تعرفه‌های «رهایی‌بخش» ترامپ، کابوس تازه برای متحدان اروپایی
لندن – ایرنا – تصمیم دولت «دونالد ترامپ» برای اعمال دور تازه‌ای از تعرفه‌ها بر واردات، به‌ویژه خودرو و قطعات آن، موجی از نگرانی را در سراسر اروپا، برانگیخته و بار دیگر ضعف ساختاری اقتصادهای وابسته به زنجیره تأمین جهانی را عیان کرده است.
به‌گزارش ایرنا ، رئیس‌جمهور آمریکا قرار است امروز (چهارشنبه 13 فروردین 1404) در نخستین نشست خبری خود در باغ رز کاخ سفید، برنامه جامع تعرفه‌ای جدیدی را اعلام کند؛ برنامه‌ای که با عنوان تبلیغاتی «روز رهایی» معرفی شده و بر پایه آن، تعرفه 25 درصدی بر خودروهای وارداتی از جمله از اروپا اجرایی خواهد شد. رسانه‌های آمریکایی همچنین از احتمال وضع تعرفه‌های متقابل (reciprocal tariffs) علیه کشورهای هدف خبر داده‌اند؛ اقدامی که به تعبیر منتقدان، می‌تواند به «جنگ تجاری تمام‌عیار» منجر شود.
اندیشکده سیاست‌گذاری عمومی انگلیس (IPPR) هشدار داده که اجرای این تعرفه‌ها می‌تواند منجر به کاهش شدید صادرات خودرو به آمریکا شده و بیش از 25 هزار فرصت شغلی مستقیم در صنعت خودروی این کشور را در معرض تهدید قرار دهد. طبق این گزارش، کارخانه‌های «مینی» در کاولی و «جگوار-لندروور» از آسیب‌پذیرترین بخش‌ها در برابر سیاست جدید آمریکا هستند.
بر اساس آمار رسمی، ایالات متحده بزرگ‌ترین بازار صادراتی صنعت خودروی انگلیس به‌شمار می‌رود و در سال 2023 حدود 6.4 میلیارد پوند (معادل 18.4 درصد از کل صادرات خودرو) به آمریکا صادر شده است. از منظر فنی، تعرفه‌ها نوعی مالیات بر واردات محسوب می‌شوند که توسط شرکت‌های واردکننده پرداخت می‌شود و معمولاً با انتقال هزینه به مصرف‌کننده، منجر به افزایش قیمت کالا و فشار تورمی می‌گردند؛ وضعیتی که به‌ویژه در زنجیره‌های پیچیده تامین جهانی، به رکود و بیکاری دامن می‌زند.
کی‌یر استارمر نخست وزیر انگلیس در واکنش به این تصمیم، ضمن تاکید بر تداوم مذاکرات اقتصادی با آمریکا، فعلا از اتخاذ واکنش شتاب‌زده خودداری کرده و گفته است: «هیچ‌کس خواهان جنگ تجاری نیست، اما تمام گزینه‌ها روی میز است.» این موضع محافظه‌کارانه در حالی است که کارشناسان، از جمله «پرانش نارایان» از اندیشکده سیاست‌گذاری عمومی انگلیس هشدار داده‌اند که «تعرفه‌های ترامپ می‌توانند به‌طور کامل ثبات صنعت خودروی انگلیس را از بین ببرند و برنامه رشد اقتصادی دولت را با شکست روبه‌رو سازند.»
اروپا نگران و آماده مقابله
در سطح وسیع‌تر، اتحادیه اروپا نیز با ابراز نگرانی از پیامدهای این تصمیم، اعلام کرده که آماده اجرای «اقدامات تلافی‌جویانه قاطع» است. کمیسیون اروپا در بیانیه‌ای اعلام کرده که در صورت اجرایی شدن تعرفه‌ها، واکنش متقابل علیه کالاهای آمریکایی در دستور کار خواهد بود.
اورسولا فون‌درلاین رئیس کمیسیون اروپا دیروز طی سخنانی در پارلمان اروپا گفت: «اروپا آغازگر این تقابل نبود. ما این سیاست را نادرست می‌دانیم. اما ما همه آنچه را نیاز داریم در اختیار داریم تا از مردم، اقتصاد و ارزش‌های‌مان دفاع کنیم.»
وی ضمن اشاره به روابط دیرینه فراآتلانتیک افزود: «این تعرفه‌ها تنها اقدامی اقتصادی نیستند، بلکه ضربه‌ای به اعتماد متقابل میان دو سوی آتلانتیک‌اند. ما 75 سال تجربه همکاری داریم، اما امروز بسیاری از اروپایی‌ها از این تصمیم آمریکا عمیقاً دل‌شکسته‌اند.»
کارشناسان هشدار می‌دهند که آغاز موج جدید تعرفه‌ها از سوی واشنگتن، آن هم در حالی که بازارهای جهانی در شرایط شکننده‌ای به‌سر می‌برند، می‌تواند به افزایش تورم، سقوط شاخص‌های بورس و در نهایت رکود اقتصادی جهانی منجر شود. بنابر برآورد اندیشکده ملی تحقیقات اقتصادی و اجتماعی انگلیس، تولید ناخالص داخلی این کشور ممکن است در نتیجه تداوم جنگ تجاری آمریکا تا سه درصد در پنج سال آینده کاهش یابد.
برخی تحلیلگران معتقدند که سکوت نسبی لندن در برابر این سیاست‌های تحقیرآمیز، ریشه در وابستگی ساختاری انگلیس به مناسبات تجاری با آمریکاست. به‌رغم فقدان کسری تجاری آشکار میان دو طرف، دولت ترامپ با استناد به مفهوم «تعرفه‌های متقابل»، عملاً متحد دیرینه خود را نیز به صف قربانیان سیاست‌های حمایت‌گرایانه‌اش افزوده است.
در چنین شرایطی، اروپا با چالش بزرگ حفظ استقلال اقتصادی و تامین منافع ملی در سایه روابط نابرابر فراآتلانتیک مواجه است؛ چالشی که آزمون واقعی آن، نه در جلسات مذاکره، که در واکنش عملی لندن به «روز رهایی» ترامپ رقم خواهد خورد.
منبع: ایرنا