وضعیت نرخ تورم و حجم نقدینگی در سال 1398

افزایش بهای کالاهای وارداتی به سبب نوسانات نرخ‌های ارز و وجود تحریم‌ها از جمله عوامل ایجاد تورم در بازار است. با وجود اینکه تورم در ایران صرفا یک پدیده پولی نیست و مشکلات ساختاری اقتصاد و تورم وارداتی و حتی تورم مورد انتظار نیز بر شکل‌گیری آن تاثیرگذار است، اما رشد حجم نقدینگی اثر بسزایی بر ایجاد تورم در جامعه دارد. در واقع چنانچه نقدینگی کنترل نگردد، نمی‌توان انتظار کاهش تورم را داشت.

رشد پول و نقدینگی در سال های اخیر روندی افزایشی و بی‌ثبات پیدا کرده است. براساس فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی، رابطه بین حجم نقدینگی و تورم نشان دهنده این است که در بلندمدت یک درصد افزایش در رشد نقدینگی منجر به افزایش 0.89درصدی تورم در جامعه می‌شود.

برطبق آخرین آمارهای رسمی، حجم نقدینگی تا انتهای خرداد ماه سال1398، برابر با 1,979هزار میلیارد تومان بوده است. به نقل از روزنامه دنیای اقتصاد براساس گزارش بانک مرکزی رشد پول در خرداد 98 در مقایسه با ماه مشابه سال قبل 50.9 درصد بوده است و رشد شبه پول در محدوده 21 درصد قرار داشته است.  در صورت تداوم روند موجود تا پایان سال جاری، بنظر می‌رسد نقدینگی به حدود 2,500 هزار میلیارد تومان خواهد رسید.

نمودار زیر با توجه به داده‌های بانک مرکزی و براساس نرخ متوسط تورم ماهانه در سال‌های 1396 و 1397 و پنج ماه نخست 1398 ترسیم شده است.

همانطور که در نمودار فوق نیز مشخص است، تورم در سال 96 روند ثابتی را طی کرده و در سال 97 با شیب نسبتا زیادی روبه‌رو بوده است به نحوی‌که در اسفند 1397،  نرخ تورم به 26.9 درصد رسیده است. در سه ماهه اول سال 1398 نرخ تورم به ترتیب 30.6، 34.2 و 37.6 درصد بوده است،  این نرخ در تیر و مرداد ماه 98 به ترتیب معادل  40.4 و 42.2 درصد گزارش شده است.