ریسک های تامین مالی جمعی چیست؟

تامین مالی جمعی یا کرادفاندینگ در سال‌های اخیر به عنوان یکی از روش‌های نوین تامین سرمایه، توجه بسیاری از کسب‌وکارهای نوپا و سرمایه‌گذاران را به خود جلب کرده است. با این حال، مانند هر سرمایه‌گذاری دیگری، این روش نیز خالی از ریسک نیست. در ادامه به بررسی برخی از مهم‌ترین ریسک های تامین مالی جمعی می‌پردازیم. با ما همراه باشید.

ریسک های تامین مالی جمعی چیست؟

یکی از اصلی‌ترین ریسک های تامین مالی جمعی، ریسک مرتبط با خود طرح سرمایه‌گذاری است. این ریسک‌ها می‌توانند به دلایل مختلفی رخ دهند و منجر به ضرر سرمایه‌گذاران شوند. در ادامه به برخی از مهم‌ترین ریسک های مرتبط با طرح سرمایه‌گذاری می‌پردازیم:

عدم موفقیت طرح

یکی از اصلی‌ترین ریسک‌ها در تامین مالی جمعی، عدم موفقیت طرح سرمایه‌گذاری است. ممکن است محصول یا خدمتی که ارائه می‌شود با استقبال بازار مواجه نشود و در نتیجه سرمایه‌گذاران زیان ببینند.

انحراف از برنامه اولیه

ممکن است تیم اجرایی طرح نتواند به اهداف اولیه خود برسد و از برنامه از پیش تعیین شده منحرف شود. این امر می‌تواند منجر به تاخیر در اجرای پروژه یا افزایش هزینه‌ها شود. همچنین ممکن است که پروژه هیچ وقت به سرانجام نرسد.

ریسک‌های کلان اقتصادی و تغییرات در بازار

تغییرات در بازار، قوانین و مقررات می‌تواند بر موفقیت و سودآوری طرح تاثیرگذار باشد. همچنین نوسانات اقتصادی، تغییرات در تقاضا و و حتی ریسک‌های منطقه‌ای مانند جنگ و نزاع‌های سیاسی، همگی می‌توانند به کاهش ارزش دارایی‌ها و افزایش عدم قطعیت در کسب‌وکارها منجر شوند.

برای مثال، ورود یک تولیدکننده و رقیب قدرتمند به بازار یا تغییر در سیاست‌های دولت می‌تواند ریسک سرمایه‌گذاری را افزایش و به دنبال آن سودآوری طرح را کاهش دهد.

ریسک افشای ایده کسب‌وکار

اگرچه شفافیت در ارائه ایده‌ها برای جذب سرمایه ضروری است، اما این شفافیت می‌تواند با خطر کپی‌برداری ایده‌ها توسط رقبا همراه باشد. کارآفرینان باید بین نیاز به افشای اطلاعات برای جذب سرمایه و محافظت از دارایی‌های فکری خود، تعادل برقرار کنند.

هزینه فرصت سرمایه گذاری

هزینه فرصت (Opportunity Cost) به مزایای بالقوه‌ای اشاره دارد که سرمایه‌گذاران با انتخاب یک پروژه خاص در تامین مالی جمعی از دست می‌دهند، در حالی که ممکن بود گزینه‌های دیگر بازده بیشتری داشته باشند. به عبارت دیگر، هر انتخابی به معنای از دست دادن مزایا و فرصت‌های بالقوه‌ای است که می‌توانستند در صورت انتخاب گزینه‌های دیگر حاصل شوند. این هزینه فرصت می‌تواند تأثیر زیادی بر تصمیمات سرمایه‌گذاری داشته باشد و نیازمند ارزیابی دقیق است.

برای مثال اگر سرمایه‌گذار 100 میلیون تومان را در بانکی با بازده سالانه 23 درصد سپرده گذاری کند، در حالی که می‌توانست آن را در یک پروژه کرادفاندینگ با 35 درصد قرار دهد، هزینه فرصت او 12 میلیون تومان است. این به معنای از دست دادن 12 میلیون تومان بازده بیشتر به دلیل انتخاب بانک به جای پروژه تامین مالی جمعی است.

اعتبار پلتفرم یا سکوی

انتخاب یک پلتفرم معتبر و قابل اعتماد بسیار مهم است. برخی پلتفرم‌ها ممکن است شفافیت کافی نداشته باشند و یا در مدیریت سرمایه سرمایه‌گذاران دقت لازم را به خرج ندهند.

به عبارتی یکی از بزرگترین چالش‌های موجود در حوزه تامین مالی جمعی، احتمال کلاهبرداری توسط افرادی است که با ایجاد طرح‌های جعلی و فریبنده، به دنبال جذب سرمایه از سرمایه‌گذاران ناآگاه هستند. این افراد با استفاده از اطلاعات نادرست، وعده سودهای هنگفت و تضمین بازگشت سرمایه، اعتماد سرمایه‌گذاران را جلب کرده و آن‌ها را به سرمایه‌گذاری در طرح‌های غیر واقعی و پرریسک ترغیب می‌کنند.

البته تمام سکوی‌های تامین مالی جمعی اینطور نیستند. برخی از آنها مانند زیما، هم‌آفرین و حلال‌فاند از اعتبار، عملکرد و سابقه بهتری برخودار هستند.

نقد شوندگی سرمایه‌گذاری

تامین مالی جمعی با ارائه امکان نقدشوندگی بیشتر و دریافت سود ماهانه، انعطاف‌پذیری بالاتری را نسبت به روش‌های سنتی سرمایه‌گذاری به سرمایه‌گذاران ارائه می‌دهد. در این مدل، سرمایه‌گذاران می‌توانند به جای انتظار برای فروش سهام یا دریافت سود در پایان دوره، به‌صورت منظم از سود سرمایه‌گذاری خود بهره‌مند شوند و در صورت نیاز به نقدینگی، به راحتی به سرمایه خود دسترسی پیدا کنند.

با این حال معمولا اصل پول به مدت یکسال نزد پلتفرم تامین مالی جمعی باقی می‌ماند تا به عنوان سرمایه اولیه برای تامین بخشی از نقدینگی لازم برای پروژه استفاده شود. در نتیجه اگر شما قبل از تاریخ سررسید یکساله به سرمایه‌تان نیاز پیدا کردید دیگر نمی‌توانید تا پایان تاریخ سررسید به آن دسترسی داشته باشید.

امنیت اطلاعات

در دنیای دیجیتال امروزی، اطلاعات شخصی و مالی افراد به یکی از ارزشمندترین دارایی‌های آن‌ها تبدیل شده است. این امر در حوزه تامین مالی جمعی (کرادفاندینگ) نیز صدق می‌کند. پلتفرم‌های کرادفاندینگ، حجم عظیمی از اطلاعات حساس مانند نام، آدرس، شماره تلفن، اطلاعات کارت‌های بانکی و سایر اطلاعات مالی سرمایه‌گذاران را جمع‌آوری و نگهداری می‌کنند.

حفاظت از این اطلاعات از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. هرگونه سهل‌انگاری در این زمینه می‌تواند عواقب جبران‌ناپذیری برای سرمایه‌گذاران داشته باشد. از جمله این عواقب می‌توان به سرقت هویت، سرقت اطلاعات کارت‌های بانکی، اخاذی، کاهش اعتماد، خسارات مالی و … اشاره کرد.

سخن پایانی

تامین مالی جمعی، در عین حال که فرصت‌های نوینی برای کسب‌وکارها و سرمایه‌گذاران فراهم می‌کند، با چالش‌های متعددی نیز همراه است. ریسک های مرتبط با طرح سرمایه‌گذاری، پلتفرم‌های تامین مالی و عوامل محیطی، همگی بر موفقیت یا شکست این مدل سرمایه‌گذاری تاثیرگذار هستند. بنابراین، سرمایه‌گذاران باید با آگاهی کامل از این ریسک‌ها و با انجام تحقیقات دقیق، تصمیمات سرمایه‌گذاری خود را اتخاذ کنند.

سوالات متداول