تعرفه ثانویه، اختراع جدید ترامپ چیست
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، روز دوشنبه با تهدید به اعمال آنچه که «تعرفه‌های ثانویه» نامیده می‌شود، تاکتیکی جدید در دیپلماسی اقتصادی معرفی کرد. او اعلام کرد که کشورهایی که از ونزوئلا نفت خریداری کنند، ممکن است با تعرفه ۲۵ درصدی بر تجارت خود با ایالات متحده مواجه شوند. این تهدید ابتدا در یک پست در Truth Social مطرح شد و سپس در یک فرمان اجرایی تأیید گردید.
هدف اصلی این اقدام، فشار بر دولت ونزوئلا است که ترامپ ادعا می‌کند ده‌ها هزار مجرم را به آمریکا فرستاده است. این روش جدید می‌تواند تنش‌های سیاسی و اقتصادی میان واشنگتن و کاراکاس را در زمینه مهاجرت و سیاست خارجی افزایش دهد.
تحلیل کارشناسان: ترکیب تعرفه‌ها و تحریم‌های ثانویه
فرانسیسکو مونالدی، مدیر سیاست انرژی آمریکای لاتین در موسسه بیکر دانشگاه رایس، درباره این اقدام گفت:
«این یک مفهوم جدید در جنگ اقتصادی است. اما اجرای آن چگونه خواهد بود؟ مشخص نیست.»
ترامپ در واقع ترکیبی از تعرفه‌ها و تحریم‌های ثانویه را معرفی کرده است. تحریم‌های ثانویه نوعی مجازات مالی هستند که بر کشورها یا افرادی که با نهادهای تحریم‌شده تجارت می‌کنند، اعمال می‌شوند.
نفت ونزوئلا به کشورهای مختلفی از جمله ایالات متحده، اسپانیا و هند صادر می‌شود. با این حال، هدف اصلی این سیاست ترامپ، چین است که در بازار سیاه نفت ونزوئلا نقش کلیدی دارد.
«چین هدف اصلی این اقدام است، زیرا بازار سیاه نفت ونزوئلا را کنترل می‌کند. اگر چین در این ماجرا نبود، نیازی به این تعرفه‌های ثانویه هم نبود.» – فرانسیسکو مونالدی
اختیارات جدید به مارکو روبیو برای اجرای تعرفه‌ها
طبق فرمان اجرایی ترامپ، مارکو روبیو، وزیر امور خارجه آمریکا، از ۲ آوریل اختیار دارد که درباره اعمال تعرفه ۲۵ درصدی بر کشورهایی که نفت ونزوئلا را خریداری می‌کنند، تصمیم‌گیری کند.
در این دستور مشخص نشده که چه کشورهایی هدف تعرفه‌های ثانویه قرار خواهند گرفت، اما نام چین به‌طور خاص در متن فرمان ذکر شده است. در صورت اعمال این تعرفه بر چین، هنگ‌کنگ و ماکائو نیز مشمول آن خواهند شد.
واکنش چین به سیاست جدید ترامپ
پکن به این اقدام واکنش نشان داد و گواو جیاکون، سخنگوی وزارت خارجه چین، در یک نشست خبری اعلام کرد:
«آمریکا مدت‌هاست که از تحریم‌های یکجانبه غیرقانونی و به‌اصطلاح صلاحیت قضایی فراسرزمینی سوءاستفاده کرده و به‌شدت در امور داخلی دیگر کشورها مداخله می‌کند.»
تعرفه‌ها به‌عنوان جایگزین تحریم‌های مالی؟
کارشناسان بر این باورند که ترامپ در حال استفاده از تعرفه‌ها به‌عنوان ابزاری جایگزین تحریم‌های مالی سنتی است.
ترامپ در سپتامبر ۲۰۲۴ اعلام کرده بود که به تحریم‌های مالی علاقه‌ای ندارد، زیرا این تحریم‌ها می‌توانند به «تضعیف دلار» منجر شوند. او در عوض، تعرفه‌ها را ابزاری برای مذاکره و افزایش درآمد دولت می‌داند.
جاش لیپاسکی، مدیر ارشد مرکز ژئواکونومیک شورای آتلانتیک، گفت:
«ترامپ معتقد است که تحریم‌های مالی موجب کاهش استفاده از دلار در تجارت جهانی می‌شوند، اما تعرفه‌ها می‌توانند به‌عنوان نوعی تحریم جایگزین عمل کنند.»
استراتژی جدید ترامپ: ترکیب تعرفه‌ها و سیاست خارجی
در حالی که جو بایدن، رئیس‌جمهور پیشین، استفاده از ابزارهای اقتصادی را گسترش داد، ترامپ در حال خلق ابزارهای جدید در این حوزه است.
اسکات بسنت، وزیر خزانه‌داری آمریکا، استفاده ترامپ از تعرفه‌ها را به سه دسته تقسیم کرده است:
- ابزاری برای مذاکرات سیاسی
- ابزاری برای افزایش درآمد دولت (به‌ویژه برای جبران کاهش درآمد ناشی از تمدید کاهش مالیات‌های ۲۰۱۷)
- ابزاری برای متوازن‌سازی تجارت به نفع آمریکا
نتیجه‌گیری: افزایش فشار اقتصادی از طریق تعرفه‌های ثانویه
ترامپ پیش‌تر از ترکیبی از تهدیدات اقتصادی برای وادار کردن کلمبیا به پذیرش مهاجران اخراج‌شده از آمریکا استفاده کرده بود. تهدیدات او شامل تحریم‌ها، تعرفه‌ها و محدودیت‌های ویزا بود که دولت کلمبیا را وادار به عقب‌نشینی کرد تا از یک جنگ تجاری پرهزینه با ایالات متحده جلوگیری کند.
اکنون، دولت ترامپ در حال استفاده از تعرفه‌های ثانویه به‌عنوان ابزاری جدید در سیاست خارجی و اقتصادی است. این اقدام می‌تواند بر تجارت جهانی تأثیر گسترده‌ای داشته باشد و منجر به افزایش تنش‌های اقتصادی بین آمریکا، چین و سایر کشورهای واردکننده نفت ونزوئلا شود.