آیا صادرات نفت ایران در دولت پزشکیان ۹۰ درصد افت کرده است؟

طبق آماری که بانک مرکزی از تراز تجاری سال ۱۴۰۳ اعلام کرده است، ایران در ۱۱ ماهه اول سال ۲۵ میلیارد دلار نفت صادر کرده است.

این در حالی است که طی همین زمان در سال گذشته، ایران نزدیک به ۳۲ میلیارد دلار نفت و محصولات نفتی صادر کرده بود.

افت ۷ میلیارد دلاری صادرات نفت ایران نسبت به پارسال درحالی رقم می‌خورد که وزیر نفت پیش‌تر ادعای جهش صادرات نفت ایران را مطرح کرده بود.

فرزین امروز گفت که تراز تجاری کشور منفی ۱۰ میلیارد دلار است که با احتساب صادرات نفت این رقم به ۱۵ میلیارد دلار می‌رسد.

از طرفی طبق آمار گمرک، طی ۶ ماه ابتدایی سال جاری، ایران مجموعا بیش از ۲۳ میلیارد دلار نفت و محصولات نفتی صادر کرده است. این بدان معنا است که طی ۵ ماه از شروع به کار دولت صادرات نفت ایران ۹۰ درصد افت کرده و تنها شاهد صادرات ۲ میلیارد دلار نفت و محصولات نفتی بودیم.

توجه داشته باشید که از این ۵ ماه تنها ۲ ماه در دولت ترامپ بوده است و ۳ماه آن در دولت بایدن بوده که طبق ادعای مسئولین دولت فعلی، تحریم‌ها را سفت و سخت اجرا نمی‌کرده است.

اما به طور کلی آمار مخدودش به نظر می‌رسد. از طرفی موسسه کپلر اعلام کرده است که صادرات نفت ایران به چین افزایش داشته است.

طبق این آمار، صادرات نفت ایران در ماه فوریه به ۱.۶ میلیون بشکه در روز رسیده است که بالاترین سطح از سال ۲۰۱۸ است.

از طرفی افت ۹۰ درصدی صادرات نفت می‌تواند منجر به افت شدید و ناگهانی رشد اقتصادی شود. با این همه، طبق آماری که فرزین اعلام کرده است، رشد اقتصادی در سه ماهه سوم سال، به قیمت بازار ۳.۹ درصد و به قیمت پایه ۳.۶ درصد بوده است. در حالی که اگر شاهد چنین افت سنگینی در فروش نفت باشیم، قطعا رشد اقتصادی نیز با کاهش قابل توجهی مواجه خواهد شد.

اما در این میان یک نکته مهم وجود دارد و آن این است که در آمار بانک مرکزی، آمار رشد اقتصادی بخش نفت منتشر نشده است. در حالی که در سال‌های گذشته رشد اقتصادی بخش نفت جدا از سایر بخش‌های اقتصاد منتشر می‌شد.

رئیس بانک مرکزی نیز در سخنان خود اعلام کرد که سهم نفت از رشد اقتصادی تنها ۱۰ درصد بوده است که این مساله نیز شائبه کاهش فروش نفت را پررنگ کرده است.

دو سناریوی محتمل را می‌توان در نظر گرفت. سناریوی اول اینکه تحریم‌های آمریکا واقعا موثر بوده و صادرات نفت ایران ۹۰ درصد کاهش را تجربه کرده است. سناریوی دوم این است که تحریم‌های جدید آمریکا ساختار مالی جدیدی ایجاد کرده است که بازگشت ارز حاصل از فروش نفت به داخل کشور را با مشکل مواجه کرده است.

به طور کلی در حال حاضر نمی‌توان با قطعیت در مورد میزان فروش نفت اظهار نظر کرد اما در روزهای آتی همچنان میزان فروش نفت و آمار و اطلاعات منتشر شده را از نزدیک دنبال خواهیم کرد تا چشم‌اندازی در مورد تاثیر گذاری تحریم ها به دست آوریم. همینطور منتظر اظهار نظر وزیر نفت هستیم. چرا که وزیر نفت اخیرا ادعا کرده بود که فروش نفت ایران رکورد زده است اما این ادعا با آمار منتشر شده همخوانی ندارد.