بررسی عضویت ناظر ایران و بازار مشترک نفت و گاز در دستور کار سران اتحادیه اوراسیا

به گزارش روز سه‌شنبه ایرنا و بنا بر اعلام قبلی سفیر ایران در روسیه، سید محمد اتابک وزیر صنعت، معدن و تجارت کشورمان نیز بنا به دعوتی رسمی در این اجلاس حضور خواهد یافت.
کاظم جلالی در این باره گفت: نظر به اهمیت اتحادیه اقتصادی اوراسیا و درخواست کشورمان برای عضویت ناظر در این اتحادیه، وزیر صنعت، معدن و تجارت در راس هیاتی در نشست سران اتحادیه در سن پترزبورگ شرکت می‌کند.
پیش از آن، دیمیتری ولواچ معاون وزیر توسعه اقتصادی فدراسیون روسیه 13 آذرماه 1403 اعلام کرد: درخواست جمهوری اسلامی ایران برای عضویت ناظر در اتحادیه اقتصادی اوراسیا در نشست معاونان نخست‌وزیران این اتحادیه به تصویب رسید ، تصمیمی که باید توسط سران این اتحادیه تایید شود.

معاون نخست‌وزیر روسیه نیز سوم دی 1403 گفت:‌ ایران با عضویت ناظر بر این اتحادیه به بازار بزرگ 190 میلیون نفری کشورهای عضو این اتحادیه دسترسی پیدا می‌کند.
الکسی اورچوک که روز دوشنبه همراه با ویتالی ساولیف دیگر معاون نخست‌وزیر روسیه در سفر کاری مشترک به تهران سفر کرده بود، به خبرنگاران گفت:‌ عضویت ناظر ایران در اتحادیه اقتصادی اوراسیا گام بسیار مهمی برای توسعه مبادلات تجاری بین ایران و پنج کشور عضو این اتحادیه محسوب می‌شود.
وی خاطرنشان کرد:‌ سازوکار عضویت ناظر در اتحادیه اقتصادی اوراسیا به گونه‌ای تدوین شده است که تعهداتی را به کشور ناظر تحمیل نمی‌کند اما در عین حال، به کشور ناظر اجازه می‌دهد که در چارچوب‌های کاری این اتحادیه مشارکت و اطلاعاتی درباره فعالیت‌ها در اختیار داشته باشد.

امضای سران بر سند عضویت ناظر ایران
یوری اوشاکوف دستیار رئیس‌جمهور روسیه در امور سیاست خارجی نیز روز دوشنبه سوم دی‌ماه 1403 در این باره گفت: در اجلاس سران اتحادیه اقتصادی اوراسیا، سران این اتحادیه اسنادی را در خصوص اعطای وضعیت کشور ناظر به ایران در این اتحادیه امضا می کنند.

بررسی تشکیل بازار مشترک نفت و گاز
دستیار پوتین با بیان اینکه سران کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا روز پنجشنبه درباره موضوعات کلیدی تعامل در چارچوب این اتحادیه گفت و گو خواهند کرد، از تشکیل بازار مشترک گاز، نفت و فرآورده‌های نفتی به عنوان یکی از موضوعات مورد بررسی نام برد.
به گفته وی، ابتدا نشستی در قالبی محدود برگزار می‌شود که در آن رهبران پشت درهای بسته درباره برخی موضوعات مهم به‌ویژه در مورد تشکیل این بازار مشترک گفت و گو خواهند کرد.
اوشاکوف افزود: بررسی پیشرفت در اجرای مصوبه سران اتحادیه اقتصادی اوراسیا در دسامبر 2023 (دی‌ماه 1402) درباره توسعه روشی برای محاسبه استانداردها در زمینه توزیع مبالغ حقوق گمرکی بین کشورهای عضو نیز در دستور کار این نشست خواهد بود.
به گفته وی، سران کشورهای اوراسیا درباره زمان و مکان نشست بعدی خود نیز تصمیم خواهند گرفت.
دستیار رئیس‌جمهور روسیه یادآور شد: اتحادیه اقتصادی اوراسیا هم‌اینک 6 توافقنامه بزرگ بین‌المللی تجارت آزاد از جمله دو توافق با چین و توافق‌های جداگانه با جمهوری اسلامی ایران، ویتنام،‌ سنگاپور و صربستان دارد و گفت‌وگوها برای تجارت آزاد با مصر، مغولستان، امارات و اندونزی نیز در حال انجام است؛‌ شکل‌گیری یک مسیر مذاکره مشابه با هند نیز در دستور کار است.
اوشاکوف یادآور شد: اتحادیه اقتصادی اوراسیا پیش از این حدود 40 تفاهم نامه با دولت ها و انجمن‌های بین‌المللی از جمله با دولت های مغولستان، پرو، شیلی، کامبوج، سنگاپور، کره جنوبی، مراکش، اردن، اندونزی، اکوادور، کوبا، تایلند، بنگلادش، جزایر فارور و اتحادیه آسه‌آن، سازمان همکاری شانگهای، اتحادیه آفریقا و … دارد.

به گزارش ایرنا ، اتحادیه اقتصادی اوراسیا، یک اتحادیه اقتصادی میان‌دولتی شامل بلاروس، قزاقستان، روسیه، قرقیزستان و ارمنستان است. اعضای ناظر این اتحادیه ازبکستان، مولداوی و کوبا هستند. سنگ بنای این اتحادیه حدود 10 سال قبل یعنی در 2014 نهاده شد.
این اتحادیه پیش‌تر دی‌ماه سال 1402 با جمهوری اسلامی ایران قرارداد تجارت آزاد امضا کرد که اجرایی شدن آن نیازمند تصویب در مجالس کشورهای عضو این اتحادیه و مجلس شورای اسلامی است. بنا بر اعلام این اتحادیه، چهار کشور از پنج کشور طرف قرارداد با ایران در این موافقت‌نامه، مراحل تصویب آن را در پارلمان‌های خود به پایان رسانده‌اند. کلیات لایحه مرتبط با این قرارداد، دوم دی‌ماه 1403 در مجلس شورای اسلامی تصویب شد.
با نهایی شدن این توافقنامه، حدود 87 درصد صادرات کالاهای ایرانی به کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا بدون تعرفه گمرکی انجام خواهد شد و متقابلا نیز صادرات این کشورها به کشورمان از این مزیت برخوردار خواهد شد.

با وجود آنکه هنوز توافق تجارت آزاد میان طرفین اجرایی نشده است، سرویس مطبوعاتی اتحادیه اقتصادی اوراسیا پیش از این به ایرنا اعلام کرد که حجم مبادلات تجاری این اتحادیه و جمهوری اسلامی ایران در 9 ماه نخست سال 2024 میلادی نسبت به مدت مشابه سال قبل، 11 درصد افزایش یافته است.

دکتر مسعود پزشکیان رئیس‌جمهور نیز 12 آذرماه 1403 در دومین گفت و گوی تلویزیونی خود با مردم گفت: قرار است در اجلاس اوراسیا، ایران را به عنوان عضو ناظر اعلام کنند که بتوانیم با کشورهای عضو این اتحادیه، تعاملات با تعرفه‌های پایین یا صفر داشته باشیم. این وضعیت یک بازاری را برای ما ایجاد می‌کند که تولیدکنندگان و تجار ما در این بازارها با تعرفه‌های پایین بتوانند حضور پیدا کنند.

منبع: ایرنا