بازیگران اصلی شهرهای آینده

بحران آب و هوایی که در حال حاضر یکی از مهم‌ترین و اصلی‌‌ترین مشکلات شهرها و سیاست‌‌های شهری به‌‌شمار می‌رود، در چند سال اخیر در مرکز توجه بسیاری از دولت‌‌ها و سازمان ملل و تمامی سازمان‌های جهانی قرار گرفته است و با توجه به اینکه آینده شهرها با چالشی جدی مواجه است، جوانان و دولت‌‌های محلی بیشترین نقش و تاثیر را در کاهش این چالش‌‌ها و تغییر در این وضعیت فعلی دارند. از این رو، برنامه اسکان سازمان ملل متحد (هبیتات) امسال در روز جهانی شهرها، اهمیت نقش جوانان در بحران‌های آینده شهری به واسطه تغییرات اقلیمی را به دولت‌‌ها و سیاستگذاران شهری یادآوری کرد تا با مشارکت آنان، آینده شهرهای پایدار را تضمین کنند.

«روز جهانی شهرها»، توسط هبیتات در سال 2014 راه‌‌اندازی شد تا بر چالش‌‌های شهری جهان تاکید کند و جامعه بین‌المللی را به سمت برنامه شهری جدید سوق دهد. مجمع عمومی سازمان ملل متحد با قطعنامه 68/239، روز 31 اکتبر (پنج‌شنبه گذشته) را به‌‌عنوان «روز جهانی شهرها» نام‌گذاری کرد. انتظار می‌رود این روز علاقه جامعه بین‌المللی به شهرنشینی جهانی را تا حد زیادی ارتقا دهد و همکاری بین کشورها را در مواجهه با فرصت‌‌هایی که به چالش‌‌های شهرنشینی و کمک به توسعه پایدار شهری در سراسر جهان کمک کند، پیش ببرد.

در اکتبر 2016، کنفرانس هبیتات سوم، که در کیتو برگزار شد، چارچوب جدیدی را تصویب کرد که جهان را در مسیر توسعه شهری پایدار با بازنگری در نحوه برنامه‌‌ریزی، مدیریت و سکونت شهرها قرار می‌دهد. دستور کار جدید شهری، سرعت چگونگی مقابله با چالش‌‌های شهرنشینی را در دو دهه آینده تعیین می‌کند و به‌‌عنوان یک تمدید از دستور کار 2030 برای توسعه پایدار عمل می‌کند که توسط 193 کشور عضو سازمان ملل در سپتامبر 2015 مورد توافق قرار گرفت.

نابرابری‌‌ها در شهرها از سال 1980 افزایش یافته است و شهرهای بزرگ جهان نیز اغلب نابرابرترین شهرها هستند. شهرنشینی که پتانسیل شکل‌‌های جدیدی از زندگی اجتماعی از جمله برابری بیشتر، دسترسی به خدمات و فرصت‌‌های جدید و مشارکت و همکاری را فراهم می‌کند، منعکس‌‌کننده تنوع شهرها، کشورها و جهان است. با این حال اغلب اوقات این موضوع منجر به توسعه شهری نمی‌شود، زیرا نابرابری و محرومیت در شهرها و در سطح جهانی مانع از رسیدن به توسعه پایدار می‌شود. پیش‌بینی می‌شود تا سال 2050، «شهرها» 70‌درصد از جمعیت جهان را در خود جای دهند و با چالش‌‌های بی‌سابقه‌‌ای در زمینه تغییرات اقلیمی روبه‌رو شوند. در شهرهای سرتاسر جهان، جوانان با صداها و اقداماتشان در شکل‌‌دهی آینده جمعیتی شهری نقش مهم خواهند داشت. تا سال 2030، حدود 60‌درصد از مردم در مناطق شهری زندگی خواهند کرد و 60‌درصد از ساکنان شهری زیر 18 سال خواهند داشت. این عامل منجر به تخریب محیط‌زیست می‌شود که نیاز به اقدام فوری در این زمینه وجود دارد.

در جنوب جهانی، این چالش‌‌ها اغلب به دلیل شهرنشینی سریع، زیرساخت‌‌های محدود و منابع ناکافی بارزتر هستند. شهرها در این مناطق اغلب با کمبود شدید مسکن، دسترسی ناکافی به آب سالم و بهداشت، و آسیب‌‌پذیری بیشتر در برابر بلایای مرتبط با آب و هوا مواجه هستند. جوانان در این مناطق به‌‌ویژه تحت‌تاثیر قرار گرفته‌‌اند و سطوح بالایی از بیکاری و فرصت‌‌های آموزشی محدود را تجربه می‌کنند. بنابراین، پرداختن به نیازهای منحصر به فرد و استفاده از پتانسیل جوانان در جنوب جهانی برای دستیابی به توسعه شهری پایدار و کاهش اثرات تغییرات آب و هوایی بسیار مهم است.

بنابراین، مشارکت معنادار جوانان در فرآیندهای تصمیم‌گیری شهری برای توسعه‌دادن شهرهای فراگیر و تاب‌‌آور ضروری است. با توانمندسازی جوانان برای مشارکت فعال، شهرها می‌توانند از خلاقیت، نوآوری و تعهد آنها برای پیشبرد توسعه پایدار بهره ببرند. علاوه بر این، مشارکت جوانان در سیاستگذاری‌‌ها تضمین می‌کند که استراتژی‌‌های شهری، آرمان‌‌ها و نگرانی‌های آنها را منعکس می‌کند و به آینده موثرتر و عادلانه‌‌تر منجر می‌شود. ابتکارات بین‌المللی مانند «تعهد برای آینده» و اعلامیه «نسل‌‌های آینده»، به دنبال اولویت دادن به صدای جوانان در شکل دادن به محیط‌‌های شهری پایدار است. از این رو، از طریق این اقدامات، ضروری است که چارچوب‌‌هایی ایجاد شود تا صدای جوانان و نسل‌‌های آینده را در اولویت قرار دهد و مشارکت فعال آنها را در شکل دادن به مناظر شهری پایدار تضمین کند.

هدف تعهد به آینده تقویت سیستم چندجانبه برای رسیدگی به چالش‌‌های کنونی و آینده است و به صراحت نقش حیاتی جوانان و نسل‌‌های آینده را به رسمیت می‌‌شناسد. این تعهد در اعلامیه نسل‌‌های آینده منعکس شده است، به دنبال حفظ حقوق و منافع کسانی است که از طریق ارتقای تصمیم‌گیری بلندمدت و مسوولانه هنوز متولد نشده‌‌اند. این چارچوب‌‌ها در شکل دادن به بحث‌‌ها و نتایج، حیاتی خواهند بود. اجلاس «سران آینده»، که در 22 و 23 سپتامبر در نیویورک در مقر سازمان ملل برگزار می‌شود، فرصتی برای ادغام دیدگاه‌‌های جوانان در سیاست جهانی است و تضمین می‌کند که سیستم چندجانبه به نیازها و آرزوهای نسل جوان پاسخ می‌دهد. با اتخاذ این چارچوب‌‌ها در اجلاس سران، هبیتات متعهد می‌شود، مسیرهایی را برای جوانان ایجاد کند تا سیاست‌‌ها و استراتژی‌‌های شهری را به طور فعال تحت‌تاثیر قرار دهند.

این شامل ایجاد شوراهای جوانان، ادغام نمایندگان جوانان در ارگان‌های دولتی محلی و اطمینان از گفت‌وگوی مستمر بین جوانان و سیاستگذاران است. این اقدامات به ساخت شهرهایی کمک می‌کند که نه تنها پایدار و تاب‌‌آور باشند، بلکه منعکس‌‌کننده صداها و نیازهای مختلف همه ساکنان در حال و آینده باشند.