«CBR۱۰۰۰RR» شاهکار مهندسی مکانیک

این اسپرت‌بایک جذاب و محبوب ژاپنی، اواخر سال 2019 میلادی در استایل جدید و با چهره‌ای زیبا و البته بسیار متفاوت نسبت به‌نسل‌های قبلی خود به تولید رسید. هوندا برای سال جاری میلادی CBR1000RR فایربلد را دستخوش تغییراتی قرار داد تا این موتورسیکلت بار دیگر با اسپرت‌بایک‌های اروپایی پرتوان به‌رقابت بپردازد. بر این اساس مدل 2025 میلادی CBR1000RR فایربلد حرف‌های بسیاری برای گفتن دارد که در ادامه ساختار فنی این اسپرت‌بایک را بررسی می‌کنیم.

1- طراحی آیرودینامیک و اسپرت هوندا

نسخه جدید هوندا CBR1000RR را با حفظ این اسم و همراه با پسوند فایربلید می‌‎شناسند. از نظر ظاهری زبان جدید طراحی هوندا به‌خوبی در این موتورسیکلت جلوه می‌کند و نسبت به‌مدل 2025 نیز کمی عریض‌تر و عضلانی‌تر به‌نظر می‌رسد. به عبارت دیگر با افزایش ابعاد و اندازه 1455 میلی‌متری فاصله محوری و افزایش عرضی و رعایت تناسبات و به‌کارگیری حجم‌های منقطع و خاص، این موتورسیکلت کاراکتر نافذ و موقری به‌خود گرفته است. منظور از زبان جدید طراحی هوندا، طراحی چراغ‌های جدید به‌فرم ذوزنقه‌ است.

همچنین پوزه با انحنا و زاویه نسبتا زیادی طراحی شده که با داکت یا ورودی‌های هوا در جلو و فلاپ حجیم امتداد پیدا کرده تا دماغه، ظاهری تهاجمی و اسپرت‌ را به‌نمایش بگذارد. هرچند که کمپانی هوندا این مدل جدید از فایربلید یا CBR1000RR را یک ری‌دیزاین یا بازطراحی می‌نامد، اما با تغییرات گسترده در بخش ظاهری، گویا سوپربایک کاملا متفاوتی به‌وجود آمده است.

همچنین روی باک موتور حجم‌های پراکنده‌ای طراحی شده که با ایجاد سطحی تخت، هنگام رانندگی در سرعت‌های بالا، حالت ارگونومی برای راکب ایجاد می‌شود. از طرفی با توجه به‌زاویه و فاصله مناسب گل‌گیر با تایر، شاهد پرفورمنس بالای این سوپربایک هستیم.

درعین حال اگزوز با زاویه بیشتر به‌منظور افزایش حجم صدا و ایجاد جذابیت هرچه‌بیشتر برای CBR1000RR طراحی شده است. همچنین چراغ‌های دوتکه با گرافیک زیبا در بخش عقب، به‌ویژگی‌های اسپرت این سوپربایک می‌افزاید. جالب است بدانید اسپویلرهای یکپارچه با فلاپ در بخش جلویی طراحی شده تا دردانه هوندا نمای اسپرت‌تری پیدا کند.

2- ارگونومی و راحتیِ سطح بالا

طراحان کمپانی هوندا تغییرات اساسی روی CBR1000RR یا فایربلید اعمال کرده‌اند؛ بنابراین این سوپربایک در بخش ارگونومی حرف‌های بسیاری برای گفتن دارد. فاصله قرارگیری راکب نسبت به‌فرمان با در نظر گرفتن سطح پایین‌تر محل نشیمنگاه (زین) نسبت به‌باک، 24 درجه است که بهترین حالت قرارگیری روی یک سوپربایک را برای راکب به‌ارمغان می‌آورد. همچنین از یک کلاستر 6.5 اینچی افقی برای نمایش اطلاعات سرعت، دور موتور، میزان مصرف سوخت، میزان سوخت در باک، چراغ‌چک و سایر اطلاعات دینامیکی استفاده می‌شود.

3- مهندسی هوندا در قلب تپنده CBR1000RR فایربلد

طراحی و ساخت پیشرانه‌های احتراق‌داخلی هوندا همواره زبان‌زد بوده است. در CBR1000RR فایربلد نیز شاهد نصب همان پیشرانه 4 سیلندر یک لیتری اتمسفریک هستیم. یک موتور 4 سیلندر خطی به‌حجم دقیق 999.9 سی‌سی با 16 سوپاپ در سرسیلندر و با بهبود در محفظه احتراق برای رساندن نسبت تراکم به 13 به‌یک، پیشرانه این سوپربایک را تشکیل می‌دهد. این پیشرانه حداکثر توان تولیدی را به 217 اسب‌بخار و حداکثر گشتاور تولیدی را به 113 نیوتون‌متر می‌رساند.

کمپانی هوندا در خصوص بخش تایمینگ و سرسیلندر حرف‌های بسیاری برای گفتن دارد که این موضوع را برای نخستین‌بار در صنعت موتورسیکلت معرفی و ثبت اختراع آن را دریافت کرده است. این سیستم که همان میل‌سوپاپ نیمه‌چرخ‌دنده‌ای است به‌گفته هوندا تا 35 درصد از اتلاف انرژی و ایجاد اصطکاک بیشتر جلوگیری می‌کند. اما این موضوع تنها در حد یک شعار نیست؛ چراکه میل‌بادامک‌ها بدون پوشش DLC یا همان الماس و از جنس کربن است.

به‌بیان دیگر چرخ‌دنده متحرک پایینی با استفاده از زنجیر، مکانیزم باز و بسته شدن سوپاپ‌ها را انجام می‌دهد. سوپاپ‌های هوا 32.5 میلی‌متری و سوپاپ‌های دود 28.5 میلی‌متری طراحی شده‌اند و بادامک‌ها از پوشش DLC استفاده می‌کنند.

از سوی دیگر پیستون‌ها فورج آلومینیومی با قطر 76 میلی‌متری طراحی شده که در قیاس با نمونه قبلی حدود 21 میلی‌متر بزرگ‌تر بوده که به‌عنوان بزرگ‌ترین قطر سیلندر در موتورهای 4 سیلندر شناخته می‌شود. علاوه‌بر این موارد، سیستم خنک‌کاری توسط آب نیز دستخوش تغییراتی قرار گرفته است.

نسبت به‌مدل قبلی CBR1000RR سیستم خنک‌کننده‌ با ترموستات جدید و مسیرها و کانال‌های آب در جداره‌‎های سیلندر همراه است که این موارد سبب شده است تنش حرارتی در هر سیلندر به‌کمترین حالت خود برسد.

همچنین میل‌لنگ جمع‌وجور با متریال جدید نیز ثبت اختراع دیگری از هوندا بوده که به‌بالا بردن راندمان و ظرفیت گرمایی بالاتر، کمک بسزایی می‌کند. همچنین سیستم پاشش جت یا همان سیستم پاشش روغن در زیر پیستون، سبب کاهش دمای کاری پیستون شده و در دورهای بالا، این روند کامل‌تر می‌شود.

لازم به‌ذکر است در دورهای پایین که نیازی به‌چنین خنک‌کاری نیست، روغن به‌مسیری که کمترین فشار ممکن را دارد انتقال می‌یابد تا راونکاری نیز بهتر و سریع‌تر انجام شود. تمام این تغییرات سبب افزایش بیش از 17 اسب‌بخاری قدرت در پیشرانه 4 سیلندر یک لیتری هوندا می‌شود.

4- استفاده از سازه جدید در شاسی و بدنه

یکی از بخش‌های جالب توجه در CBR1000RR جدید، ایجاد فضای خالی روی دماغه و میان دو چراغ است. در واقع این فضای خالی همان داکت (ورودی هوا) است. همان‌طور که می‌دانیم بیشترین هوای عبوری از روی دماغه می‌گذرد و این دریچه یا داکت که روی پوزه قرار گرفته، هوا را به‌موتور رسانده و سبب کاهش دمای پیشرانه می‌شود.

به‌عبارت دیگر فرمان این مدل طوری طراحی شده که با چرخش کامل 25 درجه‌ای در هر طرف، این ورودی هوا می‌تواند وظیفه خود را به‌درستی انجام داده و حجم زیادی از هوا را وارد فیلتر (در نسخه 2025 فایربلید این محفظه بزرگ‌تر شده) کرده و نهایتا به‌موتور برساند. هدف از چنین طراحی کاهش افت فشار و جریان‌های اغتشاشی هوای ورودی، افزایش راندمان اختلاط صحیح هوا و سوخت و بالا بردن راندمان موتور و عملکرد بهتر سیستم سوخت‌رسانی و هوای ورودی به‌سیلندر است.

از سوی دیگر فریم یا سازه شاسی از آلومینیوم دو میلی‌متری ساخته شده که هم در هنگام اعمال تنش عملکرد خوبی دارد و هم پیشرانه در یک محفظه‌ای قرار داده شده تا هندلینگ CBR1000RR بهبود پیدا کند. چنین طراحی 18 درصد استحکام عمودی و 9 درصد استحکام پیچشی را بهبود داده و در راستای افقی نیز 11 درصد افزایش مقاومت ایجاد می‌کند.

همچنین این سازه آلومینیومی وزن خالص این سوپربایک را به 201 کیلوگرم رسانده که با در نظر گرفتن میل‌لنگی با 16 میلی‌متر طول بیشتر در عقب و 33 میلی‌متر طول بیشتر در قسمت جلو، مرکز ثقل و تعادل بهتری را با ایجاد توزیع وزن یکنواخت به‌ارمغان آورده است.

5- بهبود آیرودینامیک بدنه

آیرودینامیک هوندا CBR1000RR را باید تحسین‌برانگیز خواند؛ چراکه طراحی ورودی‌های هوا روی قسمت بیرونی و حتی داخل فلاپ، منجر به‌ایجاد جریان هوای بهتر برای خنک‌کاری موتور و همچنین عبور بهتر هوا از روی بدنه شده است. هنگام تست در تونل باد، جریان عبوری روی بدنه این سوپربایک، مهندسان هوندا را شگفت‌زده کرد. با الگوبردای از شکل ایده‌آل آیرودینامیک (Airfoil) پیکره CBR1000RR به‌گونه‌ای طراحی شده که توانسته ضریب درگ 0.27 را به‌ارمغان آورد. در تست تونل باد، در قسمت جلو پوزه و گل‌گیر و تایر با توجه به‌فشار و جریان هوا، شاهد بهترین حالت ممکن هستیم. ناگفته نماند که طراحی اسپویلرها در جلو سبب شده است ضریب درگ 0.2 درصد بهبود یابد و این مهم سبب بهبود پرفورمنس این اسپرت‌بایک شده است.

6- سواری باکیفیت، هندلینگ عالی

سواری CBR1000RR فایربلید دلچسب و جذاب است. دامپرهای تراکم پذیر و قابل تنظیم در جلو با قطر 120 میلی‌متر و فریم فرمان آلومینیومی، ضربات را جذب کرده و کمترین ارتعاش را به‌سازه وارد می‌کنند. در محور عقب نیز دامپر گازی نصب شده که دو اهرم وی‌شکل در طرفین دارد. این دو اهرم نیروهای عرضی و پیچشی را به‌راحتی جذب می‌کند. همچنین محل قرارگیری جای پاها روی دو اهرم آلومینیومی طراحی شده است.

از طرفی دامپرهای قابل تنظیم و سیستم کنترل دامپرها، سواری نرمی را به‌راکب و سرنشین این سوپربایک هدیه می‌کند. همچنین از دامپرها (کمک‌فنر) با مکانیزم کنترلی الکترونیکی ساخت کمپانی Öhlins استفاده شده تا در بهبود سواری اثرگذار باشد. سیستم HESD یا همان سیستم فرمان الکترونیکی دامپر هوندا، بهترین هندلینگ را ایجاد می‌کند تا میزان فرمان‌پذیری در سطح بالایی قرار گیرد. تایرهای سفارشی پیرلی با سایز 70/120 در جلو و تایرهای 55/200 در عقب با رینگ‌های 17 اینچی آلیاژی سبک‌وزن، عملکرد این سوپربایک را بهبود بخشیده است.

همچنین دو دیسک 330 میلی‌متری خنک‌شونده با چهار پیستون در کالیپر در جلو و تک‌دیسک 220 میلی‌متری خنک‌شوند برمبو با دو پیستون در کالیپر همراه سیستم ABS و TCS و کنترل دینامیکی حرکت، عملکرد فوق‌العاده‌ای از ترمز را به‌نمایش می‌گذارند. از دیگر موارد مهم در هوندا CBR1000RR فایربلید می‌توان به صفحه‌نمایشگر LCD با سه وضعیت نمایش اطلاعاتی و سیستم اگزوز حرفه‌ای با متریال تیتانیومی ساخت کمپانی آکراپوویچ (Akrapovic) اشاره کرد.