رکوردشکنی تورم در بهمن‌ماه

بر اساس گزارش مرکز آمار ایران، تورم کالاها و خدمات در بهمن‌ماه با افزایش قابل‌توجه به نسبت ماه قبل، به بیش از 35 درصد رسیده است. بر این اساس، با وجود اینکه تورم از ابتدای 1402 در مسیر نزولی قرار گرفته بود و از محدوده 55 درصد در فروردین 1402 به کانال 31 درصد در پاییز 1403 رسیده بود، اما بعد از جهش ارزی در بهمن‌ماه، مجددا تورم کالاها و خدمات نیز روند صعودی را در پیش گرفت و عدد 35.3 درصد را نیز در پایان بهمن‌ماه 1403 به ثبت رساند.

پیش‌تر، بانک مرکزی وعده کاهش تورم به کمتر از 30 درصد تا پایان سال جاری را داده بود، اما با روند تورم در ماه‌های اخیر و جهش آن در بهمن‌ماه، دست‌یابی به این هدف تا پایان اسفندماه امکان‌پذیر نخواهد بود. به طور کلی در اقتصادهایی که همواره تحت تاثیر شوک‌های غیرمنتظره اعم از سیاسی و غیرسیاسی هستند، هدف‌گذاری تورمی با هزینه‌هایی نیز همراه خواهد بود و شاید بتوان گفت مهم‌ترین هزینه‌ی آن، کاهش سرمایه اجتماعی به دلیل عدم تحقق وعده تورمی است. و در چنین شرایطی، شاید هدف‌گذاری کُل‌های پولی و کاهش رشد نقدینگی تا محدوده‌ایی که اقتصاد نیز کشش لازم را دارد، سیاست بهتری باشد.

رکوردشکنی تورم بهمن

 بر اساس آمار، تورم بهمن‌ماه معادل 4.1 درصد بوده است. این عدد، بالاترین سطح تورم ماهانه از اسفند 1401 تا ابتدای اسفندماه 1403 محسوب می‌شود.(تورم ماهانه، افزایش قیمت‌ها در هر ماه را نشان می‌دهد)

همچنین اگر به تاریخچه آمار و ارقام تورم رجوع کنیم، تورم در بهمن‌ماه 1403، بالاترین عدد خود به نسبت ماه‌های مشابه در سال‌های اخیر را به ثبت رسانده و این عدد(4.1 درصد) بالاترین تورم بهمن‌ماه از سال 1391 محسوب می‌شود.

در سال 1391 و بعد از جهش قیمت دلار، انتظارات تورمی ملتهب شد و تقاضا برای کالاها و خدمات نیز فزونی گرفت و در بهمن‌ماه همان سال، قیمت کالاها و خدمات به طور متوسط معادل 4.7 درصد رشد کرد. بعد از آن، هیچ‌وقت تورم ماهانه در بهمن‌ماه از 3.5 درصد فراتر نرفت. اما در یک‌ماه گذشته( بهمن 1403) مجددا تورم ماهانه به بیش از 4 درصد رسید و بالاترین عدد تورم ماهانه‌ی بهمن‌ماه از سال 1391 را به ثبت رساند.

سمنان و آذربایجان غربی، بالاترین تورم را متحمل شدند

تورم نقطه به نقطه در بهمن‌ماه برای کل کشور معادل 35.3 درصد بوده، اما این رقم برای استان‌های مختلف، متفاوت بوده و درواقع شاهد طیف متفاوتی از اعداد در بازه‌ی 29 الی 39 درصد بوده‌ایم.( تورم نقطه به نقطه، بیانگر افزایش قیمت‌ها در هر ماه به نسبت ماه مشابه سال قبل است)

همانطور که در نمودار فوق نیز مشهود است، استان‌های سمنان با 39.2 درصد، آذربایجان غربی با 39 درصد و هرمزگان با 38.6 درصد، بالاترین تورم نقطه به نقطه در بهمن‌ماه 1403 را متحمل شده‌اند.

شوک تورمی در گروه خوراکی‌ها

اگر در جزئیات آمار تورم دقیق‌تر شویم، بیشترین شوک تورمی در گروه خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها رخ داده است؛ بدین ترتیب، قیمت‌ها در گروه خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها در بهمن‌ماه معادل 6.7 درصد افزایش یافته؛ اما در گروه غیرخوراکی و خدمات، این عدد معادل 2.9 درصد بوده است. این موضوع نشان‌دهنده تفاوت شدت تاثیرپذیری گروه‌های کالایی مختلف از جهش قیمت دلار است.

معمولا اقلام مندرج در گروه خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها(برخلاف گروه غیرخوراکی‌ها و خدمات) با سرعت و شدت بیشتری از جهش‌های ارزی تاثیر می‌پذیرند و به همین دلیل تورم این گروه در بهمن‌ماه به مراتب بیشتر از خدمات بوده است. همچنین برخی اقلام(همچون سبزیجات) به دلیل اثرات فصلی و کمبود عرضه در ماه زمستان، با افزایش قیمت قابل‌توجهی مواجه شده‌اند.