چراغ سبز دلار نیما به بورس/کدام گروه امکان بیشترین رشد را دارند؟
بازار بورس ایران با مشکلات متفاوتی دست و پنجه نرم میکند، اما شاید مهمترین مشکل شرکتهای بزرگ بورسی، نرخ دلار نیما است. این شرکتها که بخش بزرگی از صادرات غیرنفتی کشور را انجام میدهند، ملزم به فروش دلار خود در سامانه موسوم به نیما هستند. برخی از شرکتها نیز ارز خود را در سامانه مرکز مبادله ارزی به فروش میرسانند. اما همه این نرخها بسیار پایین تر از نرخ بازار آزاد ارز است.
سامانه نیما
سامانه نیما در زمان تصدی دولت قبل و پس از تحریمهای ظالمانه ایالات متحده ایجاد شد. این سامانه که کوتاه شده سامانه نظام یکپارچه معاملات ارزی است. این سامانه در 28 بهمن 1396 به صورت آزمایشی کار خود را شروع کرد.
اثر سامانه نیما بر بورس
بسیاری از شرکتهای بزرگ حاضر در بورس، باید ارز حاصل از صادرات خود را در این سامانه عرضه کنند. این تصمیم زمانی دردسرساز میشود که با نهاد مدیریت کننده این سامانه، با عدم قبول بخشی از تقاضا، تعادل عرضه و تقاضا را برهم زده و قیمت را بسیار پایینتر از قیمتهای بازار نگه میدارد.
در حال حاضر نیز این اتفاق افتاده است و شاهد فاصله بسیار زیاد نرخ بازار آزاد و نرخ دلار نیما هستیم. در نمودار زیر اختلاف بین قیمت این دو ارز مشخص است.
همانطور که مشخص است، دلار بازار آزاد 60 درصد بالاتر از دلار سامانه نیما است.
با توجه به این مورد میتوان گفت که بسیاری از شرکتهای بورسی که در ارز خود را در سامانه نیما عرضه میکنند، منابع خود را بسیار ارزان در اختیار واردکنندگان قرار میدهند.
با توجه به تحرکات چند روز گذشته، برخی کارشناسان معتقدند که قیمت ارز در سامانه نیما تا حدودی اصلاح خواهد شد. این تغییر میتواند نوید افزایش سودآوری شرکتهای بورسی را بدهد.
کدام گروه بیشترین رشد را دارند؟
از بین گروههای بورسی، آن دسته از صنایعی که محصول نهایی خود را با نرخ دلار نیما به فروش میرساندند یا ملزم به عرضه ارز حاصل از صادرات خود در سامانه نیما بودند، میتوانند بیشترین اثر مثبت را از این وضعیت بگیرند.
صنایعی مانند پتروشیمیها پالایشیها و فلزات اساسی احتمالا بیشترین اثر مثبت را خواهد داشت.
در مقابل صنایعی مانند روانکار و لاستیک که ماده اولیه خود را با دلار نیمایی تهیه میکردند، بیشترین ضرر را از افزایش نرخ این متغیر خواهند کرد.