بازنده بزرگ میدان نسل‌ها

گروه اقتصاد بین‌الملل: با الهام از سخن سنکا، فیلسوف رواقی که می‌‌‌گفت، «ما بیشتر در خیالمان رنج می‌‌‌بریم تا در واقعیت»، می‌‌‌توان گفت این موضوع به نوعی وضعیت نسل‌‌‌های مختلف را نیز بازتاب می‌دهد. برای نمونه، نسل زد (متولدین 1997 تا 2012) بر این باورند که رسانه‌‌‌های اجتماعی کودکی‌‌‌شان را از بین برده است. نسل هزاره (متولدین 1981 تا 1996) از دشواری‌‌‌های خرید خانه شکایت دارند و نسل بیبی‌بومرز (متولدین 1946 تا 1964) نگران آینده‌‌‌ مبهم دوران بازنشستگی خود هستند.

براساس گزارشی از نشریه اکونومیست، نسل ایکس، شامل متولدین سال‌های 1965 تا 1980، اغلب نادیده گرفته می‌شود. آمار جست‌وجوهای گوگل نشان می‌دهد که علاقه مردم جهان به این نسل کمتر از نصف میزان توجهی است که به نسل هزاره، نسل زد و بیبی‌بومرزها نشان می‌دهند. همچنین، محتوای چندانی مانند پادکست یا میم درباره نسل ایکس وجود ندارد. به‌جز رمان «نسل ایکس: قصه‌‌‌هایی برای فرهنگ شتاب‌‌‌زده» اثر داگلاس کپلند که در سال 1991 منتشر شد و نام این نسل را رایج کرد، کتاب‌‌‌های معدودی به بررسی این گروه جمعیتی پرداخته‌‌‌اند. در بریتانیا نیز افراد نسل ایکس در مقایسه با سایر گروه‌‌‌های سنی، کمتر محتمل است که نسل خود را بشناسند.

با وجود اینکه نسل ایکس ممکن است در تصور عمومی جایگاه چندانی نداشته باشد، اما برخلاف دیدگاه سنکا، آنها واقعا با چالش‌‌‌ها و سختی‌‌‌های جدی روبه‌رو هستند. این وضعیت، هم به دلیل قرار گرفتن افراد این نسل در یک دوره سنی حساس و هم به دلیل ویژگی‌‌‌های خاص این گروه جمعیتی است.

براساس یک نظرسنجی جدید در 30کشور توسط موسسه ایپسوس، 31‌درصد از افراد نسل ایکس می‌‌‌گویند که «خیلی خوشحال نیستند» یا «اصلا خوشحال نیستند»، که این بالاترین میزان نارضایتی در میان تمام نسل‌‌‌ها محسوب می‌شود. دیوید بلانچ فلاور از کالج دارتموث نیز دریافته است که احساسات منفی گوناگون، از ناراحتی و اضطراب گرفته تا ناامیدی، در حدود 50سالگی به اوج خود می‌‌‌رسد. این یافته با نظریه «خمیدگیU شکل زندگی» همخوانی دارد که بیان می‌کند افراد در دوران جوانی و پیری احساس خوشبختی بیشتری دارند، اما در میان‌سالی با نارضایتی بیشتری روبه‌رو می‌‌‌شوند. نسل بیبی‌بومرز این دوره را سپری کرده‌‌‌اند و به‌زودی نسل هزاره نیز آن را تجربه خواهد کرد.

یکی از دلایل شکل‌‌‌گیری این خمیدگیU شکل در زندگی، ظهور تدریجی مشکلات مزمن سلامتی در دوران میان‌سالی است. همچنین، افراد در این دوره به این واقعیت پی می‌‌‌برند که ممکن است به تمامی اهداف و آرزوهای شغلی خود دست نیابند. علاوه بر این، افراد نسل ایکس اغلب با مسوولیت مضاعف مراقبت از فرزندان و والدین خود روبه‌رو هستند. به عنوان مثال، در آمریکا، آنها 5‌درصد از هزینه‌‌‌های خود را به مراقبت از افراد زیر 18سال یا بالای 65سال اختصاص می‌دهند، در حالی که این میزان برای نسل بیبی‌بومرز تنها 2‌درصد است. در ایتالیا نیز نسبت افراد 18 تا 34ساله که با والدین خود زندگی می‌کنند، در دودهه اخیر از 61‌درصد به 68‌درصد افزایش یافته است. این افزایش در اسپانیا حتی چشم‌گیرتر بوده است. حال سوال اینجاست که بسیاری از این والدین به کدام نسل تعلق دارند؟ پاسخ این سوال، نسل ایکس است.

به گزارش اکونومیست، الگویU شکل زندگی در هیچ کجا به اندازه سان‌فرانسیسکو مشهود نیست. جوانان ایده‌‌‌آل‌‌‌گرای این شهر با این امید که شرکت بزرگ بعدی هوش مصنوعی را تاسیس کنند، حاضر به تحمل هزینه‌‌‌های سرسام‌‌‌آور و نرخ بالای جرم و جنایت هستند. در مقابل، بیبی‌بومرزهای موفق در خانه‌‌‌های مجلل منطقه پاسیفیک‌هایتس زندگی می‌کنند و در هیات‌مدیره شرکت‌های بزرگ عضویت دارند. اما نسل ایکس که بین این دو گروه قرار گرفته‌‌‌اند، نه آن شور و اشتیاق جوانان را دارند و نه از مزایای شغلی و موقعیت اجتماعی بیبی‌بومرزها برخوردارند. براساس یک نظرسنجی در سال 2022 توسط نشریه محلی «سان‌فرانسیسکو استاندارد»، تنها 37‌درصد از افراد نسل ایکس از زندگی در سان‌فرانسیسکو رضایت دارند، در حالی که این رقم برای نسل زد 63‌درصد است. بسیاری از آنها برای داشتن خانه‌‌‌ای بزرگ‌تر، مجبور به زندگی در اوکلند می‌‌‌شوند؛ تصوری که برایشان ناخوشایند و نامطلوب است.

با وجود اینکه افراد نسل ایکس در گذر زمان از دوران سخت میان‌سالی (خمیدگیU شکل زندگی) عبور خواهند کرد، اما از جنبه‌‌‌های دیگر همچنان با چالش‌‌‌هایی روبه‌رو خواهند بود. برای مثال، درآمد آنها را در نظر بگیرید. اگرچه درآمد افراد این نسل پس از تعدیل تورم از نسل‌‌‌های پیشین بیشتر بوده است که این خود ادامه‌‌‌ یک روند تاریخی طولانی است و نسل‌‌‌های هزاره و زد نیز از آن سود می‌‌‌برند، اما میزان پیشرفت درآمدی آنها کند بوده است. در یک مقاله پژوهشی جدید توسط کوین کورینث از موسسه امریکن انترپرایز و جف لریمور از فدرال‌رزرو، درآمد خانوارهای آمریکایی براساس نسل و پس از در نظر گرفتن مالیات، نقل و انتقالات دولتی و تورم مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج نشان می‌دهد که در بازه سنی 36 تا 40سال، درآمد واقعی خانوارهای نسل ایکس تنها 16‌درصد بیشتر از نسل قبلی در همین سن بوده است که این کمترین میزان بهبود در میان تمامی نسل‌‌‌ها به شمار می‌رود.

ریشه روان‌شناختی

شاید این رشد ناچیز درآمد، در یک باور عمومی ریشه داشته باشد که بسیاری از پژوهش‌‌‌های روان‌شناختی آن را تایید می‌کنند: افراد نسل ایکس تمایل چندانی به کارمند صرف بودن ندارند و بیشتر بر اهمیت تعادل کار و زندگی و استقلال فردی در شغل تاکید می‌کنند. جالب اینجاست که در سال 1999، در اوج جوانی این نسل، دو فیلم بسیار پرطرفدار اکران شد که در آنها شخصیت‌‌‌ها در پی رهایی از محدودیت‌های زندگی بودند. در فیلم «ماتریکس»، توماس اندرسون، یک برنامه‌‌‌نویس رایانه، پی می‌‌‌برد که دنیای واقعی، توهمی ساخته‌‌‌شده توسط ماشین‌‌‌های هوشمند است. در فیلم «باشگاه مبارزه»، یک کارمند دفتری به یک گروه مخفی می‌‌‌پیوندد که اعضای آن با یکدیگر درگیر می‌‌‌شوند. مسلما این داستان‌‌‌ها جذابیت زیادی دارند، اما به‌سختی می‌‌‌توان آنها را الهام‌‌‌بخش یک مسیر شغلی ثابت و مطمئن دانست.

منصفانه که بنگریم، نسل ایکس با چالش‌‌‌های قابل‌‌‌توجهی روبه‌رو بوده است. معمولا درآمد افراد در دهه‌‌‌های 30 و 40 زندگی، همزمان با ارتقا به جایگاه‌‌‌های مدیریتی، به‌سرعت افزایش می‌‌‌یابد. اما برای نسل ایکس، هنگامی که آنها در این بازه سنی قرار داشتند، بازارهای کار پس از بحران مالی جهانی 2009-2007 دچار رکود شده بود. به عنوان نمونه، در سال 2011، میانگین افزایش درآمد اسمی افراد 30ساله در بریتانیا تنها 1.1‌درصد بود. رشد درآمد در ایتالیا که به‌شدت از بحران یورو آسیب دید، نیز به همین میزان ناچیز بود. در کانادا نیز، بین سال‌های 2011 تا 2017، میانگین درآمد واقعی افراد 35 تا 44ساله رشدی را تجربه نکرد.

نسل ایکس در زمینه انباشت ثروت نیز عملکرد چندان موفقی نداشته است. در دهه 1980، زمانی که بسیاری از بیبی‌بومرزها در دهه 30 زندگی خود بودند، بازارهای سهام جهانی شاهد رشد چهاربرابری بود. نسل هزاره نیز که اکنون در دهه 30 زندگی خود به سر می‌‌‌برد، تاکنون از بازدهی قابل‌‌‌توجه بازار بهره‌‌‌مند شده است. اما در دهه 2000، دورانی که نسل ایکس امید به کسب سود داشت، بازارها با افت نسبی مواجه شدند. این دهه، به‌ویژه برای سهام آمریکا، یک دوره ازدست‌رفته محسوب می‌‌‌شد؛ چرا که پس از حباب دات‌‌‌کام آغاز شد و با بحران مالی به پایان رسید.

در خصوص مالکیت خانه که اغلب به‌عنوان نمادی از بی‌‌‌عدالتی بین نسلی مطرح می‌شود، روایت رایج، نسل هزاره‌‌‌ای‌‌‌های مستاجر دائمی را در مقابل بیبی‌بومرزهایی قرار می‌دهد که از خانه‌‌‌های بزرگ با اتاق‌‌‌های متعدد بهره‌‌‌مندند. با این حال، داده‌‌‌های مربوط به مالکیت خانه در آمریکا که توسط ویکتوریا گرگوری از شعبه سنت لوئیس فدرال‌رزرو ارائه شده، این تصور رایج را به چالش می‌‌‌کشد. در واقع، بیشترین کاهش در نرخ مالکیت خانه بین نسل بیبی‌بومرز و نسل ایکس رخ داده است. به طوری که در اواخر دهه 30 و اوایل دهه 40 زندگی، افراد نسل ایکس در یک سن مشابه، شانس مالکیتی تقریبا یکسانی با نسل هزاره دارند.

براساس این گزارش، در برخی موارد، بی‌‌‌میلی به خانه‌‌‌دار شدن انتخابی آگاهانه است. شاید افراد نسل ایکس این عبارت از رمان آقای کپلند را پذیرفته‌‌‌اند که «وقتی کسی می‌‌‌گوید تازه خانه خریده، انگار می‌‌‌گوید دیگر شخصیتی ندارد.» با این حال، احتمالا شرایط بیرونی نقش پررنگ‌‌‌تری دارد. در بازه سنی اواخر دهه 30 و اوایل دهه 40 زندگی زمانی که بسیاری برای اولین بار به فکر خرید خانه می‌‌‌افتند، نسل ایکس از پیامدهای بحران مالی آسیب دید. دریافت وام مسکن دشوار شد و برخی از کسانی که پیش‌تر وام گرفته بودند، خانه‌‌‌هایشان را از دست دادند و دوباره به اجاره‌‌‌نشینی روی آوردند.

آمارها به‌خوبی این روندها را نشان می‌دهند. جرمی هورپداهل از دانشگاه آرکانزاس مرکزی، با بررسی داده‌‌‌های فدرال‌رزرو، میانگین ثروت نسل‌‌‌های مختلف را پیگیری کرده است. یافته‌‌‌های او حاکی از آن است که در 31سالگی، ثروت نسل هزاره و نسل زد حدود دوبرابر میانگین ثروت نسل ایکس در همین سن بوده است. بررسی داده‌‌‌های نظرسنجی بانک‌مرکزی اروپا نیز شواهد مشابهی را در اروپا نشان می‌دهد. بین سال‌های 2010 تا 2021، ارزش خالص اسمی نسل هزاره در منطقه یورو سه‌برابر شد، در حالی که این افزایش برای نسل ایکس کمتر از دوبرابر بود.

چشم‌‌‌انداز بهبود وضعیت نسل ایکس در سال‌های آتی چندان روشن نیست. آنها احتمالا نخستین نسلی خواهند بود که از مشکلات سیستم‌های بازنشستگی رنج خواهند برد. پیش‌بینی می‌شود صندوق تامین اجتماعی آمریکا تا سال 2033 درست زمانی که نسل ایکس شروع به بازنشستگی می‌کند با کمبود منابع مواجه شود. این به آن معناست که در صورت عدم‌اقدام کنگره، مزایای بازنشستگی 20 تا 25‌درصد کاهش خواهد یافت. پس دفعه بعد که یک فرد پنجاه و چند ساله را دیدید، حداقل با یک لبخند از کنارش عبور کنید.

کارکنانی که هنوز شناخته نشده‌‌اند