بازیگران اصلی بازار، چگونه قیمت طلای سیاه را تغییر خواهند داد؟

به گزارش گروه آنلاین روزنامه دنیای اقتصاد-حمید ملازاده: با ورود به سال 2025، بازار جهانی نفت در مسیر پیچیده‌ای قرار گرفته؛ مسیری که تحت تاثیر تصمیمات اوپک‌پلاس، رشد تقاضای جهانی، تحریم‌های غرب، و تحولات ژئوپلیتیک، می‌تواند قیمت‌ها را در دو سناریوی متفاوت قرار دهد. برآوردهای اولیه نشان می‌دهند که بهای نفت به‌طور میانگین در محدوده 70 تا 75 دلار باقی خواهد ماند، اما پیش‌بینی‌های اوپک و آژانس بین‌المللی انرژی از احتمال افزایش 5 تا 10 دلاری قیمت حکایت دارند.

آیا این برآوردها تحقق می‌یابند؟

برای پاسخ به این سؤال، نگاهی به روندهای کلیدی بازار در 2025 و عواملی که می‌توانند قیمت را دستخوش تغییر کنند، ضروری است. چگونه روندهای سال 2024 ، مسیر 2025 را تعیین می‌کنند؟ بازار نفت در سال 2024، دوره‌ای پرنوسان را پشت سر گذاشت که در سه فاز مشخص قابل تحلیل است:

• فاز صعودی (فوریه تا آوریل): افزایش قیمت برنت تا 91 دلار در نتیجه تشدید تنش‌های ژئوپلیتیک و کاهش عرضه اوپک‌پلاس.

• فاز نزولی (مه تا سپتامبر): افت تدریجی قیمت تا 69 دلار به دلیل کاهش تقاضای چین، افزایش تولید کشورهای غیراوپک و آرامش نسبی در خاورمیانه.

• فاز ثبات نسبی (اکتبر تا فوریه 2025): حفظ قیمت‌ها در محدوده 73 تا 79 دلار تحت تاثیر تعادل بین عرضه و تقاضا.

این نوسانات نشان می‌دهد که بازار نفت بیش از هر زمان دیگری به عوامل خارجی وابسته شده و در سال 2025 نیز همین فاکتورها نقشی تعیین‌کننده خواهند داشت.

عوامل کلیدی در تعیین مسیر بازار

چند عامل کلیدی می‌توانند سرنوشت قیمت نفت را در سال 2025 رقم بزنند:

1. استراتژی تولید اوپک ‌پلاس

 تصمیم این ائتلاف برای توقف تدریجی کاهش عرضه از آوریل 2025، یک نقطه عطف در بازار خواهد بود.

 اگر اجرای این برنامه به تعویق بیفتد، قیمت‌ها احتمالاً افزایش می‌یابند، اما در صورت پایبندی اوپک‌پلاس، مازاد عرضه می‌تواند نفت را به زیر 70 دلار برساند.

 کشورهای غیراوپک مانند آمریکا و برزیل همچنان در حال افزایش تولید هستند که این مسئله بر تلاش‌های اوپک‌پلاس سایه انداخته است.

2. تحریم‌های غرب علیه ایران ، روسیه و ونزوئلا

 وزارت خزانه‌داری آمریکا اخیراً 16 نهاد و 13 نفتکش ایرانی را تحریم کرده که می‌تواند صادرات نفت ایران را تحت فشار قرار دهد.

 همزمان، تحریم‌های جدید علیه روسیه ممکن است بازار را از بخشی از عرضه روسی محروم کند، اما اگر مسکو بتواند مسیرهای جایگزین پیدا کند، تاثیر این تحریم‌ها محدود خواهد شد.

3. تقاضای جهانی و رشد اقتصادی

 نظرسنجی رویترز نشان می‌دهد که تقاضای جهانی نفت در سال 2025 روزانه 800 هزار بشکه افزایش خواهد یافت که می‌تواند مانع از افت شدید قیمت‌ها شود.

 اوپک نیز برآورد کرده که رشد تقاضا به یک میلیون و 500 هزار بشکه در روز خواهد رسید، اما تحقق این پیش‌بینی تا حد زیادی به وضعیت اقتصاد چین، آمریکا و هند بستگی دارد.

4. مذاکرات صلح روسیه و اوکراین

 اگر توافق صلح میان مسکو و کی‌یف به نتیجه برسد، ممکن است کاهش ناگهانی ریسک ژئوپلیتیک باعث افت قیمت‌ها شود.

 اما در بلندمدت، میزان تولید و صادرات روسیه عامل تعیین‌کننده‌تری در قیمت نفت خواهد بود.

نظرسنجی رویترز

 نظرسنجی از 41 اقتصاددان و تحلیلگر نشان می‌دهد که میانگین قیمت نفت برنت در 2025 حدود 74 دلار و شاخص WTI آمریکا 70 دلار در بشکه خواهد بود.

 با این حال، اوپک و آژانس بین‌المللی انرژی انتظار دارند که قیمت‌ها بین 5 تا 10 دلار بالاتر از این برآوردها باشند.

 بازار نفت در سال 2025 همچنان در دو راهی تعادل و تنش قرار دارد؛ اگرچه برخی تحلیلگران احتمال افت قیمت را مطرح می‌کنند، اما تحولات ژئوپلیتیک و سیاست‌های تولیدی اوپک و غیراوپک همچنان می‌توانند موجب نوسانات غیرقابل پیش‌بینی شوند.

در نهایت، بازار نفت در 2025 بیش از آنکه به روندهای اقتصادی وابسته باشد، تحت تاثیر تصمیمات سیاسی و ژئوپلیتیک قرار خواهد داشت، و این یعنی چشم‌انداز قیمت همچنان پرابهام باقی می‌ماند.