مجموعۀ اصطلاحات ارز دیجیتال که باید قبل از هر چیز بدانید!

بسیاری از خوانندگانی که تازه وارد دنیای ارزهای دیجیتال شده‌اند؛ همین که مقاله مورد علاقه‌شان را باز می‌کنند با اصطلاحات و واژه‌هایی تخصصی مواجه می‌شوند. کلماتی که در صورت ندانستن معنیشان، درکشان کمی مشکل خواهد بود. همین می‌شود که خواندن مقاله جذابی از جنس رمز ارزها، دیگر لذت‌بخش نیست و برای پیدا کردن معنی هر اصطلاح باید زمان زیادی را صرف کرد.

بنابراین تصمیم گرفتیم در این مقاله به همه اصطلاحاتی که شاید در متون این حوزه به آن بربخورید، بپردازیم. برایتان خلاصه‌‌وار توضیح کوتاهی دهیم. پیش‌نیاز مطالعه مقالات تخصصی رمز ارزها را برایتان فراهم کنیم و در نهایت بگوییم به دنیای ارزهای دیجیتال خوش‌آمدید!

نکته: هرکدام از واژه‌ها به صورت تخصصی و با جزئیات بیشتر، در قالب مقاله‌ای مجزا در سایت بررسی شده. کافیست در صورتی که نیاز دارید اطلاعات جامع‌تری درباره آن‌ها بدانید بر روی اصطلاح آبی شده کلیک کنید تا به صفحه مورد نظر هدایت شوید.

آدرس : Address یا ADDY

crypto address یا آدرس رمزنگاری، رشته‌ای از کاراکترها و نشان‌دهنده کیف پولی است که می‌توانید با آن ارز دیجیتال خود را ارسال و یا دریافت کنید. این آدرس همانند آدرس وب و ایمیل، یونیک و منحصر به فرد بوده و نشان‌دهنده مکان کیف پول در بلاکچین است.

آلتکوین : Altcoin

به زبان ساده، هر سکه‌ای که بیت‌کوین نباشد، آلتکوین محسوب می‌شود. از سکه محبوبی مثل اتریوم تا سکه‌هایی با پایین‌ترین ارزش بازار.

بلاکچین : Blockchain

بلاکچین در حالت کلی پیچیده به نظر می‌رسد با این حال مفهوم اصلی آن خیلی ساده است. می‌توان گفت بلاکچین نوعی پایگاه داده است! شکلی از دیجیتال برای ثبت سوابق و گزارشات انجام شده. یک شبکه تشکیل شده از بلوک‌های متوالی که تغییر، هک و یا تقلب را دشوار یا غیرممکن می‌کند.

امور مالی غیرمتمرکز : Defi

Decentralized Finance یا امور مالی غیرمتمرکز، اکوسیستمی برای انجام فعالیت‌های مالی، بدون دخالت واسطه‌ است. واسطه‌هایی همانند بانک‌ها، دولت و یا سایر موسسات مالی.

برنامه‌های غیرمتمرکز : DApps

حال که مفهوم امورمالی غیرمتمرکز را بررسی کردیم، درک برنامه‌های غیرمتمرکز آسان‌تر است. Decentralized applications در حقیقت برنامه‌هایی هستند که توسط توسعه‌دهندگان ایجاد و روی بلاکچین قرار گرفته‌اند و اقدامات بدون واسطه را انجام می‌دهند.

دفتر کل توزیع شده : DLT

فرض کنید به جای اینکه اطلاعات یک شبکه تنها بر روی یک سرور ذخیره شود، بین سیستم‌های مختلف توزیع شود. در این حالت زمانی که یک تراکنش اتفاق می‌افتد، اطلاعات آن در تمامی سیستم‌های اعضا ثبت می‌شود. به عنوان مثال بلاکچین نوعی دفتر کل توزیع شده یا Distributed Ledger Technology است.

ارز دیجیتال : Digital currency

نوعی ارز بوده که تنها به صورت دیجیتالی و الکترونیکی موجود است. ارز دیجیتال می‌تواند مستقل از بانک فعالیت کند و به صورت پول فیات، ارسال، دریافت و مبادله شود. با استفاده از این نوع پول می‌توان خریدهای اینترنتی را انجام داد و در کیف پول دیجیتال از ان نگهداری نمود.

ارز رمزنگاری شده : Cryptocurrency

مجموعه‌ای از داده‌های دودویی و نوعی ارز دیجیتال است که برای تبادل داده مطمئن و امن مورد استفاده قرار می‌گیرد. رمز ارزها مبتنی بر بلاکچین بوده و هر اتفاقی که در این شبکه رخ می‌دهد توسط هیچ تنظیم کننده‌ای قابل کنترل نیست.

گس : gas

زمانی که در بلاکچین اتریوم معامله می‌کنید و یا به بیان دیگر تراکنشی را انجام می‌دهید در قبال آن بایستی کارمزد پرداخت کنید. در دنیای رمز ارزها به این هزینه به اصطلاح گس گفته می‌شود.

عرضه اولیه سکه : ICO

initial coin offering یا عرضه اولیه سکه، به معنای فروش یک ارز دیجیتال جدید قبل از راه‌اندازی رسمی آن است. این کار برای جذب سرمایه‌گذاری بر روی پروژه توکن جدید بوده و می‌توان گفت مشابه عرضه اولیه سهام (IPOs) سهام است.

استخراج : mining

به تایید تراکنش کاربران در شبکه بلاکچین که پس از آن در دفتر کل توزیع شده ثبت می‌شود استخراج می‌گوییم. به بیانی دیگر، به فرآیند حل معادلات پیچیده ریاضی، که در نهایت به ایجاد یک سکه جدید می‌انجامد، ماینینگ و به افرادی که این کار را انجام می‌دهند ماینر می‌گوییم.

توکن های غیر قابل تعویض : NFT

non-fungible tokenها، دارایی‌های دیجیتالی غیرمثلی و در نتیجه غیرقابل تعویضی هستند که در قالب آثار منحصر به فرد هنری خرید و فروش می‌شوند. ساده‌تر بگوییم، دارایی‌هایی که درست است جنسشان شاید با یکدیگر یکی باشد (مثلا دو توکن در قالب اثری هنری) اما ارزششان با یکدیگر متفاوت است و همانند دلار، بیت‌کوین و غیره، ارزش ثابتی ندارند. بنابراین نمی‌توان آن‌ها را با یکدیگر مبادله کرد.

کلید خصوصی : private key

رشته‌ای از اعداد و حروف که برای تایید تراکنش‌ها در شبکه نیاز دارید. بنابراین در صورتی که کلید خصوصی شما لو برود، ممکن است سرمایه‌تان را در عرض چند ثانیه از دست بدهید.

کلید عمومی : Public key

کلید عمومی همانند کلید خصوصی، رشته‌ای از اعداد و حروف است. اما برخلاف private key، این کلید می‌تواند در اختیار همگان قرار بگیرد. Public key در دنیای رمز ارزها در حقیقت همان آدرس کیف پول شماست که می‌تواند در دسترس دیگران نیز باشد.

بلاک : block

داده‌هایی نظیر خرید و فروش و در نهایت تراکنش‌ها، در بلوک‌ها در شبکه بلاکچین ذخیره می‌شوند. هر بلوک می‌تواند مقدار معینی از اطلاعات را در خود ذخیره کند. زمانی که به حداکثر رسید، یک بلوک جدید برای ادامه زنجیره ایجاد می‌شود.

بیتکوین : Bitcoin

اولین ارز رمزنگاری که توسط ساتوشی ناکاموتو توسعه یافت. بیت‌کوین در حال حاضر به عنوان بهترین و باارزشترین رمز ارز در جدول ارزهای دیجیتال قرار دارد.

ساتوشی ناکاموتو : satoshi nakamoto

فرد یا افرادی که بیت‌کوین را توسعه داده‌اند نامی مستعار با عنوان ساتوشی ناکاموتو انتخاب کردند. این شخص تنها از طریق ایمیل و فروم‌های مرتبط با بیت‌کوین با کاربران ارتباط برقرار می‌کرد و ناشناس است.

ساتوشی: Satoshi

کوچکترین واحد بیت‌کوین که از نام خالق آن گرفته شده است. هر ساتوشی ۰.۰۰۰۰۰۰۰۱ بیت‌کوین است.

بازیابی : Seed

این عبارت که بیشتر با کلمه کیف پول دیجیتال همراه می‌شود، اشاره به بازیابی والت شما دارد. seed مجموعه‌ای از کلمات 12 تا 24 کاراکتری تصادفی است که به شما اجازه می‌دهد کیف پول خود را بازیابی کنید. بنابراین این رشته کلمات مهم هستند و باید در جای مطمئنی قرار گیرند. در حقیقت زمانی که نتوانید از سیستم و یا موبایل خود، به کیف پولتان دسترسی پیدا کنید؛ seed به دادتان می‌رسد.

جداسازی : SEGWIT

Segregated به معنای جداسازی و witness به معنای شاهد است. اما در مجموع، منظور این عبارت به معنای جداسازی امضای دیجیتال از داده‌های تراکنش است. به بیان ساده‌تر، سگویت اجازه می‌دهد تا تراکنش‌های بیشتری در یک بلوک قرار گیرند و سرعت تراکنش افزایش یابد.

قراردادهای هوشمند : smart contract

برنامه‌ و یا بهتر بگوییم کدی خود اجرا است که در صورت وجود شرایط خاصی در شبکه بلاکچین اعمال می‌شود.

کیف پول: Wallet

برای نگهداری ارزهای دیجیتالی که در حقیقت رشته‌ای از عدد هستند، باید کیف پولی دیجیتالی داشته باشید. این کیف پول که در اصطلاح رمز ارزها با عنوان والت بیان می‌کنیم، در قالب سخت‌افزاری و نرم‌افزاری در دسترس است. به بیانی دیگر والت‌ها برای نگهداری کلیدهای خصوصی و عمومی شما مورد استفاده قرار می‌گیرند.

کیف پول سرد : Cold Storage

کیف پول سرد یا والت آفلاین به اینترنت متصل نیست. این نوع کیف پول نسبت به کیف‌ پول گرم از امنیت بالاتری در برابر هک و آسیب‌پذیری برخوردارند. کیف پول‌های کاغذی و سخت‌افزاری از نوع والت سرد محسوب می‌شوند.

کیف پول گرم : Hot Wallet

کیف پول‌های آنلاینی که در قالب برنامه موبایل یا والت دسکتاپ مورد استفاده قرار می‌گیرند، از نوع کیف پول‌های گرم هستند. این نوع از والت‌ها به دلیل آنلاین بودن نسبت به کیف پول‌های سرد آسیب پذیرتر هستند.

نهنگ بیت‌کوین : bitcoin whale

یکی دیگر از اصطلاحات ارز دیجیتال است که به افراد یا نهادهایی اطلاق می‌شود که مقادیر زیادی بیت‌کوین دارند. نهنگ‌ها به قدری بیت‌کوین دارند که می‌توانند بر روی این بازار تاثیر زیادی بگذارند و باعث بالا و یا پایین رفتن ارزش آن بشوند.

فیات : fiat

اگر احیانا داخل کیفتان یک دلار یا یورو داشته باشید، شما دارای یک ارز فیات هستید. Fiat پولی است که پشتوانه‌اش تنها دولت صادر کننده آن است و بس.

بیتکوین کش : Bitcoin Cash

یک ارز دیجیتال که فورک یا انشعابی از بیت‌کوین بوده و برای افزایش سرعت تراکنش‌ها در شبکه، در سال 2017 ارائه شده است. تعداد کل کوین‌های بیت‌کوین‌کش همانند بیت‌کوین، 21 میلیون واحد است.

اتریوم : ethereum

اتریوم نوعی ارز دجیتال است که شبکه و پلتفرم خاص خود را دارد. در حال حاضر با توجه به حجم معاملات در رتبه دوم جدول رمزارزها و پس از بیت‌کوین قرار داشته و نام رمز ارز آن، اتر است.

تبادل : Exchange

این واژه بیشتر با عبارت Cryptocurrency exchanges می‌آید و به معنای صرافی ارزهای دیجیتال است. پس زمانی که واژه تبادل را جایی خواندید بدانید و آگاه باشید که منظور بازاری آنلاین برای خرید و فروش و یا تبدیل رمز ارزها به یکدیگر و یا پول فیات است.

صرافی Coinbase

یکی از معروفترین صرافی‌های آنلاین ارزهای دیجیتال که برای خرید و فروش رمز ارزها ایجاد شده و بیش از 13 میلیون کاربر دارد.

فورک : Fork

فورک در لغت به معنای چنگال و در اصطلاح بازار ارزهای دیجیتال، شاخه شدن و یک رویداد است. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که کاربران یک بلاکچین (نه فقط بیت‌کوین) قصد ایجاد تغییراتی را در یک پلتفرم داشته باشند. اینجاست که قوانین و زیرساخت‌هایی جدید در قالب بلاکچینی جدید و با نامی جدید از مسیر قبلی جدا می‌شود. مثل بیت‌کوین کش که می‌گوییم فورکی از بیت‌کوین است.

سافت فورک : soft fork

اگر تغییرات اعمال شده در شبکه، جزئی بوده و با پروتکل قبلی سازگار باشد، آنگاه در اصطلاح می‌گوییم تنها یک سافت فورک اتفاق افتاده است.

هارد فورک : Hard fork

اگر تغییراتی که در تعریف فورک بیان کردیم، به قدری کلی باشند که باعث تغییر زیرساخت و یا قوانین شبکه شوند، و نودهای قبلی با شبکه جدید امکان فعالیت نداشته باشند، می‌گوییم یک هارد فورک رخ داده است.

طلای دیجیتال : Digital gold

گاهی اوقات کارشناسان بازار رمز ارزها، ارزهای رمزنگاری شده خاصی را با طلا مقایسه می‌کنند. امروزه معمولا بیت‌کوین با عنوان طلای دیجیتال شناخته می‌شود.

بلاک جنسیس : Genesis block

نامی که به اولین بلاک در شبکه بلاکچین اختصاص داده می‌شود. این بلاک، گاهی با عنوان بلاک 0 نیز بیان می‌شود.

رکت : Rekt

این اصطلاح برگرفته از واژه wrecked بوده و به معنای ضرر در معاملات ارز دیجیتال است. فرض کنید شما با بیت‌کوین را در زمانی که قیمت آن رو به کاهش بوده فروختید و ضرر کردید، پس از آن قیمت بیت‌کوین به شکل فضایی افزایش یافته. اینجاست که می‌گوییم شما rekt شدی!

Market capitalization

مارکت کپ یا ارزش بازار، ارزش کل یک ارز دیجیتال است که با ضرب قیمت ارز مورد نظر در تعداد سکه‌های در گردش محاسبه می‌شود.

الگوریتم اثبات اعتبار : POA

براساس الگوریتم اثبات اعتبار که مخفف Proof of Authority است، تایید تراکنش‌ها توسط نودهایی انجام می‌گیرد که اعتبار و سابقه لازم را در شبکه مورد استفاده، داشته باشند. از آنجایی که این الگوریتم اجماع تعداد محدودی از تاییدکنندگان را در نظر می‌گیرد، بسیار مقیاس‌پذیر است.

الگوریتم اثبات کار : POW

الگوریتم اثبات کار یا proof of work اصلی‌ترین الگوریتم اجماعی است که در بلاکچین از آن استفاده می‌شود. این الگوریتم برای جلوگیری از دوبار خرج کردن در شبکه ارائه شده و توسط ساتوشی ناکاموتو معرفی شد.

الگوریتم اثبات سهام : POS

در proof of stake که برای رفع مشکلات الگوریتم اثبات کار ارائه شد؛ کاربران براساس میزان کوینی که در اختیار دارند می‌توانند تراکنش‌ها را تایید کنند.

استیکینگ : staking

روشی که کاربران با قفل کردن بخشی از دارایی خود در کیف پول دیجیتالشان، می‌توانند در کنار مشارکت با شبکه، سود دریافت کنند. استیکینگ چیزی شبیه به سپرده‌گذاری پول در یک بانک است.

نصف شدن : Halving

به ازای هر 4 سال که از ماینینگ بیت‌کوین می‌گذرد، مقدار پاداش استخراج این ارز دیجیتال نصف می‌شود. به این اتفاق اصطلاحا Halving می‌گویند. آخرین تاریخی که هاوینگ بیت‌کوین رخ داد 11 می 2020 حدود ساعت 3 بعد از ظهر بود.

هش : Hash

به زبان ساده، هش تابعی است که نیازهای رمزگذاری برای حل محاسبات در شبکه بلاکچین را تامین می‌کند. تابعی که در ازای یک ورودی، رشته‌ای منحصر به فرد از اعداد و حروف را (با طولی ثابت) به عنوان خروجی به شما ارائه می‌دهد.

هش ریت : Hashrate

میزان قدرت محاسباتی در ثانیه که در هنگام استخراج استفاده می شود، اصطلاحاً هش‌ریت نامیده می‌شود. ماشین هایی با قدرت هش بالا بسیار کارآمد هستند و می توانند داده های زیادی را در یک ثانیه پردازش کنند.

BTFD

این اصطلاح زمانی مطرح می‌شود که قیمت یک ارز دیجیتال به حداقل خود رسیده و بهترین زمان خرید آن است. خودمانی‌ترش بخر تا دیر نشده!

نگه داشتن : HODL

این واژه که مخفف (hold on for dear life) است، به معنای نگه داشتن است. در حقیقت این عبارت به شما می‌گوید فعلا ارز جدید نخرید و همان ارزهایی هم که دارید نفروشید و حفظ کنید. این اصطلاح فقط در دنیای ارزهای دیجیتال کاربرد دارد.

نود : Node

به هر شبکه‌ای که به بلاکچین متصل می‌شود اصطلاحاً نود گفته می‌شود. هرچه تعداد نودها بیشتر باشد مقیاس‌پذیری شبکه نیز به همان میزان افزایش خواهد یافت.

همتا به همتا : Peer to peer

P2P فناوری است که بر اصل تمرکززدایی بنا شده است. معماری همتا به همتا در شبکه بلاکچین این امکان را فراهم می‌کند که ارزهای دیجیتال بدون واسطه و یک سرور مرکزی انتقال یابند.

استیبل کوین : Stable coin

ارزهای دیجیتالی که به واسطه پشتوانه‌هایی که دارند سعی می‌کنند قیمت خود را حتی در زمان نوسانات ثابت نگه دارند. برخی از این پشتوانه‌ها می‌توانند پول‌های فیاتی باشند که برای کمک به کنترل قیمت استیبل کوین‌ها می‌آیند.

Vitalic buterin

هیچگاه کسی از شما نخواهد پرسید عنوان دومین رتبه در یک رقابت از آن کیست. اما این داستان در ارزهای دیجیتال فرق می‌کند. ویتالیک بوتلین نام هم بنیانگذار و خالق اتریوم است که قبل از ایجاد این ارز دیجیتال، دستی در نوشتن مقالات مرتبط با بیت‌کوین را داشته است.

پامپ و دامپ : Pump and dump

Pump و dump در حوزه رمز ارزها در حقیقت نوعی کلاهبرداری است. کلاهبرداران در ابتدا به منظور ایجاد علاقه در کاربران، تبلیغاتی کذایی ایجاد می‌کنند. زمانی که سرمایه‌گذاران شروع به خرید آن ارز دیجیتال می‌کنند، قیمت به شدت افزایش پیدا می‌کند و در حقیقت pump اتفاق میافتد. پس از آن، کلاهبرداران پشت پرده، زمانی که ارزش ارز به قیمت خاصی می‌رسد، تمامی ارز خریداری شده خود را می‌فروشند.

آسیک : Asic

مدار مجتمع ویژه یا آسیک‌ها، مدارهای الکترونیکی هستند که تنها با هدف استخراج بیت‌وین و برخی از ارزهای دیجیتال طراحی شده‌اند. اگر بخواهیم کمی تخصصی‌تر این واژه را تعریف کنیم خواهیم داشت: مدار مجتمع ویژه‌ای که برای محاسبه تنها یک تابع و یا مجموعه‌ای از توابع مرتبط به یکدیگر طراحی شده است.

کندل : candle

کندل که در ترجمه ابتدایی به معنای شمع است، به نموداری گفته می‌شود که قیمت‌های بالا، پایین، باز و بسته شدن یک ارز دیجیتال را بازه زمانی خاص مشخص می‌کند.

Noob Trap

Noob اصطلاحی است که برای افراد تازه‌وارد به دنیای رمز ارزها مورد استفاده قرار می‌گیرد. در کنار این واژه اصطلاح دیگری تحت عنوان Noob Trap بیشتر دیده می‌شود که به معنای تله نوب است. تازه‌واردان بازار ارز دیجیتال با شنیدن اخبار کذب ممکن است به دام این تله بیافتند.

ROI

از دیگر کلمات مخفف و گیج‌کننده‌ای که شاید در متون کریپتو با آن روبرو شوید ROI است. ROI کوتاه شده عبارت Return on Investment و معیاری است که توسط معامله‌گران ارزهای دیجیتال برای عملکرد سرمایه‌گذاری در بازار ارز دیجیتا مورد استفاده قرار می‌گیرد.

استخر استخراج : Mining Pool

شاید شما و بسیاری دیگر از طرفداران ارزهای دیجیتال، سخت‌افزار قدرتمندی برای استخراج رمز ارز مورد نظر خود نداشته باشید. اینجاست که پیشنهاد می‌شود از استخرهای استخراج استفاده کنید. Mining Poolها محلی مجازی برای به اشتراک‌گذاری دستگاه‌های استخراج برای حل معادلات پیچیده هستند. استخرهای استخراج، شانس افراد برای کسب رمز ارز را افزایش می‌دهند.

پول برنامه‌پذیر : Programmable money

Programmable money پول دیجیتالی است که می‌توان آن را طوری برنامه‌ریزی کرد که برطبق معیارهایی که از قبل مشخص شده عمل کند. اولین پول قابل برنامه‌ریزی بیت‌کوین بوده که امروزه بسیار شناخته شده است.

فاست : Faucet

این واژه در زبان انگلیسی به معنی شیرآب است اما در دنیای ارزهای دیجیتال به سایت‌هایی اطلاق می‌شود که در ازای فعالیت‌های ساده‌ای همچون کلیک کردن، می‌توانید به رمز ارز کسب درآمد کنید. البته بهتر است مراقب بود چرا که اکثر این سایت‌هاا بیشتر با اهداف کلاهبرداری ایجاد شده‌اند.

فومو : FOMO

Fear Of Missing Out یا ترس از دست دادن، یکی از اصطلاحاتیست که این روزها بیشتر در بازار کریپتو بیان می‌شود. مفهوم این واژه یعنی به دلیل ترس از دست دادن دارایی خود دست به کار هیجان‌زده‌ای می‌کند. با توجه به اینکه کاربران در تجارت کریپتو، هنوز برپایه احساسات تصمیم می‌گیرند، FOMO نقش مهمی در معاملات دارد.

وایت پیپر: White paper

هر ارز دیجیتال جدید در بلاگ یا سایت خود و یا در گیت هاب دارای یک White paper است. در این وایت پیپر، اطلاعات مربوط به این رمز ارز، هدف از ایجاد آن و فناوری‌های استفاده در آن با جزئیات توضیح داده شده است.

Mooning : To the moon

اگر زمانی در جایی خواندید که یک ارز دیجیتال در حال حرکت به سمت ماه است یعنی قیمت و ارزش آن به سرعت در حال افزایش است و سیر صعودی دارد. این اصطلاح بیشتر برای ترغیب کاربران به خرید رمز ارز استفاده می‌شود.