پیچ و خم شامخ بخش صنعت در سه سال گذشته +نمودار

 به گزارش اکوایران، نگاهی به روند شامخ بخش صنعت نشان‌دهنده نوسانات قابل‌توجه این بخش در سه سال گذشته است. با توجه به تغییرات شاخص مدیران خرید در بخش صنعت، این پرسش مطرح می‌شود که چه عواملی بر این شاخص اثرگذار بوده‌اند؟ بررسی‌ها نشان می‌دهد افزایش «انتظارات تولید در ماه آینده» طی سه سال اخیر همواره روندی صعودی داشته، در حالی که سایر عوامل به‌طور پیچیده‌ای در هم تنیده‌اند.

در گزارش شاخص مدیران خرید، پنج عامل اصلی در کنار 7 عامل فرعی مورد بررسی قرار می‌گیرد، که در میان این شاخص‌ها «مقدار تولید محصولات»، «میزان سفارشات جدید مشتریان»، «میزان فروش محصولات» و «موجودی مواد اولیه خریداری شده» در کنار «انتظارات تولید در ماه آینده» بیشترین اثر بر این شاخص را داشته‌اند.

از این شاخص‌ها که برای محاسبه عدد شامخ از آن استفاده می‌شود که بگذریم در سال جاری بخش صنعت با افت تولید، کاهش سفارشات جدید، کمبود مواد اولیه و بحران نیروی انسانی، هم روبرو بود و این عوامل رکود این بخش را تشدید کرده است. به گفته فعالان اقتصادی افزایش نرخ ارز، هزینه‌های سنگین تامین مواد اولیه و محدودیت‌های انرژی، صنایع را تحت فشار قرار داده و بسیاری از شرکت‌ها را به آستانه تعطیلی کشانده است.

روند شامخ بخش صنعت در 3 سال

در بررسی شاخص مدیران خرید، اگر عدد شاخص بیش از 50 باشد، نشان‌دهنده این است که اقتصاد از رکود خارج شده، اما اگر عدد شاخص زیر عدد 50 باشد به معنی قرار گرفتن اقتصاد در مسیر انقباض و رکود است. با این شرایط بررسی روند شامخ نشان می‌دهد بخش صنعت در سال 1401 تا 1403 نوسان قابل توجه‌ای داشته است.

داده‌های اعلام شده نشان از آن دارد که شاخص «موجودی مواد اولیه خریداری شده» در دوره مورد بررسی همواره در محدوده رکود قرار داشته و اثر قابل توجهی در عدد شاخص بخش صنعت داشته است. ارزیابی‌ها نشان می‌دهد که در سال جاری، پایین‌ترین مقدار ثبت‌شده برای این شاخص که یکی از معیار‌های مهم برای بخش تولید محسوب می‌شود، مربوط به بهمن‌ماه بوده و این عدد در این ماه به 44 رسید و این امر موجب شد تا بخش تولید بیش از پیش با رکود مواجه شود.

اما شاخص‌های «میزان سفارشات جدید مشتریان» و «میزان فروش محصولات» در کنار «مقدار تولید محصول» هم از ابتدای سال 1401 تا بهمن 1403 روندی نوسانی داشتند، بطوریکه در برخی از ماه‌ها شاهد افت شدید در این شاخص‌ها بوده‌ایم و در برخی از ماه‌ها این روند جبران شده است.

 ارزیابی‌ها نشان می‌دهد در میان شاخص‌های مورد بررسی شاخص «انتظارات تولید در ماه آینده» همواره روند افزایشی داشته و در قله سایر شاخص‌ها قرار گرفته است.

از سوی دیگر با بررسی‌ روند سه سال اخیر می‌توان گفت در این مدت بیشترین کاهش در فروردین سال گذشته رقم خورد و چهار عامل «مقدار تولید محصولات»، «میزان سفارشات جدید مشتریان»، «میزان فروش محصولات» و «موجودی مواد اولیه خریداری شده» کمترین عدد را ثبت کردند.

فعالان اقتصادی تاکید می‌کنند که در دوره‌های گذشته، محاسبه عدد شاخص بدون تعدیل فصلی انجام می‌شده و این موضوع بر مقدار شاخص تاثیرگذار بوده است.

تعدیل فصلی یا قصل زدایی یک روش آماری برای حذف مولفه‌های فصلی یک سری زمانی است و معمولا زمانی صورت می‌گیرد که بخواهیم روند و انحرافات چرخه‌ای از روند یک سری زمانی را مستقل از مولفه‌های فصلی آن تحلیل کنیم. مولفه فصلی بخشی از یک سری زمانی است که در آن داده‌ها تغییرات منظم و قابل پیش‌بینی را که منطبق بر فواصل زمانی تقویمی منظم و الگوی تکراری (مانند ماه‌ها یا سال مالی) است، تجربه می کنند.

منبع: اکو ایران