توافق احتمالی با آمریکا پای چه خودرو سازانی را به ایران خواهد کشاند؟

توافق احتمالی با آمریکا پای چه خودرو سازانی را به ایران خواهد کشاند و تاثیرات آن بر صنعت خودرویی ایران چیست؟

شنبه 23 فروردین 1404 اولین دیدار ایران و آمریکا به طور غیر مستقیم در پایتخت عمان برگذار شد. اخبار مربوط به این دیدار که چند ساعت بیشتر هم طول نکشید تا حدودی مثبت بود. بعد از اظهارات مثبت دیپلمات های ایران و آمریکا، سیر نزولی در بازار های ارز و طلا و صعودی در بورس ایجاد شد. به طوری که قیمت دلار از کانال ترسناک صد هزار تومان به محدوده هشتاد هزار تومان رسید و بورس هم به عدد های نزدیک سه میلیون واحد صعود کرد. بیشتر کارشناسان صاحب نظر توافق و روابط سیاسی با کشوری همانند آمریکا را شرط لازم برای رشد اقتصاد و صنعت در ایران می دانند. توافق می تواند در چرخه صنعت کشور تحول آفرین باشد؛ با توافق انتظار می رود حجم انبوهی از سرمایه خارجی به چرخه صنعت ایران وارد شود که باعث خواهد شد شرکت های ایرانی دوباره به تولید کالا بپردازند. البته تولید کالا های منسوخ نه، بلکه تولید کالا هایی که از فناوری و دانش روز برخودار باشند. تولیداتی که ارزش افزوده برای کشور فراهم کنند.

تاثیرات توافق جدید بر صنعت خودرو

خودروسازی هم جزئی از صنعت است که حتما به طور مستقیم دچار تغییر و تحولات عظیمی خواهد شد. برای نمونه زمانی که توافق برجام به نتیجه رسید، انبوهی از کشور ها در بازار ایران سرمایه گذاری کردند. در همان توافق کوتاه مدت نیز رشد صنعتی چه از لحاظ تیراژ تولید چه کیفیت و فناوری های بکار رفته در کالای خروجی از کارخانه، به خصوص در صنعت خودرو محسوس بود. برای درک بهتر و چشم اندازی بازتر، همکاری هایی که شرکت های بزرگ با صنعت خودرو ایران داشتند را یادآور می شویم :

ایران خودرو- پژو: پررنگ ترین تاثیرات توافق بر صنعت خودرو را می توان در همکاری های پژو و ایران خودرو دید. در همان مدت کوتاه همکاری، فناوری های به روز و دانش فنی طی همکاری این دو شرکت در حال انتقال به ایران بود. برای مثال پلتفرم PF1 پژو سیتروئن امتیاز آن به ایران خودرو واگذار شد که قدمی مهم برای صنعت خودرو بود. تاسیس شرکت ایکاپ با شراکت 50/50 ایران خودرو و پژو نیز یکی از دیگر دست آورد های توافق نامه فقید برجام است.

سایپا- رنو- سیتروئن: سایپا دومین خودرو ساز بزرگ کشور بعد از توافق به سراغ رنو رفت و محصولاتی از این شرکت را در ایران مونتاژ کرد. بعد از رنو، سیتروئن نیز از شرکت هایی بود که سایپا با آن همکاری کرد و محصولی همانند سیتروئن C3 از در کارخانجات این شرکت خارج می شد.

بهمن موتور- مزدا: بهمن موتور که از دیرباز از شرکای تجاری مزدا بود بعد از برجام شروع به همکاری دوباره با این شرکت کرد. با توافق دست مزدا در بازار ایران بازتر شد و مزدا 3 جدید در ایران با تیراژ بالا مونتاژ می شد. همچنین توافقاتی بین هیوندای با کرمان موتور بود که به سرانجام مطلوب نرسید.

توافق جدید خودروسازی ایران را دوباره به روز می کند اما شکل بروز رسانی متفاوت تر از توافقات گذشته خواهد بود. دلیل اینکه راه خودروسازی متفاوت می شود این است که صنعت خودروسازی جهان در این مدت که ایران با دنیا ارتباط محدودی داشته، تغییر پیدا کرده است. با انجام توافق، اولین شرکت هایی که به ایران باز خواهند گشت شرکت هایی خواهند بود که در ایران سرمایه گذاری های کلانی انجام داده اند و در ایران شرکایی اختصاصی دارند. در طول سالهای پیش از اعمال تحریم های حداکثری، شرکت های خودرو سازی مختلفی در ایران سرمایه گذاری کرده بودند که دوباره به ایران باز خواهند گشت. از جمله این شرکت های می توان به شرکت های فرانسوی مانند پژو، سیتروئن و رنو اشاره کرد. همکاری ایران خودرو و پژو باعث می شود خودرو هایی همانند 408 و 208 و نسل های جدید پژو 2008 در ایران مونتاژ شود. همکاری فیات ایتالیا و این شرکت نیز می تواند دوباره صورت بگیرد. همکاری دوباره سایپا با سیتروئن و رنو نیز بعد از توافقی احتمالی قابل پیش بینی است. مزدا با گروه بهمن که در طی سالها همکاری هایی داشتند امکان دارد دوباره به بازار خودرویی ایران بازگردد. از دیگر شرکای تجاری خودروسازان ایرانی هیوندای کره جنوبی است که با کرمان موتور همکاری داشت. همه این شرکت ها به احتمال بالا دوباره به بازار ایران باز خواهند گشت و به نوعی صنعت خودرو ایران دوباره بر روی چرخ های پیشرفت قرار خواهد گرفت.

در قسمتی از مطلب اشاره کردیم که توافقات جدید خودرو سازی ایران را دوباره بروز می کند اما شکل بروز رسانی متفاوت تر از توافقات گذشته خواهد بود. دلیل این جمله به پیشرفت روز افزون خودروسازان چینی باز می گردد. آن روز هایی که توافق برجام امضا شد خودرو سازان چینی در جایگاهی قرار نداشتند که امروز در آن یکه تازی می کنند. برای مثال شرکت BYD در آن سالها در اوایل راه توسعه خود قرار داشت و به تازگی محصولاتی همانند QIN و Tang را به بازار معرفی کرده بود. اما امروزه خودروسازان چینی برای شرکت های اروپایی و آمریکایی رقبایی جدی هستند. در روز های پسا برجام خودروسازان ایرانی، چینی ها را فقط به عنوان شریک تجاری چندم خود می دیدند که خودرو های اقتصادی تولید می کردند؛ اما امرزوه خودرو سازان چینی در مقام مقایسه در رکن های بالای جهانی قرار داند و حتی می توان گفت بعضی از آن ها تعدادی از شرکت های اروپایی را پشت سر گذاشته اند. این شرکت ها در بازار اروپا تهدیدی جدی برای خودرو سازان اروپایی در خانه خودشان شده اند، در بازار آزاد ایران، قطعا کار برای اروپایی ها سخت خواهد بود. به نظر می رسد بعد از توافقی که موجب برداشته شدن تحریم ها شود خودروسازان ایرانی پیش از اروپایی ها، به سراغ شرکت های چینی معتبر همانند BYD، هونگچی و … ،بروند.

توافق با ترامپ چه تفاوتی دارد

ترامپ فردی تاجر مسلک است که سکان یکی از قوی ترین کشورها در معاملات تجاری را کنترل می کند. ترامپ با استدلال بر اینکه توافق برجام برای آمریکا سوده نبود، از آن خارج شد. در روزهای قبل از دور جدید مذاکرات ایران و آمریکا مقامات عالی کشور اعلام کردند که با سرمایه گذاری هیچ کشوری حتی آمریکا در ایران مخالف نیستند و راه برای سرمایه گذاری در ایران باز است. در دور جدید مذاکرات قطعا یکی از بند های طرف امریکایی ورود آنها به بازار ایران است. اگر چنین رای مورد قبول قرار گیرد دور از ذهن نیست در ایران خودرو سازان آمریکایی یا برند های وابسته به آنها سرمایه گذاری هایی را انجام دهند.

منبع: آخرین خودرو