فضای عمیق معنوی ماه مبارک رمضان در جنوب شرق آسیا

به گزارش ایرنا به نقل از تارنمای شبکه «مسلم‌نتورک»، در سراسر مالزی، تایلند، فیلیپین، برونئی، اندونزی و فراتر از آن، جوامع مختلف، این ماه مقدس را با سنت‌های متنوعی گرامی می‌دارند؛ برخی از این سنت‌ها قرن‌ها قدمت دارند و برخی دیگر تحت تاثیر مدرنیته تکامل یافته‌اند.

از بازارهای شبانه مملو از طعم‌های مختلف گرفته تا خیابان‌های مزین شده با فانوس‌ها و ضیافت‌های رمضان، همگی یک نقش فرهنگی زنده ایجاد می‌کنند که اغلب از دید جهان خارج پنهان مانده‌ است.

مالزی

همزمان با اینکه خورشید بر فراز کوالالامپور، پنانگ و دیگر شهرهای مالزی غروب می‌کند، خیابان‌ها با فضای پرجنب‌وجوش بازارهای شبانه رمضان زنده می‌شوند.

این بازارهای شلوغ قلب تپنده فعالیت‌های شبانه هستند و همه چیز از غذای محلی “ساتای” و کاری‌های خوش‌عطر تا دسرهای سنتی مانند «کوئه لاپیس» و «اونده-اونده» ارائه می‌دهند.

اما این بازارها فقط مکانی برای غذا نیستند، آنها مرکز اجتماعی و جمعی هستند؛ خانواده‌ها و دوستان دور هم جمع می‌شوند تا روزه خود را باز کنند، در حالی که فروشندگان خیابانی، که برخی از آنها نسل‌هاست در این کسب‌وکار فعالیت دارند، محبوب‌ترین دستورالعمل‌های آشپزی خود را به اشتراک می‌گذارند. مالزیایی‌ها از همه اقشار در یک تجربه فرهنگی مشترک گرد هم می‌آیند.

در مالزی و سنگاپور، رمضان را با «بوبور لامبوک» می‌شناسند؛ یک فرنی ویژه که در دیگ‌های بزرگ تهیه می‌شود و به صورت رایگان در مساجد و مراکز جامعه توزیع می‌شود؛ این غذای خامه‌ای، که با شیر نارگیل، لیموگراس و ادویه‌های محلی طعم‌دار شده‌ است، یک غذای اصلی رمضان است که اهمیت فرهنگی و تاریخی عمیقی دارد.

هر محله و مسجد دستور العمل خاص خود را دارد که اغلب از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌شود. تهیه بوبور لامبوک یک حرکت جمعی است که داوطلبان، مشغول هم زدن دیگ‌های بزرگ می‌شوند و خود را موظف می‌کنند که هر بازدیدکننده‌ای چه مسلمان و چه غیرمسلمان، یک کاسه دریافت کند.

اندونزی

در اندونزی، مردم با برگزاری مراسم “پادوسان” به استقبال ماه رمضان می‌روند. این رسم با حمام یا دوش گرفتن در چاه و یا چشمه‌های آب انجام می‌شود. مفهوم رسم پادوسان این است که بدن روزه داران از حیث درون و ظاهر پاک شود. قدمت پادوسان به قرن‌ها پیش برمی‌گردد که نماد پاکسازی جسم و روح، قبل از شروع ماه مقدس است.

در روستاهای دورافتاده، جوامع به منابع آب مقدس می‌روند، نذورات می‌آورند و با وعده‌های غذایی مشترک جشن می‌گیرند.

در اندونزی، چراغ‌ها و فانوس‌های رنگارنگ به عنوان نمادی از نور و روشنایی ماه رمضان در خیابان‌ها، مساجد و خانه‌ها آویزان می‌شوند. این چراغ‌ها معمولاً به شکل ستاره و هلال طراحی می‌شوند و فضایی روحانی ایجاد می‌کنند.

در اندونزی، فانوس‌های کوچک در بیرون خانه‌ها و مساجد قرار داده می‌شوند تا نمادی از روشنایی و هدایت باشند.

تایلند

در حالی که تایلند اغلب به خاطر سنت‌های بودایی خود شناخته می‌شود، استان‌های جنوبی پاتانی، یالا و ناراتیوات میزبان جامعه مسلمانان پرجنب‌وجوش هستند که رمضان را با آداب و رسوم منحصر به فرد جشن می‌گیرند.

در مناطق مسلمان نشین، یکی از محبوب‌ترین سنت‌ها «تداروس القرآن» است که گروه‌ها هر شب در مساجد و خانه‌ها جمع می‌شوند تا قرآن را تلاوت کنند که فضایی عمیقاً معنوی در سراسر جامعه طنین‌انداز می‌شود.

هویت فرهنگی متمایز این منطقه نیز در آشپزی آن منعکس شده‌ است. «خائو یام» (سالاد برنج تند) و «روتی چانای» از غذاهای محبوب در ماه رمضان هستند.

فاطمه یوسف، یک معلم محلی از استان پاتانی، می‌گوید: بسیاری از مردم نمی‌دانند که تایلند دارای میراث اسلامی غنی است. رمضان در اینجا مملو از گرمی، مهمان‌نوازی و ایمان است.

فیلیپین

در میندانائو، که میزبان بزرگ‌ترین جمعیت مسلمان فیلیپین است، مردم خیابان‌ها، خانه‌ها و مساجد را با فانوس‌های خاص تزئین می‌کنند.

این فانوس‌های رمضان دارای طرح‌های پیچیده‌ای هستند که از بامبو، کاغذ ژاپنی و سلفون رنگی ساخته شده‌اند.

یک صنعت‌گر فیلیپینی، توضیح می‌دهد: این فانوس‌ها نماد هدایت و ایمان هستند، درست مانند نور خود ماه رمضان.

در شب‌های پایانی رمضان، که به عنوان لیلة القدر (شب قدر) شناخته می‌شود، این فانوس‌ها حتی درخشان‌تر می‌شوند و منظره مسحورکننده‌ای ایجاد می‌کنند که نشان‌دهنده ایمان جامعه مسلمان است.

برونئی

برونئی، یکی از کوچک‌ترین اما ثروتمندترین کشورهای جهان است که رمضان را با یک سنت سلطنتی منحصر به فرد جشن می‌گیرد. در روزهای پایانی ماه مقدس، سلطان برونئی کاخ نورالایمان، بزرگ‌ترین کاخ مسکونی جهان، را به روی عموم باز می‌کند.

به مدت سه روز، هزاران نفر از مردم برونئی و بازدیدکنندگان در صف می‌ایستند تا وارد این کاخ باشکوه با هزار و 778 اتاق شوند، جایی که از آنها با یک ضیافت مجلل پذیرایی می‌شود و حتی فرصت ملاقات با سلطان را نیز دارند.

یک مقام محلی برونئی، می‌گوید: این سنتی است که نسل‌ها قدمت دارد و به ما یادآوری می‌کند که فروتنی و سخاوت، ارزش‌های اصلی رمضان هستند.

رمضان در جنوب شرق آسیا بیش از یک مراسم مذهبی است و جامعه، سنت و میراث فرهنگی را برجسته می‌کند.

از بازارهای پرجنب‌وجوش مالزی تا تلاوت‌های آرام قرآن در تایلند، از فانوس‌های درخشان فیلیپین تا مراسم سلطنتی برونئی، روش‌های متنوعی است که رمضان در این منطقه جشن گرفته می‌شود و هویت چندفرهنگی غنی آن را به نمایش می‌گذارد.

منبع: ایرنا