تفکیک وزارت راه و شهرسازی؛ آری یا خیر؟/ افزایش تمرکز بر بخش مسکن
تفکیک وزارت راه و شهرسازی موضوعی‌ست که همواره در بحبوحه تغییر دولت‌ها و سیاست‌ها داغ می‌شود. موافقان تفکیک بر این باورند که این جداسازی، تمرکز بر هر دو حوزه مسکن و راه را به طور مجزا تقویت می‌کند؛ مخالفان اما عنوان می‌کنند که چنین اقدامی تنها به معنای تحمیل هزینه به دولت است و دستاوردی نخواهد داشت.
سال 1390 بود که دو وزارتخانه «راه و ترابری» و «مسکن و شهرسازی» با هم ادغام شدند و وزارت راه و شهرسازی کنونی تشکیل شد. در آن مقطع قرار بود همه امکانات، تعهدات، اعتبارات و نیروی انسانی وزارتخانه‌های پیشین به وزارت راه و شهرسازی منتقل شود.
در نهایت نیز هدف از این ادغام، مدیریت یکپارچه و ایجاد انسجام در تصمیم‌گیری‌ها اعلام شد؛ هدفی که به گفته کارشناسان هیچگاه محقق نشد. همین کاستی‌ها باعث شده است طی ماه‌های گذشته زمزمه‌هایی مبنی بر تفکیک دوباره این وزاتخانه مطرح شود.
ابراهیم نجفی، نایب رئیس کمیسیون عمران مجلس در این باره اظهار کرده بود که طرح تفکیک وزارت راه و شهرسازی در دولت سیزدهم نیز در دستور کار مجلس بوده، اما با پیش‌آمد دوباره انتخابات ریاست جمهوری به دولت بعد منتقل شده است.
نجفی بیان کرده است که در این باره، هم رئیس جمهوری و هم وزیر جدید راه و شهرسازی وعده‌هایی داده‌اند و در نهایت نیز بررسی طرح تفکیک وزارت راه و شهرسازی اکنون در کمیسیون عمران مجلس قرار دارد.
اما موافقان و مخالفان درباره جداسازی بخش مسکن از راه چه می‌گویند؟
حوزه مسکن باید از وزارت راه و شهرسازی جدا شود
منصور غیبی، کارشناس حوزه مسکن درباره جداسازی مسکن از وزارت راه وشهرسازی نظرات مثبتی عنوان کرد و به تجارت‌نیوز گفت: «با وجود تمام توانمندی و تخصص یک وزیر، حوزه مسکن باید جدا شود. همچنین در این بین موضوعاتی مانند راه و گمرکات و دیگر وظایف وزارت راه و شهرسازی به سازمانی عریض و طویل برای مدیریت نیاز دارند.»
وی افزود: «برای اینکه وزارت مسکن بتواند به هدف خود، یعنی توسعه مسکن برای نظام مصرفی برسد و کسری مسکن را پوشش دهد، حتما باید به‌طور مستقل عمل کند و کارشناسی در جایگاه وزیر مسکن با درک این دغدغه‌ها و کاستی‌ها بتواند بر این فضا مدیریت لازم را انجام دهد.»
غیبی همچنین اظهار کرد: «نکته مهم این است که اگر وزارت مسکن جدا شود و به‌طور مستقل عمل کند، علاوه بر پوشش کسری‌هایی که وجود دارد، به‌لحاظ معماری ایرانی-اسلامی یک معماری در شان شکل می‌گیرد و شهرها از ساخت و سازهای قوطی‌کبریت‌وار رها می‌شوند.»
این کارشناس حوزه مسکن همچنین عنوان کرد: «از سوی دیگر با این اقدام، تمام اقدام‌های پراکنده در حوزه مسکن در یک وزارتخانه جمع می‌شوند و در نهایت نیز نتیجه بهتری حاصل خواهد شد.»
جداسازی بخش مسکن از وزارت راه و شهرسازی مشکلی را حل نمی‌کند
فردین یزدانی دیگر کارشناس حوزه مسکن، مخالف جداسازی وزارتخانه‌ها از یکدیگر است. او در این باره به تجارت‌نیوز گفت: «من از ابتدا مخالف ادغام این دو وزارتخانه بودم. کسانی که به دنبال ادغام وزراتخانه‌ها بودند مواردی مانند وزارت زیرساخت‌های ژاپن را در نظر داشتند، اما در این باره باید بیان کرد، ژاپن خصوصیات خود را دارد و تا حد زیادی با ویژگی‌های ایران همخوانی ندارد.»
وی افزود: «اما حالا که این دو وزارتخانه ادغام شده‌اند در این شرایط جداسازی وزارتخانه‌ها نه‌تنها مشکلی را حل نمی‌کند، بلکه مشکلاتی را نیز به همراه خواهد آورد. در این بین هزینه‌های بروکراتیک با دو وزیر، هزینه‌های زیادی را به همراه خواهد داشت.»
یزدانی عنوان کرد: «تا دوباره دو وزارتخانه تفکیک شوند و در وظایف خود جا بیفتند نه تنها مشکلی حل نمی‌شود، بلکه هزینه‌هایی را تولید و سردرگمی‌های زیادی هم در زمینه سیاست‌گذاری وارد می‌کند. بنابراین در شرایط کنونی من تا حد زیادی موافق جداسازی نیستم.»
موضوع اصلی، کارآیی وزارتخانه‌ها است
مجید گودرزی دیگر کارشناس بخش مسکن در این باره اظهار کرد: «کاری را که معاونت مسکن و راه و شهرسازی می‌تواند انجام دهد، می‌توان در قالب یک وزارتخانه نیز به اجرا درآورد، ولی موضوع مهم، کارآیی است. اگر قصد نداشته باشند کاری انجام دهند، تفکیک شدن یا نشدن وزارتخانه تا حد زیادی تاثیری بر عملکردها ندارد.»
وی افزود: «متاسفانه در دوره‌های قبلی برخی از دولتمردان اهتمامی برای حل چالش مسکن نداشتند، اما در دولت سیزدهم اتفاقات مثبتی در زمینه مسکن افتاد و امید می‌رود این روند ادامه پیدا کند.»
گودرزی گفت: «مهم این است که برای جداسازی برنامه‌ای وجود داشته باشد و مسئولان بخواهند کاری انجام دهند. تفکیک شدن یا نشدن وزاتخانه تاثیری بر عملکرد ندارد.»
حالا باید دید در این شرایط تفکیک این دو وزارتخانه تحقق پیدا می‌کند یا خیر. همچنین سوال اصلی اینجاست که آیا جداسازی بخش مسکن می‌تواند ایده خوبی برای بهبود شرایط بازار مسکن باشد؟
گزارش‌های بیشتر را در صفحه مسکن تجارت‌نیوز بخوانید.
منبع: تجارت نیوز
