پیش بینی بازار سهام هفته سوم اسفند ۱۴۰۳: استیضاح همتی و کاهش دلار
در این هفته باز هم مطابق پیش‌بینی هفته گذشته که گفته شد ریسک‌ها عموما نزولی است، شاهد افت شدید بازار سهام بودیم.
اگرچه در روز پایانی معاملات شاهد آن بودیم که خریداران تلاش‌هایی برای بازگشت روند اصلاحی داشتند، اما قدرت فروشندگان بالاتر از تصور بود.
این در حالی است که بر خلاف تصور ما که انتظار داشتیم شاهد فشار سنگین ترامپ باشیم، این فشار هنوز ایجاد نشده است.
بازار بورس تهران در هفته‌ای که گذشت
بازار سهام تهران اگرچه در ابتدای هفته با گاردی مثبت شروع به کار کرد اما در ادامه و با استیضاح وزیر اقتصاد شاهد افت سنگین در شاخص کل بودیم به طوری که تنها در روز دوشنبه شاخص کل ۵۰ هزار واحد کاهش ارزش داشت.
البته اشاره به این نکته نیز حائز اهمیت است که در روزهای ابتدایی هفته که شاهد افزایش شاخص کل بودیم، این افزایش عمدتا در سهام شاخص‌ساز مانند خودرو و وبملت ایجاد شده بود.
به طور کلی در پایان این هفته شاخص کل با کاهش ۵۳۹۶۷ واحد یا ۱.۹ درصدی در سطح ۲۷۹۰ هزار واحد بسته شد و نتوانست سطح کلیدی ۲۸۰۰ هزار واحد را حفظ کند.
در شاخص هم‌وزن که شاخصی معتبرتر برای بررسی تحولات بازار سهام است، شاهد افت ۲۳۵۴۹ واحدی یا ۲.۷۸ درصدی بودیم که به خوبی نشان دهنده فشار فروش در این هفته است. در پایان این هفته شاخص هم‌وزن در سطح ۸۲۴۱۴۴ واحد به کار خود پایان داد.
همتی سقوط کرد و دلار را با خود پایین کشید
این هفته بر خلاف برخی گمانه‌زنی‌ها، استیضاح همتی در مجلس رای آورد. استیضاحی که تنها با ۹۱ رای استیضاحش وصول شده بود در نهایت با بیش از ۱۸۰ رای استیضاح شد و به عنوان سریع‌ترین وزیر استیضاح شده نام خود را ثبت کرد.
برخی از تحلیلگران معتقدند که نحوه استدلال همتی در جلب مخالفت نمایندگان تاثیر بیشتری داشته است. این گزاره با این حقیقت سازگار است که هربار همتی برای ادای توضیحات در مجلس حاضر می‌شد، تعداد مخالفانش افزایش می‌یافت.
با این همه نمیتوان منکر این حقیقت شد که نطق طوفانی محسن زنگنه نقش بسیار پررنگی در استیضاح وزیر اقتصاد داشت.
اما جدای از بحث استیضاح، افت ارزش دلار در بازار همزمان با استیضاح وزیر سیگنال واضحی به ما می‌دهد که احتمالا بسیاری از معامله‌گران در بازار ارز همتی را عامل افزایش می‌دانستند.
کاهش نرخ دلار به خاطر معاملات پایان سال
البته تمام بار کاهش نرخ دلار را نمیتوان به استیضاح همتی نسبت داد. نباید فراموش کرد که در پایان سال هستیم و بسیاری از افراد و کسب و کارها نیاز به نقدینگی برای تسویه حساب‌های خود دارند.
از طرف دیگر بانک مرکزی سفت و سخت بر روی خزانه پولی کشور نشسته و آب از دستش نمی‌چکد. بنابراین بسیاری از فعالین بازار به سمت فروش دارایی‌ها خود نظیر دلار و سهام کرده‌اند تا بتوانند نقدینگی کافی برای تسویه حساب‌های خود به دست آورند.
بنابراین می‌توان بخشی از افت ارزش دلار را به فروش دارایی‌های دلاری توسط معامله‌گران خرد برای کسب نقدینگی تعبیر کرد و البته که مداخلات بانک مرکزی نیز بی تاثیر نبوده است.
بانک مرکزی کمی شیر پایه پولی را باز کرده است
این هفته شاهد آن بودیم که به طور خالص ۳ همت به تزریق منابع از طرف بانک مرکزی به بانک‌ها و موسسات مالی انجام شده است.
در واقع این اقدام در ادامه روندی است که از هفته‌ها پیش آغاز شده و نرخ بهره بین بانکی را از ۲۳.۹۸ درصد به ۲۳.۹۵ درصد کاهش داده است.
با این همه، در داده این هفته شاهد یک زنگ هشدار بودیم و آن این بود که بانک‌ها و موسسات مالی در بازار باز تقاضای ۳۲۳ همت منابع داشتند در حالی که بانک مرکزی تنها به ۲۶۱ همت آن پاسخ داده است.
این داده نشان از عطش شبکه بانکی به منابع دارد و از طرفی افزایش نرخ اخزا به نزدیکی ۳۵ درصد نیز نشان از ایجاد احتمالی بحران نقدینگی در شبکه بانکی دارد.
از طرفی بانک مرکزی نیز نمی‌تواند بی محابا اقدام به تسهیل پولی کند چرا که این اقدام می‌تواند به سرعت موتور تورمی را روشن کرده و باعث وخامت بیش از پیش اوضاع شود.
هفته پیش فرزین، رئیس کل بانک مرکزی اعلام کرد که مجموعه سیاست‌هایی در نظر دارد که می‌تواند ضمن بهبود شرایط اقتصادی کشور از افزایش تورم جلوگیری کند، ما منتظر خواهیم ماند تا ببینیم این سیاست‌ها چیست و چگونه قرار است اوضاع را بهتر کند.
به نظر می‌رسد فروش نفت ایران زیر بلیت آمریکا نیست
با گذشت دو ماه از شروع به کار ترامپ در کاخ سفید، به گزارش بسیاری از تحلیلگران، فروش نفت ایران در ماه فوریه بیشتر از ماه ژانویه بوده است.
همچنین به گزارش رویترز، مقامات چینی قرار است چند بندر را برای پهلوگیری کشتی‌های باری تحریم شده تخصیص دهند و بدین طریق تحریم‌های آمریکا را دور بزنند.
در طرف دیگر مالزی نیز به تحریم‌های آمریکا نه گفته و مقامات این کشور اظهار داشتند که توانایی مالی کافی برای رصد کشتی‌های نفتکش را ندارند و تنها به تحریم‌های سازمان ملل پایبند هستند.
به طور کلی تا اینجا به نظر می‌رسد تحریم‌های ترامپ تاثیری بر فروش نفت ایران نگذاشته است. اما ما منتظر می‌مانیم تا در سال آینده تحولات را بررسی کنیم.
همانطور که در هفته‌های پیش گفتیم، ترامپ علاقه زیادی به وضع تحریم در دوران تعطیلات دارد به طوری که در سال ۹۷ و ۹۸ تحریم‌های خود را در تعطیلات نوروز وضع کرد بنابراین ممکن است یکبار دیگر در سال ۱۴۰۴ شانس خود را امتحان کند.
البته باید توجه داشت که در سال ۹۸ نیز برخلاف انتظار تحریم‌های ترامپ کارایی زیادی نداشت و تنها سال ۹۷ بود که این تحریم‌ها منجر به جهش زیاد نرخ ارز و تورم شد.
روسیه میانجی ایران و آمریکا؟
بلومبرگ اعلام کرده است که قرار است روسیه به عنوان میانجی مذاکرات میان ایران و آمریکا حاضر شود.
ما پیشتر نیز از این میانجی‌گری‌ها خصوصا در زمینه اروپایی‌ها داشتیم. به عنوان مثال در دهه ۱۳۷۰، آلمان میانجی بین ایران و امریکا بود.
در آن زمان آلمان یکی از رو به رشدترین اقتصادهای دنیا و بزرگترین اقتصاد اروپا بود. همچنین سود سرشاری از معامله با ایران خصوصا معامله در زمینه محصولات شیمیایی و پتروشیمی کسب می‌کرد.
اما آلمان نیز نتوانست خصومت دیرینه میان ایران و آمریکا را حل کند. بنابراین شاید روسیه نیز توانایی حل این معضل را نداشته باشد.
با این همه تحولات در این زمینه ارزش توجه خواهد داشت.
پیش بینی بازار برای هفته آینده
این هفته دیدگاه ما نسبت به هفته گذشته کمی صعودی است. دلیل این دیدگاه صعودی این است که در هفته جاری مومنتوم نزولی بازار بیش از حد بالا بود.
بنابراین احتمال می‌دهیم بازار در هفته آینده به طور کلی مثبت باشد. مگر اینکه اخبار منفی خاصی وارد بازار شود.
همچنین ریسک دیگری که وارد بازار شده است، ریسک کاهش قیمت نفت است. این ریسک هنوز آنچنان برجسته نیست.
با تمام این احوال همچنان ما نسبت به شکسته شدن مقاومت کلیدی ۳ میلیون واحد با دیده تردید نگاه می‌کنیم. برای شکسته شدن این مقاومت نیاز به داده‌های بسیار مثبتی است که در حال حاضر در افق دیده نمی‌شود.
طی دو هفته پایانی سال، مذاکرات بر سر حداقل دستمزد نیز ارزش دنبال کردن دارد. این مذاکرات برای شرکت‌هایی که بخش مهمی از هزینه‌های آن هزینه نیروی انسانی است، از اهمیت بالایی برخوردار خواهد بود.