سکانداران سیاست خارجی دولت ترامپ چگونه میاندیشند؟
نیویورک – ایرنا- دونالد ترامپ رئیس جمهور منتخب آمریکا که روش های نامتعارفی دارد، برای دو سمت اصلی سیاست خارجی خود در دولت دومش، کسانی را انتخاب کرده است که به گفته تحلیلگران سیاسی، هر دو آنها با مواضع تند او در قبال چین و ایران موافق هستند.
به گزارش خبرنگار ایرنا ، ترامپ روز چهارشنبه سناتور سناتور مارکو آنتونیو روبیو 53 ساله کوبایی تبار را برای وزارت امور خارجه معرفی کرد. او همچنین مایک والتز را به عنوان مشاور امنیت ملی انتخاب کرد.
روبیو که یکی از اعضای کمیته روابط خارجی و به طور همزمان عضو ارشد کمیته اطلاعات سنای ایالات متحده است، سیاستمداری در عرصه سیاست خارجی است که به دلیل رویکرد تهاجمی خود نسبت به چین شهرت دارد.
روبیو اولین شهروند لاتینتبار خواهد بود که در مقام وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکا قرار میگیرد. او به دلیل رویکرد سرسختانه در عرصه سیاست خارجی مشهور است و از مواضع سرسختانه در قبال چین، کوبا و ایران دفاع میکند. او همچنین از مخالفان توافق هستهای با ایران (برجام) و رفع تحریمها علیه ایران است.
این سناتور آمریکایی مدعی است که ایران به دلیل «حمایت از تروریسم» و «کارنامه حقوق بشری» هرگز نباید اجازه پیدا کند تا به سلاح هستهای دست یابد. این در حالی است که سازمان های اطلاعاتی آمریکا نیز اعلام کرده اند که تهران به سوی ساخت سلاح هسته ای حرکت نمی کند.
به گفته تحلیلگران سیاسی، گزینه های ترامپ برای پست های اصلی سیاست خارجی می تواند به متحدان آمریکا اطمینان دهد اما چین را نگران کند.
خبرگزاری آمریکایی آسوشیتدپرس در این زمینه با اشاره به نامتعارف بودن روش های ترامپ در تحلیلی می نویسد: ترامپ برای دو سمت اصلی سیاست خارجی خود، انتخاب های متعارفی انجام داده است و این می تواند برای متحدان آمریکایی اطمینان بخش باشد، در حالی که چین و ایران دلایلی برای محتاط بودن دارند.
مارکو روبیو و مایک والتز با موضع تند ترامپ در قبال چین و ایران موافق هستند. آنها نشان دادهاند که مایلند مواضع سیاست خارجیشان را با رویکرد انزواطلبانه تر «اول آمریکا» ترامپ تطبیق دهند که این یک الزام برای هر فردی است که می خواهد با ترامپ همکاری کند.
اما هر دوی آنها محافظه کاران با تجربه سیاست خارجی هستند که قبلاً در مورد روسیه، ناتو و سایر موضوعات با ترامپ اختلاف نظر داشتند.
آنها همچنین آماده همکاری با دموکراتها بودهاند. نکتهای که مارک وارنر، رئیس دموکرات کمیته اطلاعات سنا، گفت که روبیو “صدای قوی برای منافع آمریکا” در خارج از کشور خواهد بود.
روبیو و والتز در تضاد با برخی دیگر از گزینه های امنیت ملی قرار دارند. ترامپ پیت هگزت، مجری فاکس نیوز را که در صحنه جهانی آزمایش نشده بود، به عنوان وزیر دفاع منصوب کرد. او الیز استفانیک نماینده کنگره با تجربه اندک در سیاست خارجی را به عنوان سفیر در سازمان ملل انتخاب کرد. مایک هاکبی، فرماندار سابق آرکانزاس، انتخاب او برای سفیر در اسرائیل بود که راه کار دو کشوری برای درگیری با فلسطینی ها را رد می کند.
متحدان آمریکا احتمالا از انتخاب روبیو به جای ریچارد گرنل به عنوان وزیر امور خارجه آسوده خاطر شده باشند. گرنل یک مدافع سرسخت و طرفدار ترامپ و دیپلمات و مقام اطلاعاتی سابق است که به طرفداری از قدرتمندان مستبد در خارج از آمریکا شهرت دارد.
روبیو که 14 سال سابقه کار در سنا را دارد، یکی از اعضای ارشد کمیته اطلاعات سنا و کمیته روابط خارجی است. او پسر یک مهاجر کوبایی است که پس از آمدن به آمریکا در رستوران و هتل کار میکرد که به شکل گیری مواضع سخت او در برابر دولتهای چپگرای کوبا و ونزوئلا کمک کرده است.
در حالی که انتقاد ترامپ از اتحاد نظامی ناتو و تمجید از ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، که با اوکراین در جنگ است، متحدان آمریکا در اروپا را نگران کرده است، روبیو در سنا نقش مهمی در حفظ موقعیت آمریکا در ناتو داشت. او و تیم کین، سناتور دموکرات، تصویب قانون اساسی برای منع هر رئیسجمهوری از خروج آمریکا از ناتو بدون تایید سنا یا کنگره را رهبری کردند.
اما روبیو، مانند والتز در مجلس نمایندگان، مواضع خود را تغییر داده است تا با انتقاد ترامپ از حمایت دولت بایدن از اوکراین در نبرد با نیروهای روسیه هماهنگی بیشتری داشته باشد.
پس از رایهای اولیه و بیانیههای حمایتی برای اوکراین در پی، حمله روسیه در سال 2022، روبیو و والتز اخیراً علیه کمکهای نظامی اضافی به اوکراین رای دادند. روبیو مانند ترامپ به طور فزاینده ای بر لزوم پایان دادن به جنگ تاکید کرده است.
این برخلاف نظر حامیان اوکراین در هر دو حزب است که می گویند آمریکا باید از نبرد اوکراین حمایت کند تا بهترین شرایط ممکن را در هر آتش بس نهایی داشته باشد.
کلی گریکو، کارشناس ارشد مرکز استیمسون، یک موسسه تحقیقاتی مستقر در واشنگتن، میگوید: او میخواهد افراد به او وفادار باشند، و فکر نمیکنم او به دنبال افرادی باشد که باورهای او را به چالش بکشند. فکر نمیکنم او (ترامپ) افرادی را در موقعیتهایی قرار دهد که با او مخالفت کنند.
او می گوید که احتمالاً جهت گیری سیاست ایالات متحده در مورد چین واقعاً متخاصمانه خواهد بود و در باره ایران نیز چنین فکر می کنم.
در چین، تحلیلگران روبیو و والتز را یک فرد « بسیار متخاصم» نسبت به چین درنظر می گیرند و آنها را بخشی از «جناح فلوریدا» در سیاست خارجی می دانند زیرا هر دو اهل یک ایالت هستند. ترامپ در دوره اول ریاست جمهوری خود تعرفه های گمرکی زیادی علیه چین وضع کرد و در دوره بعدی دولت خود وعده اعمال تعرفه های بیشتری را داد.
روبیو رویکردی تقابلی تر در قبال چین نشان داده است و از طرفداران سرسخت تایوان است که پکن آن را قلمرو چین میداند.
تحریم هایی که پکن علیه روبیو اعمال کرد، او را از سفر به این کشور منع می کند. مشخص نیست که آیا وزیر خارجه چین با توجه به این ممنوعیت با او دیدار خواهد کرد یا نه، یا اینکه این تحریم ها بر تعامل او با مقامات چینی چه تاثیری می گذارد.
والتز نیز یک مدیر سابق سیاست دفاعی در پنتاگون، و یکی از اعضای ارشد کمیته های خدمات مسلح و اطلاعات در مجلس نمایندگان است.
او از حمایت غرب از اوکراین دفاع کرده و گفته بود که انجام ندادن هیچ اقدامی باعث تجاوز بیشتر روسیه به اروپا خواهد شد. اما والتز به طور فزایندهای بر اهمیت تقویت همسایگان اوکراین تاکید میکند و میگوید اروپاییها باید به اندازه ایالات متحده آمریکا برای دفاع از اوکراین هزینه کنند.
والتز در مقاله ای که در 2 نوامبر برای اکونومیست نوشت، استدلال کرد که چین از شکست های دولت بایدن در جلوگیری از درگیری ها در اروپا و خاورمیانه سود برده است.
در سال 2021، والتز قطعنامه ای ارائه کرد که در آن از کمیته المپیک ایالات متحده خواسته بود از بازی های زمستانی 2022 در پکن خارج شود.
شن دینگلی، کارشناس روابط بین الملل مستقر در شانگهای، به شکاف بین ترامپ و نامزدهای وی در مورد چین اشاره می کند و می گوید: ترامپ در دوره اول ریاستجمهوری خود و انتخابات ریاستجمهوری نگفته بود که چین دشمن است، اما مقامات جنگطلبی که او منصوب کرده، ممکن است بر این باور باشند که چین تا حدودی دشمن است.
رابرت منینگ، کارشناس چین در مرکز استیمسون میگوید: من فکر میکنم برخی در اردوگاه ترامپ میخواهند از دست حزب کمونیست چین خلاص شوند، که فکر میکنم این یک کار احمقانه است، اما با این وجود فکر میکنم آنها بیشتر بر یک پایان بازی متفاوت تمرکز کردهاند تا دستیابی به توازن قوای پایدار.
روبیو و بازگشت به دکترین مونرو
تارنمای واشنگتن فری بیکن هم در تحلیلی درباره معرفی سناتور مارکو روبیو برای تصدی وزارت خارجه دولت ترامپ می گوید:
روبیو یک مخالف تمام عیار با فعالیتهای چین است و خبر نامزدی او، جمعیتی را که با چین همراه بودند، وحشت زده کرد. او همچنین نسبت به ایران سختگیر است و باید دیپلماتهای آمریکایی را به جای صدور جنگهای فرهنگی، بر ارتقای منافع ملت متمرکز کند. اما مشخصترین سهم روبیو در سیاست خارجی احتمالاً در آمریکای لاتین است، جایی که او میتواند دکترین مونرو را به مرکز سیاست خارجی آمریکا بازگرداند.
کشورهای همسایه آمریکا باید یکی از مزیت های استراتژیک بزرگ آن باشد. گفته می شود، صدراعظم آلمان، اتو فون بیسمارک، به طعنه گفته بود: “آمریکایی ها مردم بسیار خوش شانسی هستند. آنها از شمال و جنوب با همسایگان ضعیف و از شرق و غرب با ماهی ها همسایه هستند.”
از زمانی که انقلاب فرانسه یک تحول جهانی را ایجاد کرد که در نهایت امپراتوری های آمریکایی که فرانسه و اسپانیا به دنبال آن بودند را ناکام گذاشت، آمریکایی ها از مداخله قدرت های متخاصم در جنوب خود هراس داشتند. دکترین مونرو تلاشی بود برای دور نگه داشتن آمریکای لاتین از بازیهای امپریالیستی اروپا، در مشارکتی بیصدا با امپراتوری بریتانیا.
آمریکا همچنین یک رقیب جدید قدرت بزرگ در منطقه دارد. چین به بزرگترین شریک تجاری آمریکای جنوبی تبدیل شده و در حال نفوذ به نیمکره غربی است.
بیش از 20 کشور آمریکای لاتین به طرح کمربند و جاده چین پیوسته اند و بسیاری از آنها در حال ساخت شبکه های مخابراتی نسل بعدی خود با تجهیزات هواوی هستند.
این روابط فقط اقتصادی نیستند: دولت چپگرای برزیل از نیروهای چینی برای شرکت در رزمایشهای نظامی در ماه سپتامبر دعوت کرد و کوبای کمونیست حداقل از سال 2019 میزبان یک پایگاه جاسوسی چین بوده است.
روبیو تجربه زیادی در کار در منطقه آمریکای لاتین دارد. روبیو، پسر پدر و مادری کوبایی است که اسپانیایی را روان صحبت می کند و کار خود را از نمایندگی از فلوریدا شروع کرده است. ایالت او پیوندهای فرهنگی گسترده ای با این منطقه دارد و میامی پایتخت مالی آمریکای لاتین کنونی است.
در سنا، روبیو یکی از قانونگذاران برجسته حزب جمهوری خواه در مورد مسائل آمریکای لاتین بوده است. کوبا و ونزوئلا به ویژه رهبران ضد آمریکایی در کشورهای دیگر خشم او را برانگیخته اند. او می داند که منافع ایالات متحده آمریکا، در این منطقه زمانی که کسب و کارهای آمریکایی در آنجا بیشترین فعالیت را داشته اند، در بهترین وضعیت بوده و از این رو، انتقال زنجیره های تامین از چین به کشورهای دوست را تشویق کرده است.
منبع: ایرنا