عبور از دروازه تاریخ با قیام علیه جمهوری رضاخانی
امروز دوم فروردین ۱۴۰۴ خورشیدی برابر با ۲۲ رمضان ۱۴۴۶ هجری و ۲۲ مارس ۲۰۲۵ میلادی منشأ مناسبات، اتفاقات و حوادث تاریخی مختلف است.
به گزارش ایسنا، امروز دوم فروردین 1404 خورشیدی به اهم مناسبت‌ها و اتفاقات تاریخی این روز می‌پردازیم.
قیام علیه جمهوری رضاخانی- 1303
رضاخان پس از به دست گرفتن قدرت درصدد برآمد تا خود، پادشاهی پهلوی را تاسیس کند. از این رو در ابتدا شعار جمهوری خواهی سر داد تا مقدمه‌ای برای انتقال از قاجار به پهلوی باشد.
با اعلام این خبر، عده زیادی از مردم و روحانیون در میدان بهارستان، روبروی مجلس شورای ملی تجمع کرده و علیه جمهوری و رضاخان شعار دادند. با حمله قشون ارتش به تجمع کنندگان، زد و خورد شدیدی بین مردم و نظامیان اتفاق افتاد که به کشته و زخمی شدن تعدادی از شهروندان تهرانی منجر شد.
این واقعه، رئیس مجلس را به واکنش سریعی وا داشت و دستور داد تا مجلس، تکلیف سردار سپه را معین کند. این عکس‌العملِ تند، رضاخان را به ترس و عذرخواهی افکند و سرانجام با اوج‌گیری تظاهرات مردمی در شهرهای مختلف علیه جمهوری ساختگی رضاخانی، سردار سپه انصراف خود را از جمهوریت اعلام کرد.
در تقویم خورشیدی مناسبت‌های دیگری چون استعفای دکتر محمد مصدق والی فارس از والی‌گری پس از تصویب رئیس الوزرایی رضاخان سردارسپه در سال 1300، هجوم قشون ارتش به میدان بهارستان به فرمان سردارسپه رئیس الوزراء و وزیر جنگ و ضرب و شتم و کشتن مردم در سال 1303، ضرب و شتم آیت اللَّه محمدتقی بافقی در قم به فرمان رضاخان در سال 1306، انتصاب سرتیپ محمدحسین خان آیرم به ریاست تشکیلات نظمیه مملکتی در سال 1310، تهاجم مزدوران رژیم سفاک پهلوی به مدرسه فیضیه در قم در سال 1342، سفر هوشنگ انصاری وزیر اقتصاد ملی کشور در راس هیات سیاسی به چین برای امضاء یک موافقتنامه بازرگانی بین ایران و جمهوری خلق چین در سال 1352، برگزاری تظاهرات اعتراضی توسط جمعی از طلاب حوزه علمیه در مدرسه خان قم و دستگیری دست کم سه نفر از آنان توسط شهربانی قم در سال 1357 و آغاز عملیات بزرگ فتح المبین در منطقه دزفول در سال 1361 به ثبت رسیده است.
رویدادهای مهم این روز در تقویم هجری
شب قدر
شب قدر بهترین فرصت برای طلب بخشش و آمرزش گناهان از خداوند است و پروردگار در این شب عنایت ویژه ای به بندگان خود دارد و در واقع آن را بهانه ای جهت آمرزش بندگان خود قرار داده است.
اعمال شبهای قدر بر دو نوع مشترک و اختصاصی است. اعمال مشترک در هر سه شب قابل انجام است و اعمال مخصوص که خاص یک شب از این شبهای نورانی است.
سیدبن طاوس در الاقبال به نقل از هشام بن حکم، از امام صادق علیه السلام نقل کرد: روزِ شب قدر، مثل شب قدر است.
امام صادق (ع) در حدیث دیگری فرمودند: شب قدر، در هر سال، هست و روز شب قدر، مثل شب قدر است.
در تقویم قمری مناسبت‌های دیگری چون درگذشت “ابن ماجه” محدث بزرگ اهل سنت در سال 273، تصرف مجدد شهر آمل از سوی علویان طبرستان به فرماندهی داعی کبیر در سال 255 و رحلت آیت‌اللَّه “شیخ عبدالحسین تهرانی” مشهور به شیخ العراقین در سال 1286 به ثبت رسیده است.
رویدادهای مهم این روز در تقویم میلادی
ترور شیخ احمد یاسین- 2004
شیخ احمد یاسین رهبر معنوی جنبش مقاومت اسلامی فلسطین، حماس، در ماه ژوئن 1936 در سرزمین فلسطین به دنیا آمد. با اعلام موجودیت رژیم اشغال‌گر قدس در سال 1948، احمد یاسین به همراه خانواده خانه و کاشانه خود را ترک کرد و به همراه خانواده به غزه مهاجرت کرد و به تحصیل و کار پرداخت.
او در ایام جوانی بر اثر حادثه‌ای از ناحیه ستون فقرات آسیب دید و قطع نخاع شد. با این حال تحصیلات خود را ادامه داد و وارد دانشگاه عین شمس در مصر شد. توانایی شیخ احمد یاسین در سخنرانی و گرایش وی به جنبش اسلامی اخوان المسلمین مصر باعث شد تا مدت‌ها تحت تعقیب پلیس مصر قرار گیرد و مدتی هم زندانی شود.
پس از وقوع جنگ اعراب و اسرائیل در سال 1967 و شکست اعراب، شیخ احمد با رها کردن درس و دانشگاه و بازگشت به نوار غزه، در مساجد این شهر به سخنرانی پرداخت و مردم را به مقاومت فراخواند.
وی ضمن انجام فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی، به جمع‌آوری کمک‌ها و یاری رساندن به خانواده‌های اسراء و شهدا پرداخت و مجتمع اسلامی غزه را بنیان نهاد. بر اثر فعالیت‌های شیخ احمد که در مقاومت فلسطین موثر بود، وی در سال 1982 توسط رژیم صهیونیستی دستگیر و به 13 سال زندان محکوم شد، اما پس از سه سال در جریان مبادله اسراء آزاد شد.
او پس از آزادی از زندان، نه تنها دست از مبارزه برنداشت، بلکه در سال 1987 به همراه چند نفر از همرزمان و همفکران خود، تشکیلات جدیدی به راه انداخت که جنبش مقاومت اسلامی فلسطین، موسوم به حماس، نام گرفت.
نقش حماس در انتفاضه فلسطین با محور قرار دادن مساجد در طول سالیان فعالیت خود، بسیار گسترده و فراگیر بوده، ضمن آنکه این جنبش در تشکیلات وسیع خود، شاخه‌های نظامی و امنیتی داشت که فعالیت‌های نظامی و امنیتی خود را به صورت غیرعلنی و زیر زمینی انجام می‌دهد در جریان این مبارزات، تهدیدات فراوانی علیه شیخ احمد یاسین صورت گرفت و بسیاری از همراهان او و در این جنبش، توسط جوخه‌های مرگ رژیم صهیونیستی به شهادت رسیدند.
با ادامه مبارزات شیخ احمد یاسین، رژیم صهیونیستی وی را بار دیگر درماه مه سال 1989 به زندان افکند و پس از مدت بیش از هشت سال در سال 1997 از زندان دهشتناک صهیونیست‌ها رهایی یافت. شیخ احمد یاسین پس از آزادی، مبارزات خود را بیشتر از گذشته ادامه داد و به عنوان رهبر معنوی جنبش حماس، انتفاضه مقدس مسجدالاقصی را هدایت کرد.
وی تنها راه غلبه بر رژیم صهیونیستی را مبارزه می‌دانست و با هرگونه سازش و مذاکره با این رژیم مخالف بود. وی در اواخر عمر چندین بار تهدید به مرگ شد ولی او بدون هراس از مرگ، به استقبال شهادت شتافت. شیخ احمد یاسین سرانجام در بامداد روز 22 مارس 2004 پس از اقامه نماز صبح، توسط بالگردهای رژیم صهیونیستی هدف شلیک سه موشک قرار گرفت و به همراه هشت تن دیگر به شهادت رسید.
وی در این هنگام 68 سال داشت. هزاران نفر از مردم فلسطین، در مراسم تشییع با شکوه پیکر شیخ احمد یاسین، بر ادامه راه او تاکید کردند و خواهان ادامه انتفاضه فلسطین شدند.
در تقویم میلادی مناسبت‌های دیگری چون تصرف سرزمین جامائیکا توسط استعمار اسپانیا در سال 1509، درگذشت “یوهان ولفگانگ گوته” شاعر شهیر آلمانی در سال 1832، تاسیس اتحادیه بین‌المللی فوتبال در سال 1881، تاسیس “اتحادیه عرب” به ابتکار دولت مصر در سال 1945، روز استقلال رسمی “اردن” از تحت الحمایگی استعمار انگلستان در سال 1946، درگذشت “جورج سارْتون” مورخ و خاورشناس معروف بلژیکی 1956 و روز جهانی آب به ثبت رسیده است.
منبع: ایسنا