اشتوتگارتی‌هایی که «لادا» را توسعه دادند!

دنیای خودرو پر از همکاری‌های گوناگون بوده است. در تاریخ این صنعت مهم، شرکت‌های خودروسازی با یکدیگر برای تولید خودروهای جدید همکاری کرده و یا حتی به دلیل شرایط وخیم اقتصادی در یکدیگر ادغام شده‌اند. همچنین مثال‌های زیادی از به اشتراک‌گذاری تجارب فنی و مهندسی وجود دارد.

با اینکه برخی تلاش‌های مشترک بین خودروسازان منجر به تولید اسطوره‌هایی همچون مک لارن F1، پاگانی زوندا و تویوتا GR سوپرا شده اما برخی همکاری‌ها خیلی به چشم نیامده‌اند. در دهه 80 میلادی و در اوج جنگ سرد یک همکاری غیرمحتمل در اروپا شکل گرفت. پورشه به عنوان برندی آلمانی با چند دهه تجربه گران‌بها همکاری غیرمعمولی را با شرکت روسی لادا کلید زد تا به این ترتیب مردم شوروی بتوانند پشت فرمان خودروهای بهتری بنشینند.

معضلات خاندان فردیناند پورشه

درحال‌حاضر پورشه از نظر اقتصادی و مالی مشکلی ندارد اما اواخر دهه 70 میلادی وضعیت مالی این خودروساز آلمانی پایدار نبود. در واقع تا قبل از عرضه 986 باکستر در سال 1996 پورشه با فراز و نشیب‌های زیادی دست‌وپنجه نرم می‌کرد و تمامی فرصت‌های لازم برای اطمینان از آینده خود را در نظر می‌گرفت. به همین خاطر همکاری با لادا شکل گرفت. پورشه از یک طرف سرمایه لازم را دریافت می‌کرد و لادا نیز از تجربه ضروری پورشه استفاده می‌کرد تا خودروهای بهتری بسازد.

در سال 1975 جلسه‌ای بین ارنست فورمن، رئیس پورشه در آن دوران و ویکتور پولایکف، وزیر صنعت شوروی ترتیب داده شد. تا آن زمان فروش لادا جوابگوی بازار داخلی بود اما همکاری با پورشه به لادا این فرصت را می‌داد در بازارهای دیگر هم حضور پیدا کند. با اینکه فروش محصولات لادا در بازارهای بین‌المللی کاملا عملیاتی نشد اما این شرکت همچنان از مزیت همکاری با پورشه بهره می‌برد به گونه‌ای که کیفیت ساخت خودروهای خود را بهبود بخشید و حتی در موتور اسپرت نیز حضور یافت.

در بازه زمانی 3 ساله که همکاری با پورشه ادامه داشت، 2 خودرو تولید شد که یکی نسخه ارتقا یافته از لادا 2103 و دیگری لادا سامارا بود که از این مدل نسخه رالی هم تولید گردید.

پورشه به جای فیات

اولین محصول لادا که با هدایت‌های پورشه تولید شد 2103 نام داشت. این خودرو که در شوروی به‌نام ژیگولی هم مشهور بود در بازارهای بین‌المللی با نام لادا 1500 نیز عرضه شد. 2103 اساسا حاصل همکاری بین لادا و فیات بود و قبلا بر پایه خودرو فیات 124 شکل گرفته بود هرچند برای اینکه خودرو موردبحث خشن‌تر شود و مناسب آب‌وهوای نامساعد شوروی باشد، لادا تغییراتی در آن اعمال کرده بود.

همچنین ترمزهای دیسکی عقب فیات 124 جای خود را به نمونه‌های کاسه‌ای داده بودند و هندل هم به عنوان پشتیبان به پیشرانه اضافه شده بود تا در صورت از کار افتادن باتری به خاطر دمای پایین هوا، خودرو را مشکل مواجه نشود. از نظر بدنه، لادا 2103 کمی سنگین‌تر از فیات بود چراکه از پانل‌های فولادی استفاده می‌کرد.

زمانی که پورشه با لادا همکاری کرد 3سال از عرضه 2103 می‌گذشت. این خودرو از نظر ظاهری و فنی تغییراتی را تجربه نمود. در بخش جلو تریمی کرومی اضافه شد و جلوپنجره، دستگیره درها و تریم اطراف پنجره‌ها نیز همرنگ بدنه شد. پورشه تلاش کرد کابین را نیز با افزودن صندلی‌های چرمی و فرمان جدید برگرفته از 928 لوکس‌تر کند. از نظر فنی، سیستم تعلیق مجددا تنظیم شد تا هندلینگ و راحتی آن بهبود یابد. البته این تغییرات برای لادا گران تمام می‌شدند و کل پروژه قبل از اینکه پورشه شانس تعویض پیشرانه 2103 با یکی از پیشرانه‌های خود را داشته باشد لغو شد.

لادا سامرا گزینه روسیه تا سال 2013

پس از 2103، پورشه روی لادا جدیدی کار کرد که سامارا نام گرفت. خودرو موردبحث بین سال‌های 1984 تا 2013 تولید شد و اگرچه جزئیات چندانی از چند و چون دخالت‌های پورشه در فرآیند توسعه این خودرو وجود ندارد اما حدس می‌زنیم تمرکز اصلی پورشه بر قوای محرکه سامارا بوده است. طراحی سر سیلندر یکی از بخش‌هایی بود که پورشه روی آن دست گذاشت هرچند حتی تجربه مهندسان پورشه نیز برای تبدیل سامارا به محصولی بین‌المللی کافی نبود. این خودرو از نظر قابلیت اطمینان، راحتی و عملکرد فاصله زیادی با بهترین‌های بازار داشت.

سامارا از پیشرانه 0.9 و 1.7 لیتری استفاده می‌کرد و قدرت 45 یا 107 اسب‌بخاری داشت. این خودرو می‌توانست بسته به نوع پیشرانه بین 7.6 تا 21.6 ثانیه از سکون به تندی 96 کیلومتر در ساعت برسد. لادا سامارا حضوری غیرمنتظره در موتور اسپرت هم داشت. در واقع این خودرو راهی رالی داکار به عنوان یکی از سخت‌ترین رشته‌های موتور اسپرت شد. البته باید دانست لادا با پاریس داکار آشنایی داشت و بین سال‌های 1980 تا 1988 با خودرو نیوا در داکار حضور یافته بود. نیوا در حد خود خوب ظاهر شده و در این 8سال توانسته بود دو مقام دومی کلی را کسب کند.

نسخه مسابقه‌ای سامارا با پسوند T3 شناخته می‌شد و تفاوت‌های اساسی با مدل جاده‌ای داشت. پیشرانه 6سیلندر 3.6 لیتری و سیستم چهار چرخ محرک این خودرو از پورشه 959 قرض گرفته شده بودند هرچند پورشه تنها شرکتی نبود که در تولید T3 نقش داشت چراکه شرکت هوافضای توپولف روسیه نیز به طراحی سیستم تعلیق آن کمک کرده بود.

سامارا T3 در مسابقات داکار 1990 و 1991 شرکت کرد و به ترتیب رتبه‌های هفتم و پنجم کلاس خود را کسب کرد. پشت فرمان این خودرو جکی ایکس مشهور قرار داشت، فردی که شش بار قهرمان لمان شده بود و جزو چهره‌های مشهور فرمول یک به شمار می‌رفت. ایکس قبلا با لادا نیوا هم در داکار شرکت کرده بود.