۹۲ درصد مرگ‌ و میرهای جاده‌ ای در کشورهایی با درآمد کم و متوسط

شناسایی حلقه مفقوده افزایش آمار تلفات جاده‌ای

آمارها از مرگ 20هزار نفر در سوانح رانندگی در ایران حکایت دارد و طبق بررسی‌های کارشناسی پلیس؛ سه عامل خطای انسانی، ایمنی خودرو و جاده در بروز آن دخیل هستند. در کنار آن نباید فراموش کرد تاخیر در مداخلات پزشکی هنگام بروز حوادث ترافیکی نیز می‌تواند بر تلفات انسانی بیفزاید.

طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی هر ساله حدود یک‌میلیون و 190 هزار نفر در سراسر جهان در اثر تصادفات جاده‌ای جان خود را از دست می‌دهند، اما نکته اینجاست 92درصد از مرگ‌ومیرهای جاده‌ای جهان در کشورهایی با درآمد کم و متوسط رخ می‌دهد که حدود 60 درصد وسایل نقلیه جهان را در اختیار دارند.

بر اساس این گزارش، صدمات ناشی‌از تصادفات جاده‌ای، علت اصلی مرگ کودکان و جوانان 5 تا 29 سال است در حالی که بیش‌از نیمی از مرگ‌ومیر ناشی‌از تصادفات جاده‌ای برای افرادی چون عابران پیاده، دوچرخه‌سواران و موتورسواران رخ می‌دهد. با وجود تلاش‌های انجام‌شده در دو دهه اخیر برای کاهش تصادفات رانندگی و تلفات ناشی از آن، شرایط همچنان مساعد نیست و سالانه بالغ‌بر 20 هزار نفر بر اثر چنین حوادثی جان خود را از دست می‌دهند.

سردار احمدرضا رادان، فرمانده کل انتظامی کشور-که نخستین دستگاه مسئول در حوزه تصادفات جاده‌ای است- با بیان اینکه آمار تلفات جاده‌ای کشور قابل‌قبول نیست و با تاکید بر اینکه حتی یک کشته در جاده های کشور نیز پذیرفتنی نیست، معتقد است باید حلقه مفقوده افزایش شمار تلفات جاده‌ای ازسوی پلیس راهور و دیگر دستگاه‌های متولی شناسایی و رفع شود.

به گزارش رئیس پلیس راهور فراجا، طی سال 1402 شمار تلفات حوادث و تصادفات رانندگی در کشور به 20‌هزار و 45 نفر رسید که البته نسبت به سال قبل از آن کاهش حدود 6‌درصدی داشت و اگر اقدامات پلیس بازدارنده نبود، تلفات جاده‌ای به 41‌هزار نفر در سال می‌رسید.

در نیمه نخست امسال نیز تغییر محسوسی در حوزه تصادفات جاده ای شاهد نبوده‌ایم؛ به گفته سردار سیدتیمور حسینی، رئیس پلیس راهور، با وجود کاهش 618نفری تلفات جاده ای در این مدت، 10هزار و 97 نفر طی 6ماه در تصادفات جاده‌ای و درون‌شهری جان باختند. خطای انسانی بیشترین نقش را در بروز تصادفات رانندگی دارد که به‌گفته دکتر مسعود خاتمی، رئیس قطب ترومای کشور 60 تا 70 درصد آن ناشی‌از شیوه نادرست رانندگی است.

همچنین براساس برآورد پلیس، بی‌توجهی به‌جلو، خواب آلودگی، سرعت غیرمجاز و تجاوز به مسیر مخالف، در صدر این تخلفات قرار دارند. به اعتقاد پلیس راهنمایی و رانندگی آموزش نادرست رانندگان، بازدارنده نبودن جرایم رانندگی و تمایل به رفتار ناهنجار توسط رانندگان از دلایل این رفتارهای نادرست در حین رانندگی است؛ البته در زمینه بازدارندگی جرایم خوشبختانه امسال با تغییر قانون شاهد افزایش تا 5برابری برخی جرایم رانندگی بودیم. اما همچنان در زمینه رانندگی پرخطر که بیشتر ناشی‌از آموزش و فرهنگ رانندگی می‌شود، ضعف‌هایی وجود دارد.

یکی از این ضعف‌ها، دریافت گواهینامه رانندگی در کوتاه ترین زمان ممکن است؛ البته پلیس با تسهیل فرآیند دریافت مجوز رانندگی مخالف است و به تازگی نیز رئیس پلیس راهور فراجا تاکید کرده است که پلیس با هرگونه روانسازی و آسان‌سازی دریافت گواهینامه رانندگی وسائل نقلیه مخالف است؛ زیرا نباید در حوزه‌هایی که با جان مردم سروکار دارد، تسهیل‌گری شود.

قطع امید پلیس از بهبود ایمنی برخی وسایل‌نقلیه!

سومین عامل در بالا بودن تلفات جاده‌ای در ایران به کیفیت وسایل نقلیه موتوری بازمی‌گردد. در این رابطه فرمانده کل انتظامی کشور مهرماه امسال از کیفیت پایین برخی خودروهای داخلی به شدت انتقاد کرد و بعضی از این خودروها را «ارابه مرگ» نامید. وی با بیان اینکه 50درصد تلفات، ناشی‌از ایمنی پایین خودروهاست، تاکید کرد: در زمینه ارتقای کیفیت خودرو امیدی به بهبود وضعیت نداریم و باید تمام تلاش خود را بر 2مقوله راه و عامل انسانی قرار دهیم.

اگر این دو مقوله به خوبی مدیریت شود می‌توان امید داشت که موفقیت‌های خوبی در آینده کسب شود. ضلع سوم مقصران حوادث رانندگی به ایمن نبودن راه‌ها و کمبود تجهیزات امدادی برای کاهش تلفات و مصدومیت‌های رانندگی اختصاص دارد و بر این اساس افزایش مراکز و تجهیزات تروما، انتقال سریع بیمار به مراکز درمانی در کمترین زمان و همچنین توسعه امداد هوایی می‌تواند در تسریع درمان حادثه‌دیدگان موثر باشد.

محمدرضا ظفرقندی؛ وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به‌تازگی با بیان اینکه ایران رتبه 12 جهانی تصادفات و مرگ و میر جاده‌ای را دارد، بر ارتقای سیستم درمانی و امدادی در کمک به مجروحان حوادث جاده ای تاکید کرده و خونریزی را عامل نخست مرگ‌ومیر در تصادفات دانسته است. البته در کنار امدادرسانی به مصدومان، لازم است نسبت‌به رفع نقاط حادثه‌خیز نیز در کنار توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل هم اقدام شود؛ وجود حدود 6هزار نقطه حادثه‌خیز در جاده‌های کشور و لزوم اصلاح و رفع این نقاط پرخطر که به طور مستمر قربانی می‌گیرند از دیگر اقداماتی است که باید موردتوجه مجریان و مسئولان قرار بگیرد.