دستگیری اکرم امام اغلو و تاثیر آن بر وضعیت سیاسی ترکیه

باشگاه خبرنگاران جوان – روز چهارشنبه بود که بازداشت اکرم امام اغلو شهردار محبوب استانبول و جدی‌ترین رقیب انتخاباتی رجب طیب اردوغان جامعه سیاسی ترکیه را با یک شوک بزرگ مواجه کرد. پس از آن، شهرهای بزرگ ترکیه شاهد اجتماعات چندصد هزار نفری در اعتراض به تصمیمات دولت و بعضا خواهان استعفای اردوغان بوده است. منتقدان، رئیس‌جمهور رجب طیب اردوغان را متهم می‌کنند که از سیستم قضایی و رسانه‌ها برای تحکیم قدرت خود سوءاستفاده کرده و اکنون در تلاش است تا مانع نامزدی یکی از جدی‌ترین رقبای خود در انتخابات ریاست‌جمهوری شود.

رئیس‌جمهور ترکیه، رجب طیب اردوغان، سال جدید را در حالی آغاز کرد که با چالش‌های بی‌سابقه‌ای در عرصه سیاست داخلی مواجه بود. تورم بالا خشم رای‌دهندگان را برانگیخته بود، محبوبیت حزب حاکم کاهش یافته بود و مخالفان حول محور اکرم امام‌اوغلو، شهردار استانبول، متحد شده بودند؛ کسی که عزم خود را برای رقابت در انتخابات ریاست‌جمهوری نشان داده بود.

اما چهار روز پیش از آنکه امام‌اوغلو به‌عنوان نامزد اصلی اپوزیسیون معرفی شود، نیرو‌های پلیس به خانه او یورش بردند و وی را به اتهام فساد و ارتباط با گروه‌های تروریستی بازداشت کردند. مخالفان اردوغان این بازداشت را تلاشی برای از بین بردن شانس امام‌اوغلو در انتخابات پیش از آغاز رقابت‌ها می‌دانند. 

در همین زمینه سرویس بین‌الملل باشگاه خبرنگاران جوان به منظور برررسی دقیق‌تر و تحلیل شرایط سیاسی و اجتماعی ترکیه گفتگویی را با «علی حیدری» کارشناس مسائل ترکیه انجام داده است که در ادامه بخش‌های از آن را می‌خوانید:

باشگاه خبرنگاران جوان: جناب آقای حیدری به صورت خلاصه در ترکیه چه خبر است؟

روز چهارشنبه بود که اکرم امام اوغلو شهردار استانبول به اتهام حمایت از گروههای تروریستی، سازماندهی یک گروه بزهکار و فساد مالی بازداشت شد. به همراه او حدود 105 نفر دیگر از جمله چند خبرنگار نیز بازداشت شدند. در این بین شرکت‌های امام اوغلو نیز مصادره شد. امام اوغلو پیش از بازداشت در فایل ویدئویی که منتشر کرد با اشاره به حضور ده‌ها پلیس در مقابل منزلش، این اقدام را کودتا علیه اراده ملت نامید.

این اخبار در جامعه ترکیه بازتاب وسیعی داشت بطوریکه در شهرهای مختلف این کشور همچون استانبول، آنکارا، قونیه و ازمیر که عمدتا در اختیار حزب جمهوری خلق هستند، تظاهرات چند روز گذشته را شاهد هستیم.

بازار‌های ترکیه نیز به این رویداد واکنش منفی داشت و ارزش لیره تا 5 درصد در مقابل دلار سقوط کرد و هر دلار به 40 لیره رسید. بازار بورس نیز با 7 درصد سقوط تعطیل شد. اردوغان در اولین سخنرانی خود بعد از این اتفاق هیچ اشاره‌ای به آن نکرد اما در دومین سخنرانی مدعی شد که اطلاعات مربوط به فساد اقتصادی امام اوغلو را اعضای خود حزبش برای بیرون راندن رقیب از دایره به دولت و قوه قضاییه داده اند. 

باشگاه خبرنگاران جوان: آیا واقعا اقدامات قوه فضاییه ترکیه منطبق با قانون بوده و یا انگیزه‌های سیاسی در بازداشت شهردار استانبول دخیل است؟

این اظهارات رئیس‌جمهور ترکیه از سوی کارشناسان سیاسی به عنوان عملیات روانی اردوغان علیه مخالفان تعبیر شده است. درباره اتفاقات اخیر چند نکته مورد توجه است:

• اردوغان و شریک سیاسی اش، دولت باغچلی رهبر حزب حرکت ملی چند ماه است که روند مذاکرات با جریانات کردی از جمله حزب دموکراسی و برابری خلق‌ها(دم پارتی) و عبدالله اوجالان سرکرده زندانی پ ک ک در ایمرالی را آغاز کرده اند که نتیجه آن تاکنون انتشار یک بیانیه از سوی اوجالان درباره خلع سلاح پ ک ک بوده است. 
• اردوغان/باغچلی بدنبال اصلاح قانون اساسی هستند که احتمالا رییس جمهور می‌تواند برای سومین بار کاندیدای ریاست جمهوری شود. اصلاح قانون اساسی به 60 درصد آرای نمایندگان نیاز دارد که 360 رای می‌شود و حل شدن مسائل سیاسی با جریانات کردی می‌تواند این کمبود آرا را بدون مراجعه به اپوزیسیون جبران کند.

باشگاه خبرنگاران جوان: آینده اعتراضات در ترکیه و همچنین آینده رقبای انتخاباتی اردوغان را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

امام اوغلو مهمترین رقیب انتخاباتی اردوغان است که در صورت صدور حکم دادگاه برای چند سال یا زندانی خواهد شد یا امکان فعالیت سیاسی نخواهد داشت، در صورت کنار رفتن امام اوغلو، منصور یواش شهردار آنکارا این ظرفیت را دارد که جای امام اوغلو را در رقابتهای انتخاباتی بگیرد، پس اگر کنار رفتن امام اوغلو قطعی شود باید منتظر چنین روندی از سوی حزب حاکم‌ برای منصور یواش نیز بود زیرا طرح پشت پرده ابتر خواهد ماند.

علیرغم وضعیت سیاسی و اقتصادی متلاطم چند روز اخیر در ترکیه، امکان ایجاد آشوب بدلیل عدم مداخله روسیه و آمریکا در ماجرا دور از انتظار است. بخصوص اینکه دولت اردوغان پیش از این رویدادها پیش بینی های لازم را داشته و برای مدیریت صحنه مشکل چندانی ندارد.

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان