن ها گذشته باشد می توانند وارد بورس شوند. پس مجمع عمومی موسس یک شرکت سهامی قبل از ورود به بورس تشکیل شده است و ما هیچ گاه شاهد بسته شدن سهم خود برای برگزاری مجمع عمومی موسس نخواهیم بود.

مجمع عمومی عادی

مجمع عمومی عادی حتما سالی یک بار تشکیل می شود. در این مجمع باید حداقل دارندگان بیش از نصف سهام شرکت حضور یابند تا جلسه مجمع عمومی عادی رسمیت یابد. اگر در اولین دعوت حد نصاب لازم حضور نیافتند مجمع برای بار دوم دعوت خواهد شد و با حضور هر عده از صاحبان سهام جلسه رسمیت می یابد.

مهم ترین وظایف جلسه مجمع عمومی عادی به شرح زیر است:

رسیدگی به ترازنامه و صورت سود و زیان سال مالی قبل، صورت دارایی، مطالبات و دیون شرکت و صورت حساب دوره و عملکرد سالیانه شرکت   

بررسی گزارش مدیران و بازرسان شرکت

انتخاب مدیران و بازرسان شرکت

تصویب صورت های مالی و میزان سود نقدی تقسیمی بین سهامداران (DPS)

تعیین پاداش مدیران

تعیین روزنامه کثیرالانتشاری که آگهی ها و اطلاعیه های شرکت تا مجمع عمومی عادی بعدی در آن انتشار خواهد یافت.

مجمع عمومی عادی می تواند نسبت به کلیه امور شرکت به جز آن چه که در صلاحیت دو مجمع دیگر (مجمع عمومی موسس و مجمع عمومی فوق العاده) است تصمیم بگیرد. تصمیمات مجمع عمومی عادی همیشه با اکثریت نصف به علاوه یک آراء حاضر در جلسه مجمع معتبر خواهد بود مگر در مورد انتخاب مدیران و بازرسان شرکت که اکثریت نسبی کافی خواهد بود.

طبق قانون تجارت شرکت های سهامی موظف هستند حداکثر تا 4 ماه پس از پایان سال مالی، مجمع عمومی عادی سالیانه خود را برگزار نمایند. به عنوان مثال شرکتی که پایان سال مالی آن انتهای اسفندماه است تا پایان تیر ماه سال بعد فرصت دارد تا مجمع عمومی عادی سالیانه خود را برگزار کند و اگر انتهای سال مالی شرکتی پایان شهریور ماه باشد این شرکت تا انتهای دی ماه فرصت دارد.

مجمع عمومی فوق العاده

برخلاف مجمع عمومی عادی که باید حداقل سالی یکبار برگزار شود الزامی در برگزاری مجمع عمومی فوق العاده وجود ندارد. به عبارتی تا نیاز نباشد این مجمع تشکیل نمی شود. تصمیمات مجمع عمومی فوق العاده همواره به اکثریت دو سوم آراء حاضر در جلسه رسمی معتبر خواهد بود.

افزایش یا کاهش سرمایه شرکت، تغییر در اساسنامه، تغییر محل شرکت و انحلال شرکت از مهم ترین موضوعاتی است که در جلسه مجمع عمومی فوق العاده مطرح می شود.

مجمع عمومی عادی به طور فوق العاده

مجمع عمومی عادی به طور فوق العاده یک مجمع عمومی عادی به حساب می آید. اما در برخی موارد نام این مجمع باعث سردرگمی برخی از سهامداران می شود. همان طور که پیش تر گفتیم مجمع عمومی عادی باید 4 ماه پس از پایان سال مالی تشکیل گردد که به آن مجمع عمومی عادی سالیانه گفته می شود. اما مجمع عمومی عادی به طور فوق العاده سالانه نیست و در مواقع مورد نیاز تشکیل می گردد. به طور مثال انتخاب اعضای هیئت مدیره هر دو سال یک بار صورت می گیرد. چون این مجمع سالانه برگزار نمی گردد به آن مجمع عمومی عادی به طور فوق العاده گفته می شود.

نکته ها:

• شرکت های سهامی باید قبل از برگزاری مجمع عمومی عادی سالیانه خود گزارشات حسابرسی شده خود را منتشر کنند یعنی شرکتی نمی تواند بدون انتشار صورت های مالی سالانه حسابرسی شده خود مجمع را برگزار کند.         

• شرکت باید حداقل 10 روز قبل از برگزاری مجمع سهامداران خود را مطلع نماید. در آگهی دعوت به مجمع که در سایت کدال منتشر می شود از کلیه سهامداران، وکیل یا قائم مقام قانونی صاحب سهم و همچنین نماینده یا نمایندگان اشخاص حقوقی دعوت می گردد تا در جلسه مجمعِ شرکت حضور بهم رسانند. دستور جلسه، تاریخ و آدرس دقیق محل برگزاری مجمع نیز در این آگهی قید می گردد.

• نماد معاملاتی شرکتی که قرار است مجمع خود را برگزار کند باید در روز مجمع و روز کاری قبل از مجمع بسته باشد.

مثال برای مجمع عمومی عادی

به عنوان مثال شرکت ایران خودرو با نماد معاملاتی خودرو در تاریخ 20/04/1398 آگهی دعوت به مجمع عمومی عادی خود را در سایت کدال منتشر کرد. در این آگهی از کلیه سهامدارن دعوت به عمل آمد که در تاریخ 31 تیرماه برای برگزاری مجمع حضور بهم رسانند. همان طور که مشخص است بین تاریخ مجمع و آگهی دعوت حداقل 10 روز فاصله ای که گفتیم وجود دارد. از آن جایی نماد خودرو برای برگزاری مجمع سالیانه خود باید روز کاری قبل از مجمع و روز مجمع بسته باشد. لذا ناظر بازار در تاریخ 29/04/1398 اطلاع رسانی کرد که در پایان معاملات امروز نماد معاملاتی خودرو جهت برگزاری مجمع عمومی عادی سالیانه خود متوقف خواهد شد. بنابراین اگر قصد ندارید با شرکتی به مجمع بروید دو روز قبل از برگزاری مجمع آخرین فرصتی است که می توانید سهام خود را به فروش برسانید.

تصمیمات مجمع شامل چه کسانی می شود؟

تصمیماتی که در مجامع شرکت های سهامی گرفته می شود مشمول کلیه سهامدارانی خواهد بود که قبل از برگزاری مجمع سهامدار سهم بوده اند. حتی اگر بعد از برگزاری مجمع سهام خود را بفروشید باز هم مشمول تصمیماتی خواهید بود که در مجمع گرفته شده است. به عنوان مثال سهام نوری که در تابستان امسال برای اولین بار در بازار بورس عرضه شد چند روز پس از عرضه اولیه برای برگزاری مجمع عمومی عادی سالیانه خود بسته شد.

در مجمع عمومی تصویب شد که به ازای هر سهم 6.500 ریال سود نقدی تقسیم شود. این سود متعلق به کسانی بود که تا روز مجمع سهامدار سهم بودند. حتی اگر یک سرمایه گذار سهم خود را بعد از برگزاری مجمع نیز به فروش می رسانید باز هم این سود متعلق به او بود نه کسی که سهم را خریده بود.

قوانین پرداخت سود نقدی و بازگشایی نماد

طبق قانون تجارت شرکت های سهامی حداکثر تا 8 ماه فرصت دارند سود نقدی تصویب شده در مجمع را به سهامداران پرداخت کنند. زمان و بانک پرداخت کننده سود تحت گزارشی با عنوان زمانبندی پرداخت سود در سایت کدال منتشر می شود

• نماد شرکتی که برای برگزاری مجمع متوقف شده است پس از برگزاری مجمع و انتشار گزارش تصمیمات مجمع آماده بازگشایی خواهد بود. در صورتی که ناظر تایید کند نماد معاملاتی از حالت متوقف به حالت مجاز تغییر می کند و سهم قابل معامله خواهد شد. اگر دلیل برگزاری مجمع یک شرکت سهامی اخذ تصمیماتی از قبیل تصویب صورت های مالی، تقسیم سود و افزایش سرمایه باشد سهم به صورت حراج ناپیوسته و بدون محدودیت دامنه نوسان بازگشایی خواهد شد. اما اگر دلیل برگزاری مجمع موضوعی مثل انتخاب اعضای هیئت مدیره باشد سهم با محدودیت دامنه نوسان بازگشایی خواهد شد.

تغییر قیمت سهام بعد از برگزاری مجمع

به عنوان مثال قیمت پایانی سهم فولاد مبارکه قبل از برگزاری مجمع 4.288 ریال بود. همچنین قیمت آخرین معامله در روز بعد از مجمع 4.120 ریال بود. با اینکه قیمت آخرین معامله از قیمت پایانی کوچکتر بود و باید درصد تغییر قیمت سهم منفی نمایش داده می شد اما +%3.08 در صفحه سایت TSE و صفحات کارگزاری نمایش داده می شد. دلیل این احتلاف سود تقسیمی باز می گردد. اگر در مجمع شرکتی سود نقدی (DPS) تقسیم شود قیمت سهم به میزان سود تقسیمی کاهش می یابد.

سود تقسیمی – قیمت پایانی قبل از مجمع = قیمت

در مجمع فولاد تصویب شد که به هر سهم 300 ریال سود نقدی تقسیم شود. بنابراین قیمت 3.997 در روز بعد از مجمع، مبنای محاسبات قرار می گیرد و درصد تغییر قیمت سهم بر این اساس محاسبه می شود.

3998 = 300 – 4288

بنابراین درصد تغییر قیمت به صورت زیر محاسبه می شود.

همان طور که گفته شد شرکت های سهامی حداکثر تا 8 ماه فرصت دارند که سود نقدی تصویب شده در مجمع را به سهامداران پرداخت کنند. بر همین اساس شرکت فولاد در گزارش زمانبندی پرداخت سود عنوان کرد که سهامداران می توانند از تاریخ 01/06 سود نقدی خود را دریافت کنند.