عیار طلا چیست؟ طلای 18 عیار بخریم یا 24 عیار؟

آیا شده است که عبارت “عیار طلا” به گوشتان خورده باشد و ندانید که منظور از آن چیست؟ در واقع عیار طلا معیاری برای اندازه‌گیری درصد خلوص طلا و حتی سایر فلزات دیگر است. امروزه با افزایش قیمت لحظه‌ای طلا و سکه طی سالهای اخیر، خیلی‌ها از خود می‌پرسند که طلای 18 عیار بخریم یا 24 عیار؟ به همین خاطر ما تصمیم داریم تا در این مقاله به مقایسه طلای 18 و 24 عیار بپردازیم و تفاوت‌های این دو را مطرح می‌کنیم. در نتیجه اگر شما هم در شرف خرید طلای 18 عیار یا 24 عیار هستید، بهتر است تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.

عیار طلا چیست؟

در پاسخ به عیار طلا چیست؟ می‌توان گفت که عیار طلا به میزان خلوص طلا در یک قطعه از همان فلز گفته می‌شود. این مقدار بیشتر با واحد کامل ۲۴ محاسبه می‌شود، به این معنا که خلوص طلا به صورت ۲۴ قسمتی اندازه‌گیری می‌شود. برای مثال، طلای ۲۴ عیار، طلا با خلوص ۹۹٫۹٪ است. در حالی که طلای ۱۸ عیار، ۷۵٪ طلا و باقی آن ترکیب فلزات دیگر است.

تفاوت طلای 18 عیار و 24 عیار در چیست؟

حال که فهمیدیم عیار طلا چیست بهتر است تا به تفاوت طلای 24 و 18 عیار بپردازیم. در حقیقت تفاوت طلای ۱۸ عیار و ۲۴ عیار در میزان خلوص طلا و کاربردهای آن‌ها است. در ادامه به مقایسه دقیق طلای 18 و 24 عیار پرداخته‌ایم.

• طلای ۲۴ عیار (۲۴K): این نوع طلا کاملاً خالص است و هیچ فلز دیگری در آن وجود ندارد. در نتیجه، طلای ۲۴ عیار ۱۰۰٪ از طلا تشکیل شده و به عنوان خالص‌ترین نوع طلا شناخته می‌شود. از آنجایی که طلای ۲۴ عیار بسیار نرم است، بیشتر برای سرمایه‌گذاری و استفاده در صنایع و تکنولوژی‌های خاص مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• طلای ۱۸ عیار (۱۸K): این نوع طلا از ۱۸ واحد طلا و ۶ واحد فلزات دیگر (مانند مس، نقره یا پلاتین) تشکیل شده است. بنابراین، خلوص آن ۷۵٪ است. طلای ۱۸ عیار به دلیل ترکیب با فلزات دیگر، مقاوم‌تر از طلای ۲۴ عیار است و به همین دلیل برای ساخت جواهرات و مصنوعات طلا کاربرد بیشتری دارد. این نوع طلا در بسیاری از کشورها، از جمله ایران، به عنوان استاندارد رایج است.

با توجه به مقایسه بالا، انتخاب بین طلای ۱۸ عیار و ۲۴ عیار به نیاز و سلیقه شخصی هر فرد بستگی دارد. در حالی که طلای ۲۴ عیار به دلیل خلوص بالا بیشتر برای سرمایه‌گذاری مناسب است، طلای ۱۸ عیار به دلیل مقاومت بیشتر، برای ساخت جواهرات و استفاده‌های روزمره محبوب‌تر است.

گفتنی است که عیار فلزهای گرانبها مثل طلا و نقره را گاهی با واحد ۱۰۰۰ می‌سنجند. مثلا عیار «۷۵۰» معادل با همان عیار ۱۸ است. یعنی ۷۵۰ واحد از هزار واحد یک قطعه طلا از طلای خالص و بقیه‌ی آن ترکیبی از فلزات دیگر است.

چگونه می‌توانیم از عیار طلا با خبر شویم؟

برای تعیین عیار طلا از واحدهایی مانند ۱۸K، ۱۴K و ۱۰K استفاده می‌کنند. در حقیقت هر کدام از این اعداد نشان‌دهنده درصد خاصی از طلا در یک قطعه است. حرف “K” در کنار این اعداد، اولین حرف کلمه قیراط (karat) است که برای نشان دادن میزان خلوص طلا به کار می‌رود. در زبان انگلیسی به «عیار» طلا، قیراط (carat یا Karat) گفته می‌شود و به همین دلیل برای نشان دادن آن از حرف اختصاری K استفاده می‌کنند. لازم به ذکر است که قیراط در اینجا با قیراطی که برای اندازه‌گیری وزن سنگ‌های قیمتی و مروارید به کار می‌رود، تفاوت دارد.

در ادامه شاید برای شما این سوال پیش آید که چرا طلا را با فلزات دیگر ترکیب می‌کنند؟ دلیل آن این است که طلای خالص به قدری نرم است که حتی با ناخن هم خراش برمی‌دارد و نمی‌تواند به‌طور مستقیم در ساخت مصنوعات استفاده شود. بنابراین برای افزایش سختی و استحکام طلا، معمولاً آن را با فلزات دیگری مانند مس، نقره، پلاتین و نیکل ترکیب می‌کنند.

جدول عیار طلا و کاربردهای آن

آیا طلای خالص ۲۴ عیار وجود دارد؟

طلای ۲۴ عیار به عنوان طلای خالص‌ترین نوع طلا شناخته می‌شود، اما باید توجه داشت که این نوع طلا به دلیل نرمی و شکنندگی زیاد قابل استفاده در مصنوعات طلا نیست. طلای استخراج‌شده از معدن بسیار نرم است و حتی با ناخن هم می‌توان آن را خراشید. به همین دلیل، برای ساخت جواهرات و مصنوعات طلا معمولاً از طلای ۱۸ عیار استفاده می‌شود.

با این حال، شمش‌های طلا با عیار ۲۴ عیار و خلوص ۹۹۹ تولید می‌شوند و به صورت وکیوم و پلمپ‌شده عرضه می‌شوند. بر روی این شمش‌ها عدد ۹۹۹ درج می‌شود که نشان‌دهنده خلوص بالای ۹۹٫۹٪ طلا است. این شمش‌ها بیشتر برای سرمایه‌گذاری استفاده شده و به عنوان طلا خالص در بازار شناخته می‌شوند.

چگونه عیار طلا را محاسبه کنیم؟

برای محاسبه عیار طلا، می‌توان از فرمول‌های ساده‌ای استفاده کرد که به شما کمک می‌کنند تا میزان خلوص طلا در یک جسم را تعیین کنید. در اینجا دو روش اصلی برای محاسبه عیار طلا آورده شده است:

۱. محاسبه درصد عیار طلا

درصد عیار طلا = (مقدار طلا خالص در جسم / کل وزن جسم) × ۱۰۰

۲. محاسبه قیراط عیار طلا

قیراط عیار طلا = (مقدار طلا خالص در جسم / کل وزن جسم) × ۲۴

مثال: اگر یک جسم ۱۲ گرمی داشته باشیم که ۹ گرم آن طلا خالص باشد، می‌توانیم عیار طلا را به این صورت محاسبه کنیم:

• درصد عیار طلا = (۹ / ۱۲) × ۱۰۰ = ۷۵٪
  
• قیراط عیار طلا = (۹ / ۱۲) × ۲۴ = ۱۸ قیراط
  

با استفاده از این فرمول‌ها، می‌توانیم به‌راحتی عیار طلا را برای هر جسمی محاسبه کنیم.

چگونه عیار طلای آبشده را مشخص می‌کنند؟

عیار طلای آب شده به دلیل ترکیب شدن با فلزات مختلف ممکن است کمتر یا بیشتر از ۱۸ عیار باشد. برای مشخص کردن عیار دقیق طلای آب شده، از روش‌های خاصی استفاده می‌شود. برای این منظور، معمولاً کمتر از نیم گرم از قطعه طلای آب شده با برش مخصوص بریده می‌شود و سپس به آزمایشگاه ری‌گیری ارسال می‌شود. در این آزمایش، عیار دقیق طلا با استفاده از فرایندهای خاص ری‌گیری تعیین می‌شود.

پس از انجام آزمایش، قطعه آزمایش شده در پاکتی قرار می‌گیرد و شماره رسیدی که روی پاکت ثبت شده، همراه با عیار مشخص شده، روی طلا به صورت انگ (علامت) درج می‌شود. علاوه بر این، نام شرکت یا فردی که ری‌گیری را انجام داده است نیز بر روی طلای آب شده حک می‌شود. این روش‌ها به خریداران این اطمینان را می‌دهند که عیار طلای آب شده به‌طور دقیق و معتبر تعیین شده است.

عیار سکه طلا چقدر است؟

سکه‌های بانکی اعم از سکه تمام بهار آزادی، سکه امامی، نیم سکه و ربع سکه همگی عیاری معادل با 21.6 دارند. متاسفانه این قضیه در رابطه با سکه‌های پارسیان صدق نمی‌کند. سکه‌های پارسیان با عیاری پایین‌تر نسبت به سکه‌های بانکی در بازار عرضه می‌شوند. تقریبا همیشه عیار این سکه‌ها برابر با 18 است. نداشتن شکل و استاندارد ثابت در تولید سکه‌های پارسیان بر خلاف سکه‌های امامی و بهار آزادی، عاملی موثر در کاهش جذابیت این گزینه برای اکثر سرمایه گذاران است.

به طور کلی اگر سکه خریداری‌شده دارای بسته‌بندی و وکیوم باشد، به احتمال بسیار بالا وزن و عیار آن بر روی بسته درج شده است.

عیارسنجی طلا با سنگ محک و تیزآب سلطانی در خانه

رایج‌ترین و سنتی‌ترین روش سنجش عیار طلا، استفاده از سنگ محک است. در این روش، طلا را بر روی سنگ کوارتز یا سنگ محک می‌کشند و سپس یک قطره کوچک از تیزآب سلطانیِ عیارشده روی آن می‌ریزند. تیزآب سلطانی، همان اسید نیتریک خالص است که با اضافه یا کم کردن جوهر نمک به آن، خاصیت آن برای سنجش عیار طلا تغییر می‌کند. واکنش طلا با این ماده نشان‌دهنده عیار آن است:

• اگر فلز واکنش نشان نداد، یعنی عیار آن برابر با عیار تیزآب است.
  
• اگر رنگ فلز کمرنگ شد، نشان‌دهنده این است که عیار فلز پایین‌تر از عیار تیزآب است.
  
• اگر خط طلا از روی سنگ محک به طور کامل محو شد، یعنی فلز طلا نیست یا عیار آن بسیار پایین است.

این روش سنتی به دلیل دقت نسبی و آسان بودن آن، هنوز در بسیاری از آزمایشگاه‌ها و توسط جواهرسازان مورد استفاده قرار می‌گیرد.

دلیل محبوبیت طلای ۱۸ عیار در ایران چیست؟

در ایران، عیار طلا طبق استانداردهای خاصی تنظیم شده و خرید و فروش طلا با عیار کمتر از ۱۸ غیرقانونی است. عیارهای رایج در بازار ایران شامل ۱۸، ۲۰، ۲۱ و ۲۲ عیار هستند که هرکدام بسته به منطقه و سلیقه مصرف‌کنندگان محبوبیت متفاوتی دارند. به عنوان مثال در شهر یزد، طلای ۲۰ عیار بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد، در حالی که در استان‌های جنوبی کشور، عیارهای ۲۱ و ۲۲ به دلیل تمایل به رنگ زرد پررنگ‌تر، بیشتر ترجیح داده می‌شوند. این انتخاب‌ها نشان‌دهنده سلیقه فرهنگی و زیبایی‌شناسی خاص مردم این مناطق است.

سوالات متداول