نگاهی به شرکت پالایش نفت اصفهان از پنجره فروش‌های فصلی

درآمد شرکت پالایش نفت اصفهان در سه ماهه اول سال 99 نسبت به مدت مشابه سال قبل 41 درصد کاهش یافته است. علت اصلی این کاهش درآمد شیوع ویروس کرونا و کاهش شدید قیمت نفت خام بوده است. در سال 99 فرمول نرخ‌گذاری مواد اولیه برای شرکت‌های پالایشی تغییر مهمی کرده است که می‌تواند بر سودآوری شرکت‌های نفتی تاثیر بسیار محسوسی بگذارد و این شرکت‌ها سود خوبی برای سهامداران خود به ارمغان بیاورند.

بررسی اجمالی پالایش نفت اصفهان

موضوع فعالیت شرکت پالایش نفت اصفهان به شرح زیر است:

1. احداث، راه اندازی و بهره برداری از کارخانه‌جات صنعتی به منظور تولید، بازاریابی، فروش و صدور انواع مختلف محصولات نفتی، شیمیایی و مشابه.
2. انجام عملیات پالایش و فرآورش نفت خام و سایر هیدروکربورها، ساختن فراورده‌های نفتی از قبیل بنزین، نفت سفید، نفت گاز، نفت کوره و سایر مشتقات و فرآورده های جنبی.

اطلاعات کلی شرکت

• بخش عمده هزینه مواد اولیه مورد مصرف در چرخه تولید مربوط به نفت خام می‌باشد.
• شرکت 16 محصول تولیدی دارد که از این میان عمده درآمد شرکت ناشی از فروش 3 محصول بنزین، نفت‌گاز و نفت کوره می‌باشد. درآمد حاصل از فروش این 3 محصول بیش از 78% درآمد شرکت را تشکیل می‌دهد.
• بازار هدف محصولات شرکت کاملا داخلی بوده و شرکت محصولات اصلی تولیدی خود را جهت توزیع در سطح کشور تحویل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی می‌دهد.
• در حال حاضر پالایشگاه اصفهان با پالایش روزانه 356 هزار بشکه نفت خام در هر روز نزدیک به 16 درصد از ظرفیت پالایش نفت خام کشور را در اختیار دارد. در حال حاضر 10 شرکت پالایشی در کشور فعالیت می‌کنند که در سال 98 شرکت پالایش نفت اصفهان از نظر دریافت خوراک خام و میعانات گازی جایگاه سوم و از منظر تولید محصولات نفت گاز مقام نخست، گاز مایع مقام دوم، نفت کوره و بنزین مقام سوم و نفت سفید مقام چهارم را دارد.
• در مردادماه سال 99 نرخ‌گذاری برای مواد اولیه شرکت‌های پالایشی تغییر بسیار مهم و مثبتی در جهت سودسازی شرکت‌ها کرد. بر اساس این روش، دیگر خبری از فوب خلیج‌فارس در قیمت‌گذاری خوراک نیست و آنچه از اهمیت بسیاری برخوردار است، میانگین وزنی صادرات نفت در پایان هرماه شمسی است. درست برخلاف گذشته که شرکت ملی نفت بدون توجه به صادرات نفت، بهای خوراک تحویل داده به واحدهای پالایشی را با شاخص نفت دوبی – عمان محاسبه می‌کرد. اما در روش جدید قرار است میانگین وزنی صادرات نفت ایران ملاک تعیین قیمت خوراک قرار بگیرد. این بدان معنا است که با توجه به تخفیف‌هایی که شرکت ملی نفت به پالایشگاه‌های خارجی می‌دهد، همان قیمت را بصورت میانگین وزنی برای خوراک پالایشگاه داخلی محاسبه می‌کند. این موضوع از آن جهت اهمیت دارد که بخش بزرگی از بهای تمام شده محصولات مربوط به هزینه مواد اولیه است(حدود 95%). بنابراین هر تغییر در نرخ‌گذاری مواد اولیه در سودآوری شرکت نقش بسیار مهمی دارد.
• دو نمودار زیر مقدار فروش فصلی و درآمد شرکت در محصولات پراهمیت شرکت را نشان می‌دهد. شرکت در 3 ماهه اول سال 99 با افت فروش مواجه بوده است. به دنبال شیوع ویروس کرونا از و عدم توافق کشورهای تولیدکننده نفت اوپک بر سر کاهش تولید نفت، نرخ‌های جهانی کاهش بی‌سابقه‌ای داشته است. متعاقبا با توجه به کاهش تقاضا برای بنزین و سوخت‌های هوایی، شرکت‌های پالایش نفت از جمله پالایش نفت اصفهان مجبور به کاهش مقدار تولید و فروش خود شدند.

• نمودار زیر نرخ فروش فصلی را به ازای هر متر مکعب از محصول نشان می‌دهد. تعیین نرخ فروش فرآورده‌های اصلی توسط وزارت نفت صورت می‌گیرد. روند رشد نرخ فروش برای محصولات عمدتا صعودی بوده اما در فصل اول سال 99 به دلیل شیوع ویروس کرونا و کاهش شدید قیمت نفت جهانی و متعقابا کاهش تقاضای فرآورده‌های نفتی نرخ فروش محصولات افت شدیدی داشته است.

جمع بندی

• وضعیت مقدار تولید و فروش شرکت طی 3 سال اخیر عموما در یک سطح بوده است.
• درآمد شرکت به دلیل شیوع ویروس کرونا و کاهش تقاضای جهانی نفت با افت بسیار شدیدی مواجه شده است. شرکت در 3 ماهه اول امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل با افت درآمدی 41 درصدی رو به رو شده است.
• محصولات اصلی شرکت توسط وزارت نفت تعیین قیمت شده و تمام این محصولات با توجه به نیازهای داخلی در داخل کشور فروخته می‌شود.
• ماده اولیه شرکت پالایش پخش اصفهان نفت خام است. هر گونه تغییر در نحوه قیمت‌گذاری این ماده منجر به تغییر سودآوری شرکت می‌شود.
• در مرداد سال 99 وزارت نفت برای نفت خام تحویلی تخفیف بیشتری را لحاظ کرد که منجر به افزایش سودآوری شرکت‌های پالایشی می‌شود.