بازگشت همتی این بار در قامت وزیر اقتصاد/ خاطرات تلخ گذشته جبران می‌شوند؟

سایه و روشن همتی برای بورس

همتی، سیاست‌مدار اصلاح­‌طلب و اقتصاددان ایرانی است که هجدهمین رئیس بانک مرکزی ایران بود و به عنوان استاد دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران نیز فعالیت می­کند. همتی، دارای مدرک دکترای اقتصاد  از دانشگاه تهران است. همتی در مرداد 97 به جای ولی‌­الله سیف، رئیس بانک مرکزی شد و تا خردادماه 1400، سکان هدایت بانک مرکزی را برعهده داشت. هم­چنین نامزدشدن در انتخابات ریاست جمهوری سال 1400، رئیس کل بیمه مرکزی ایران و سفیر ایران در چین نیز از دیگر فعالیت‌­های عبدالناصر همتی است.

همتی در بانک مرکزی

دوران حضور همتی در بانک مرکزی مقارن با اتفاقات مختلفی در سپهر اقتصادی کشور بود.

از دوران پرالتهاب بازار ارز در تابستان 97 گرفته تا کاهش قابل­‌توجه درآمدهای ارزی، از ریزش بورس در سال 99 گرفته تا جهش ارزی حادث‌­شده در سال 99، افزون بر این شیوع کرونا نیز در دوران سکانداری او بر بانک مرکزی حادث شد و مساله تامین ارز برای واردات واکسن در آن مقطع نیز یکی از مباحث بحث برانگیز روزهای پایانی حضور او در بانک مرکزی بود.

تغییرات نرخ بهره و ضربه به بورس

تغییرات نرخ بهره بین­‌بانکی در نیمه نخست سال 99، یکی از مباحثی است که سبب شده تا آتش انتقادات فعالان بورسی به سمت و سوی عبدالناصر همتی روانه شود. با شیوع کرونا در اواخر سال 98 و اوایل سال 99 در اقتصاد ایران کسب و کارها در شرایط رکودی قرار گرفتند و منابع مازاد بسیاری در شبکه بانکی پدیدار شد و به همین دلیل نرخ بهره بین بانکی تا حوالی 8 درصد نیز کاهش پیدا کرد و در مقطع کوتاهی، نرخ بهره بین بانکی با رشد 150 درصدی تا حوالی 20 درصد نیز افزایش پیدا کرد.

بسیاری از کارشناسان در آن مقطع اذعان داشتند که این موضوع، ریزش قیمت سهام را در پی خواهد داشت و همین موضوع نیز به وقوع پیوست و افزایش قابل‌­توجه نرخ بهره بین‌­بانکی در آن مقطع یکی از دلایل ریزش فجیع بورس بود.

دلار و بورس در دوران همتی

البته در دوران حضور همتی در بانک مرکزی، شاخص کل با رشد بیش از 900 درصدی همراه شد، اما انتقاد بورسی­‌ها در این زمینه نسبت به همتی در خصوص سلسله اقداماتی است که می‌توانست با ابزارهای مختلف پولی انجام شود و بورس را از حبابی­‌شدن و سقوط وحشتناک در سال 99 نجات دهد.

در دوران همتی نرخ ارز در بازار آزاد از پله­‌های پایانی کانال 8 هزار تومان تا کانال 24 هزار تومان افزایش پیدا کرد که البته بخش زیادی از این موضوع را می­‌توان به کاهش قابل‌­توجه درآمدهای نفتی کشور به دلیل اعمال تحریم گسترده توسط غرب بعد از خروج ترامپ از برجام نسبت داد.

همتی در دولت چهاردهم

بعد از ریاست بانک مرکزی، اکنون همتی برای وزارت اقتصاد به مجلس معرفی شده است و می‌­توان گفت که در میان گزینه‌­های موجود، یکی از بهترین انتخاب­‌ها برای وزارت اقتصاد است. علی­رغم نقاط سیاه و تاریک در کارنامه رئیس کل سابق بانک مرکزی و انتقادات بورسی­‌ها از وی، با توجه به تجربه­‌ای که در این زمینه حاصل شده، می‌­توان امیدوار بود که همتی اشتباهات گذشته را در قبال بازار سهام تکرار نکند و با هم‌سویی با بانک مرکزی و دیگر نهادها، بتواند رونق را به تولید و بازار سهام بازگرداند.