طرح پانزی، سود نجومی راست یا دروغ؟
حتما تا به حال تجربه پیشنهاد پروژه‌هایی با وعده سود زیاد و ریسک کم را داشته‌اید. چنین طرح‌هایی عمدتا کلاهبرداری هستند و نامی که به آن‌ها اطلاق می‌شود، طرح یا پروژه پانزی است. اما طرح پانزی چیست و چگونه متوجه شویم که گرفتار این پروژه‌ها شدیم؟
روش کار طرح‌های پانزی به این صورت است که به سرمایه‌گذاران اولیه سود زیادی داده می‌شود که هزینه آن از افرادی که در گام‌های بعدی وارد پروژه می‌شوند، تهیه می‌گردد. در واقع هیچ ارزش افزوده‌ای در این طرح‌ها وجود ندارد و زمانی که دیگر فرد جدیدی وارد پروژه نشود، شاهد فروپاشی آن خواهیم بود.
نام پانزی از فردی با همین نام اقتباس شده است که توانست در اوایل قرن بیستم بیش از یک میلیون دلار از طریق این روش، جذب سرمایه کند. وسعت طرح پانزی در آن زمان به حدی بود که نام پانزی را بر روی تمام پروژه‌های مشابه ماندگار کرد.
مهم ترین ویژگی‌های طرح‌های پانزی عبارتند از:
- در ابتدا به افراد وعده سودهای نجومی داده می‌شود.
- طبق ادعای مدیران این طرح‌ها، سود به دست آمده در این پروژه‌ها همیشگی است و ارتباطی با دنیای بیرون و تغییر شرایط ندارد.
- این طرح‌ها معمولا در پلتفرم‌های معاملاتی معتبر مورد استفاده قرار نمی‌گیرند.
- استراتژی مورد استفاده این پروژه‌ها شفاف نیست.
- متن رسمی قرارداد نیز به سرمایه‌گذاران داده نمی‌شود. و در نهایت؛
- اجازه خروج سرمایه به افراد داده نمی‌شود و معمولا با پیشنهادهای جذاب‌تر، سرمایه‌گذاران را به شبکه بازمی‌گردانند.