ازبکستان به بزرگ‌ترین فروشنده طلای جهان تبدیل شد

در این زمینه، سهم شرکت معدن و متالورژی ناوی به ویژه قابل توجه است. این شرکت چهارمین تولیدکننده بزرگ طلا در جهان و بزرگ‌ترین مالیات‌‌‌دهنده ازبکستان است. در سال 2024، این شرکت تولید طلای خود را 5.4 درصد افزایش داد و درآمدی معادل 7.4میلیارد دلار ایجاد کرد. ازبکستان در سال 2018 صادرات فعال طلا را آغاز کرد و از آن زمان تاکنون جایگاه قدرتمندی را در میان فروشندگان پیشرو طلا در جهان حفظ کرده است. درآمد حاصل از صادرات طلا صرف حمایت از اقتصاد ملی، تامین مالی پروژه‌های زیرساختی و افزایش تاب‌‌‌آوری مالی کشور می‌شود.

به گفته منابع ازبک، ذخایر طلا و ارز بانک مرکزی نقش مهمی در حفظ ثبات اقتصاد کلان دارند. در صورت لزوم، می‌توان از آنها برای تثبیت پول ملی، انجام تعهدات بدهی خارجی، تامین مالی واردات در طول بحران‌‌‌ها و به عنوان ضربه‌‌‌گیر در برابر شوک‌‌‌های اقتصادی خارجی استفاده کرد. بنابراین، این ذخایر به عنوان «ضربه‌‌‌گیر ایمنی» در برابر اختلالات احتمالی مانند نوسانات قیمت کالاها، تحریم‌های بین‌المللی، بحران‌‌‌های مالی جهانی یا نوسانات بازار ارز در نظر گرفته می‌شوند. در عین حال، صندوق بین‌المللی پول (IMF) هشدار داده است که قیمت‌‌‌های بی‌‌‌ثبات طلا می‌تواند در زمان بالا بودن قیمت‌‌‌ها، فشار تورمی ایجاد کند و در زمان کاهش قیمت‌‌‌ها، ظرفیت هزینه‌های دولت را پایین بیاورد و در نتیجه خطرات کلان اقتصادی را افزایش دهد.

 بر این اساس، صندوق بین‌المللی پول به ازبکستان توصیه کرده است که تاثیر نوسانات قیمت طلا بر سیاست مالی خود را به حداقل برساند. کارشناسان خاطرنشان می‌‌‌کنند که امور مالی عمومی این کشور در برابر چنین نوساناتی آسیب‌‌‌پذیر است و کاهش درآمد طلا می‌تواند دولت را مجبور به کاهش هزینه‌ها کند؛ اقدامی که ناگزیر رشد اقتصادی را کند کرده و بر بخش‌های حساس به ویژه خدمات اجتماعی، تاثیر منفی خواهد گذاشت.

در کنار ازبکستان، سایر کشورهای آسیای مرکزی به ویژه قرقیزستان و قزاقستان نیز عملکرد قوی در صادرات طلا نشان داده‌‌‌اند. در فوریه 2025، بانک ملی قزاقستان 8 تن طلا فروخت و جایگاه این کشور را در میان رهبران جهانی در فروش خالص طلا تثبیت کرد. برخلاف روند جهانی گسترده‌‌‌تر که در آن بانک‌‌‌های مرکزی ذخایر طلای خود را افزایش می‌دهند، قزاقستان نیز مانند ازبکستان به عنوان یک فروشنده خالص عمل می‌‌‌کند. طلا بیش از 50 درصد از کل ذخایر ارزی قزاقستان را تشکیل می‌دهد که تا اول مارس نزدیک به 50میلیارد دلار بود. از این مقدار، بیش از 22 میلیارد دلار به طلای پولی اختصاص دارد که در مجموع 280 تن می‌شود.