نماد شرکت های پتروشیمی چرا بسته شده اند؟
بررسی دلایل اختلاف میان پتروشیمیها و شرکتهای یوتیلیتیساز در خصوص نرخگذاری سرویسهای جانبی و تأثیر آن بر بازار سرمایه.
سهامداران صنعت پتروشیمی، بزرگترین صنعت کشور، از ۱۹ آذرماه در بلاتکلیفی به سر میبرند. به دنبال اختلافاتی که میان تولیدکنندگان و مصرفکنندگان سرویسهای جانبی (یوتیلیتی) به وجود آمده است، نماد ۱۶ شرکت پتروشیمی بسته شده و سازمان بورس بازگشایی این نمادها را مشروط به شفافسازی درباره نحوه نرخگذاری یوتیلیتیها کرده است.اما ریشه این اختلافات چیست و چه آیندهای برای این موضوع متصور است؟
ماجرای اختلاف پتروشیمیها با شرکتهای یوتیلیتیساز
این اختلافات از سال ۱۴۰۰ آغاز شد، زمانی که شرکتهای یوتیلیتیساز نسبت به نحوه نرخگذاری محصولات خود اعتراض کردند. آنها بر این باور بودند که افزایش نرخ محصولاتشان همگام با رشد قیمت دلار نبوده و موجب زیاندهی این شرکتها شده است.
در پی این اعتراضات، شورای رقابت تصمیم گرفت تا شیوه قیمتگذاری سرویسهای جانبی را اصلاح کند و نرخ آنها را متناسب با بازده داراییهای شرکتهای مصرفکننده تعیین نماید.
با افزایش قیمت ارز در پایان دهه ۹۰، شرکتهای یوتیلیتیساز مدعی شدند که ارزشگذاری داراییهای دفتری شرکتهای پتروشیمی بهروز نیست و در نتیجه هزینه سرویسهای جانبی به درستی محاسبه نمیشود.
در نتیجه، شورای رقابت هیئتی از کارشناسان رسمی را مأمور کرد تا ارزش داراییهای شرکتها را بهروزرسانی کنند.
این تغییرات منجر به جهش ۲.۵ برابری نرخ سرویسهای جانبی در سال ۱۴۰۰ شد که تأثیر قابلتوجهی بر بهای تمامشده تولید شرکتهای پتروشیمی گذاشت.
شرکتهایی مانند پتروشیمی زاگرس که سهم بالایی از هزینههای خود را به سرویسهای جانبی اختصاص دادهاند، نسبت به این افزایش نرخ اعتراض کردند.
توقف نمادها و انتظار برای شفافسازی
با شدت گرفتن این اختلافات در سال جاری، سازمان بورس تصمیم گرفت تا شفافسازی درخصوص نرخگذاری یوتیلیتیها را شرط بازگشایی نمادهای پتروشیمی قرار دهد.
بنابراین تا زمانی که ابهامات موجود برطرف نشود، نمادهای این شرکتها در حالت تعلیق باقی خواهند ماند.
جمعبندی
اختلافات میان شرکتهای یوتیلیتیساز و پتروشیمیها در رابطه با نحوه نرخگذاری سرویسهای جانبی، پیامدهای گستردهای برای صنعت پتروشیمی و بازار سرمایه به همراه داشته است. شفافسازی در این زمینه و دستیابی به راهکارهای مناسب میتواند به بازگشایی نمادها و رفع بلاتکلیفی سهامداران منجر شود.