نه به عقب‌نشینی، نه به دیکته آمریکا؛ پشت درهای بسته نشست پاریس درباره اوکراین چه گذشت؟
لندن – ایرنا – رهبران کشورهای اروپایی در نشستی که پشت درهای بسته در پاریس برگزار شد، با تأکید بر تداوم فشار نظامی و اقتصادی علیه روسیه، مخالفت با هرگونه عقب‌نشینی زودهنگام در سایه تحرکات دولت آمریکا برای پیشبرد مذاکرات آتش‌بس میان اوکراین و روسیه، مسیر جدیدی را برای تضمین امنیت اروپا در سایه بی‌اعتمادی به تعهدات فراآتلانتیکی ترسیم کردند.
به گزارش ایرنا ، نشست اعضای موسوم به «ائتلاف مشتاقان» روز پنجشنبه با حضور مقام‌های ارشد بیش از 30 کشور در کاخ الیزه پاریس برگزار شد؛ نشستی که در آن دو قدرت نظامی اصلی اروپا، فرانسه و انگلیس، با تاکید بر حمایت نظامی، اقتصادی و سیاسی پایدار از اوکراین، به صراحت اعلام کردند نه‌تنها زمان رفع تحریم‌ها علیه روسیه نرسیده، بلکه اروپا باید برای مقابله با تهدیدهای آتی، خود را مستقل از دیکته‌های فراآتلانتیک و در چارچوبی بومی سازماندهی کند.
امانوئل مکرون رئیس جمهوری فرانسه در نشست خبری با اشاره به وضعیت پیچیده گفت‌وگوها درباره آتش‌بس اوکراین و انتشار بیانیه‌های متناقض از سوی طرف‌های آمریکایی، روسی و اوکراینی، بر لزوم وحدت اروپا برای مقابله با بازی‌های تاکتیکی مسکو تاکید کرد.
مکرون با بیان اینکه هدف از نشست پاریس حمایت فوری از نیروهای مسلح اوکراین و فراهم‌سازی مقدمات یک صلح پایدار است، گفت: «نباید اجازه داد روسیه با تظاهر به مذاکره، طرف مقابل را فریب داده و هم‌زمان حملات خود را تشدید کند. این دقیقاً همان چیزی است که اکنون در حال رخ دادن است.»
او افزود که کشورهای اروپایی درباره اولویت‌های نظامی کی‌یف شامل تامین مهمات، توپخانه و سامانه‌های پدافندی به توافق رسیده‌اند. وی همچنین از بسته کمکی 2 میلیارد یورویی فرانسه به اوکراین و تلاش برای تسریع در تامین تسلیحات و آموزش نیروهای اوکراینی خبر داد.
رئیس جمهوری فرانسه با اشاره به تلاش‌ها برای طراحی نظام نظارت بر آتش‌بس در صورت حصول توافق، گفت: «لازم است یک ساختار مشخص و حرفه‌ای برای نظارت بر خطوط تماس، زیرساخت‌های غیرنظامی و آب‌های دریای سیاه در نظر گرفته شود.» او اعلام کرد که وزیران امور خارجه کشورهای حاضر مامور تهیه طرحی ظرف سه هفته آینده برای نظارت مؤثر بر آتش‌بس شده‌اند.
“نباید همه چیز را به تصمیم واشنگتن وابسته کنیم. صلح پایدار در اروپا باید بر پایه منافع خود ما شکل گیرد”
مکرون در بخش دیگری از سخنانش، به موضوع «نیروهای اطمینان‌بخش» پرداخت که قرار است پس از حصول توافق صلح و با هدف بازدارندگی از تجاوز احتمالی روسیه، در مناطق مشخصی از خاک اوکراین مستقر شوند.
وی با تاکید بر اینکه این نیروها جایگزین ارتش اوکراین نخواهند شد، گفت: «این نیروها فقط در مناطقی که پیش‌تر با کی‌یف هماهنگ شده، حضور خواهند یافت و هدف آن‌ها صرفاً ایجاد بازدارندگی است.»
او با بیان اینکه «فرانسه و انگلیس به‌عنوان دو قدرت نظامی اصلی اروپا، مسئولیت راهبری این طرح را برعهده دارند»، افزود: «هیچ اجماعی درباره مشارکت همه کشورهای اروپایی وجود ندارد اما برای این ماموریت اجماع لازم نیست.»
مکرون همچنین از تشکیل گروهی مشترک از روسای ستاد نیروهای مسلح فرانسه، انگلیس و اوکراین برای تعیین ساختار و نیازهای ارتش آینده اوکراین خبر داد و گفت که این ماموریت، نقطه شروعی برای مرحله برنامه‌ریزی دقیق‌تر درباره مشارکت کشورهای داوطلب در بازسازی دفاعی اوکراین خواهد بود.
وی ضمن انتقاد از برخی تصمیمات گذشته آمریکا و روسیه مانند خروج از پیمان موشک‌های میان‌برد (INF)، خواستار تقویت معماری دفاعی اروپا و سرمایه‌گذاری مشترک در صنایع دفاعی قاره شد.
او افزود: «اروپا باید خود را برای سناریوهایی آماده کند که آمریکا در آن حضور نداشته باشد. این نشانه بلوغ ژئوپلیتیکی ماست.»
رئیس جمهوری فرانسه در پاسخ به سوال خبرنگاران درباره امکان مشارکت آمریکا در طرح‌های امنیتی اروپا گفت: «آرزو داریم که آمریکا نیز همراه شود، اما نباید همه چیز را به تصمیم واشنگتن وابسته کنیم. صلح پایدار در اروپا باید بر پایه منافع خود ما شکل گیرد.»
کی‌یر استارمر نخست‌وزیر انگلیس نیز با اشاره به ناکامی تلاش‌ها برای حصول یک آتش‌بس 30 روزه ادعا کرد: «روسیه قصد فریب و وقت‌کشی دارد. ما نمی‌توانیم اجازه دهیم این بازی ادامه یابد.»
وی از تعیین یک ضرب‌الاجل برای بررسی امکان پیشرفت در مذاکرات صلح خبر داد و گفت که «نباید به روسیه اجازه داد از مسیر مذاکره برای تعلل استفاده کند». او با تکرار شعار «صلح از مسیر قدرت حاصل می‌شود»، افزود که نشست امروز در پاریس با اجماع بر ضرورت تقویت فشار نظامی و اقتصادی بر مسکو همراه بود.
او اعلام کرد که گروه تماس دفاعی اوکراین در تاریخ 11 آوریل به ریاست وزیر دفاع انگلیس تشکیل خواهد شد تا بسته‌های نظامی جدید برای ادامه مقاومت کی‌یف تهیه شود. همچنین تحریم‌های جدیدی علیه درآمدهای انرژی روسیه در دستور کار قرار گرفته است.
استارمر همچنین به تلاش‌های اروپا برای آماده‌سازی اجرای توافق آتش‌بس، در صورت تحقق آن، اشاره کرد و گفت: «در هفته جاری، بیش از 200 برنامه‌ریز نظامی از 30 کشور در لندن گردهم آمدند تا درباره عملیات‌های احتمالی در زمین، هوا و دریا برنامه‌ریزی کنند. اکنون نیز روسای ستاد ارتش‌های انگلیس، فرانسه و آلمان با همتایان اوکراینی در کی‌یف دیدار خواهند کرد تا ابعاد عملیاتی این طرح نهایی شود.»
او با بیان اینکه «ائتلاف مشتاقان» امروز به سطح جدیدی از انسجام و عزم رسیده است، افزود: «اروپا اکنون متحدتر از همیشه است و در حال بسیج برای حمایت از صلحی عادلانه و پایدار است؛ صلحی که برای اوکراین، اروپا و حتی انگلیس حیاتی است.»
نخست‌وزیر انگلیس در پاسخ به سوال خبرنگاران درباره احتمال مشارکت نظامی لندن در قالب نیروهای اطمینان‌بخش گفت که هیچ تصمیمی نهایی نشده، اما طرح‌های مختلف در حال بررسی است و تمرکز بر حمایت از توان بازدارندگی ارتش اوکراین خواهد بود.
در نهایت، نشست امروز پاریس تلاشی آشکار از سوی اروپا برای بازیابی ابتکار عمل در مدیریت بحران اوکراین است؛ آن هم در زمانی که بی‌اعتمادی نسبت به استمرار تعهدات آمریکا و دغدغه واگذاری یک‌جانبه مذاکرات به واشنگتن افزایش یافته است.
رهبران اروپایی با تاکید بر استقلال رای و شکل‌دهی به یک چارچوب بومی برای صلح، نشان دادند که در سایه شکاف فزاینده فراآتلانتیک، به‌دنبال ساختن ستون فقرات امنیتی مستقل برای قاره پیر هستند.
کارشناسان معتقدند که تصمیم ائتلاف حامی اوکراین برای طراحی نیروهای اطمینان‌بخش، تشکیل ساختار نظارت بر آتش‌بس، و جلوگیری از رفع زودهنگام تحریم‌ها علیه روسیه، بیانگر آن است که اروپا دیگر حاضر نیست صرفاً نظاره‌گر مذاکرات باشد. اروپا می‌خواهد کنشگر اصلی بماند، حتی اگر آمریکا بخواهد مسیر متفاوتی برود.
منبع: ایرنا