چگونه چین با سکوت خود به صادرات نفت ایران کمک میکند؟

در آبهای ساحلی شرق چین، بیش از ۷ میلیون بشکه نفت خام ایران، در نفتکشهایی که بعضاً تحت تحریمهای ایالات متحده هستند، معلق ماندهاند و هنوز موفق به تخلیه محموله خود نشدهاند. این وضعیت، نشانهای از پیچیدگیهای تجارت انرژی در شرایط تحریم و قدرت مانور بازیگران غیررسمی بازار است.
افت صادرات نفت ایران به چین در آوریل
به گزارش شرکت ردیابی نفتکشها، «کپلر»، واردات نفت ایران توسط چین در ماه آوریل به حدود ۱.۳ میلیون بشکه در روز کاهش یافته است، در حالی که این عدد در مارس حدود ۱.۸ میلیون بشکه بود. اگرچه این افت، قابلتوجه است، اما همچنان بسیار بالاتر از سطحی است که دولت آمریکا در قالب تحریمها هدفگذاری کرده بود.
نقش تیپاتها در ادامه صادرات نفت ایران
نقش اصلی در این تبادلات را پالایشگاههای کوچک و مستقل چین، معروف به «تیپاتها» ایفا میکنند. این مجموعهها که خارج از کنترل سفتوسخت دولت مرکزی چین عمل میکنند، راههایی برای ادامه واردات نفت از ایران پیدا کردهاند؛ حتی پس از آنکه آمریکا دو پالایشگاه و دو پایانه مهم را تحریم کرد.
تغییر مسیرها و پایانههای جایگزین برای نفت ایران
با وجود فشار تحریمها، گزارشها حاکی از آن است که برخی از پالایشگاههای مستقل از جمله «Shouguang Luqing» همچنان فعال هستند و با تغییر مسیرهای بانکی و لجستیکی، به واردات ادامه میدهند. در همین حال، پایانه «Jinrun» در استان ژجیانگ بهعنوان مقصد جایگزین نفتکشهای ایرانی ظاهر شده و عملاً امکان ادامه صادرات ایران را فراهم کرده است.
موضع پنهان چین و سکوت در برابر تحریمهای نفتی
تحلیلگران معتقدند که اگرچه دولت چین موضع رسمی در قبال این فعالیتها اتخاذ نکرده، اما سکوت پکن و ادامه واردات، نشاندهنده اولویت روابط اقتصادی با ایران است. این موضوع بهویژه زمانی اهمیت پیدا میکند که پالایشگاههای دولتی چین به دلیل تعمیرات فصلی از مدار خارج شدهاند و پالایشگاههای خصوصی وارد عمل شدهاند.
پایان قدرت تحریم؟ نفت ایران همچنان به راه خود ادامه میدهد
در نهایت، با افزایش حجم نفتکشهای ایرانی در نزدیکی بندر دونگیینگ و دیگر بنادر چین، این پرسش مطرح است که آیا تحریمها هنوز همان کارکرد گذشته را دارند؟ آنچه امروز در شرق چین دیده میشود، بیش از آنکه نقض ساده یک تحریم باشد، نشانهای است از تضعیف تدریجی مکانیزمهای تحریمی ایالات متحده در برابر اراده سیاسی و اقتصادی چین.