رهبر کاتولیک‌های جهان درگذشت: خداحافظ پاپ فرانسیس
ساعاتی پیش، پاپ فرانسیس، رهبر کاتولیک‌های جهان در سن ۸۸ سالگی درگذشت.
پاپ فرانسیس، با نام اصلی خورخه ماریو برگولیو از مارس ۲۰۱۳ رهبری کلیسای کاتولیک را بر عهده گرفت و به دلیل مواضع مترقی، تأکید بر عدالت اجتماعی، و نقش میانجی‌گری در مسائل جهانی، تأثیر قابل‌توجهی بر سیاست‌های بین‌المللی داشته است.
همینطور پاپ فرانسیس را به عنوان یک پاپ لیبرال یاد می‌کنند و اولین پاپی است که در اروپا متولد نشده است.
اگرچه پاپ به‌عنوان یک رهبر مذهبی مستقیماً در سیاست‌گذاری دخالت نمی‌کند، نفوذ اخلاقی و معنوی او از طریق سخنرانی‌ها، نامه‌های رسمی (Encyclicals)، دیدارهای دیپلماتیک، و اقدامات نمادین، سیاست‌های جهانی را در حوزه‌های زیر شکل داده است:
نامه Laudato Si’ (۲۰۱۵): پاپ فرانسیس در این نامه تاریخی، بحران تغییرات اقلیمی را یک «فوریت اخلاقی» خواند و خواستار اقدام جهانی برای حفاظت از محیط زیست شد. او تأکید کرد که کشورهای توسعه‌یافته مسئولیت بیشتری در کاهش انتشار کربن و حمایت از کشورهای فقیر دارند..
انتقاد از سرمایه‌داری بی‌ضابطه: پاپ فرانسیس بارها از نظام‌های اقتصادی که نابرابری را تشدید می‌کنند (مثل جهانی‌سازی بی‌قید و شرط) انتقاد کرده و خواستار توزیع عادلانه‌تر ثروت شده است. در نامه Fratelli Tutti (۲۰۲۰)، او بر «برادری جهانی» و اقتصاد مبتنی بر همبستگی تأکید کرد.
میانجی‌گری در مناقشات: پاپ فرانسیس به‌عنوان میانجی در مسائل جهانی نقش داشته است:
کوبا و آمریکا (۲۰۱۴): او با تسهیل مذاکرات محرمانه بین باراک اوباما و رائول کاسترو، به عادی‌سازی روابط دیپلماتیک بین کوبا و ایالات متحده کمک کرد. این اقدام نشان‌دهنده قدرت دیپلماسی واتیکان بود.
ونزوئلا و کلمبیا: پاپ در کاهش تنش‌های منطقه‌ای در آمریکای لاتین، از جمله حمایت از توافق صلح ۲۰۱۶ کلمبیا با شورشیان FARC، نقش داشت.
اوکراین و روسیه (۲۰۲۲-۲۰۲۵): پاپ فرانسیس بارها خواستار آتش‌بس در جنگ اوکراین شده و پیشنهاد میانجی‌گری واتیکان را مطرح کرده است. اگرچه این تلاش‌ها به نتیجه مستقیم نرسیده، اما به گفت‌وگوهای صلح جهانی مشروعیت بخشیده است.
ترویج صلح بین ادیان: پاپ فرانسیس با دیدارهای تاریخی (مثل دیدار با آیت‌الله سیستانی در عراق در ۲۰۲۱) و امضای «سند برادری انسانی» با شیخ الازهر در ۲۰۱۹، گفت‌وگوی بین مسیحیت و اسلام را تقویت کرد.
پاندمی کووید-۱۹: پاپ فرانسیس خواستار توزیع عادلانه واکسن شد و از «جهان‌گرایی واکسن» حمایت کرد، که بر سیاست‌های سازمان بهداشت جهانی و کمک‌های بین‌المللی اثر گذاشت. او انتقاد کرد که کشورهای ثروتمند واکسن‌ها را انبار کردند.
بحران‌های بشردوستانه: او از کمک به قربانیان جنگ (مثل یمن و سودان) و بلایای طبیعی حمایت کرده، که سازمان‌های بین‌المللی را به افزایش کمک‌ها ترغیب کرده است.
پاپ جدید چگونه تعیین می شود؟
با انتشار خبر درگذشت پاپ فرانسیس، دویست و شصت و ششمین رهبر کاتولیک‌های جهان، توجه جهانیان بار دیگر به واتیکان و فرآیند پیچیده و منحصربه‌فرد انتخاب جانشین او معطوف شده است. این فرآیند که به «مجمع انتخاب پاپ» معروف است، مجموعه‌ای از آئین‌ها و رویه‌های دقیق است که برای اطمینان از انتخاب فردی شایسته و مورد اجماع برای رهبری کلیسای کاتولیک طراحی شده است.
کاردینال کامر لنگو مسئولیت اداره امور جاری واتیکان و آماده‌سازی برای مجمع انتخاب پاپ را بر عهده دارد. او باید مرگ پاپ را به طور رسمی تأیید کرده و به اطلاع عموم برساند. همچنین، او موظف است مهر و موم‌های رسمی پاپ را بشکند و درها و پنجره‌های اقامتگاه پاپ را ببندد تا از ورود افراد غیرمجاز جلوگیری شود.
در طول دوره خلاء قدرت، کاردینال کامر لنگو با همکاری نهادهای مختلف واتیکان، تدارکات لازم برای برگزاری مجمع انتخاب پاپ را فراهم می‌کند. این تدارکات شامل آماده‌سازی محل برگزاری مجمع (کلیسای سیستین)، بررسی صلاحیت کاردینال‌های انتخاب‌کننده، و اطمینان از امنیت و محرمانگی مجمع است.
کاردینال‌های انتخاب‌کننده از سراسر جهان به واتیکان دعوت می‌شوند. پس از ورود به کلیسا، کاردینال‌ها سوگند محرمانگی یاد می‌کنند و متعهد می‌شوند که تمامی اطلاعات مربوط به جریان مجمع را محرمانه نگه دارند.
فرآیند رأی‌گیری در مجمع انتخاب پاپ بسیار دقیق و منظم است. کاردینال‌ها هر روز صبح و بعد از ظهر در کلیسای سیستین جمع می‌شوند و حداکثر چهار نوبت رأی‌گیری در هر روز انجام می‌شود. هر کاردینال نامزد مورد نظر خود را روی یک برگه رأی می‌نویسد و آن را تا می‌کند. پس از پایان رأی‌گیری، برگه‌های رأی شمارش می‌شوند و نام نامزدهایی که رأی آورده‌اند، اعلام می‌شود.
برای انتخاب پاپ جدید، یک نامزد باید حداقل دو سوم آرای کاردینال‌های انتخاب‌کننده را به دست آورد.
پس از انتخاب پاپ، برگه‌های رأی سوزانده می‌شوند. اگر هیچ نامزدی نتواند حد نصاب لازم را به دست آورد، برگه‌ها با مواد شیمیایی مخلوط می‌شوند تا دود سیاه از دودکش کلیسای سیستین خارج شود. این دود سیاه نشان می‌دهد که هنوز پاپ جدید انتخاب نشده است. اما اگر پاپ جدید انتخاب شود، برگه‌ها بدون مواد شیمیایی سوزانده می‌شوند و دود سفید از دودکش کلیسای سیستین خارج می‌شود. این دود سفید، نشانه‌ای برای جهانیان است که پاپ جدید انتخاب شده است.