دیدگاه متفاوت نفتی بریتیش‏‏‏‌پترولیوم و اوپک

 مروری بر سناریوهای مطرح شده

سناریوی اول به‌نام «خالص انتشار کربن صفر»، با اهداف توافق‌نامه پاریس در سال‌2015 همسو است. این سناریو کاهش شدید تقاضای نفت را پیش‌بینی‌کرده و انتظار دارد تا اواسط قرن حاضر، میانگین تقاضای جهانی بین 25 تا 30‌میلیون بشکه در روز کاهش یابد. این کاهش عمدتا به دلیل کاهش قابل‌‌‌‌توجه استفاده از نفت در حمل‌ونقل زمینی است، اگرچه انتظار می‌رود تقاضا در بخش پتروشیمی تا حدی این کاهش را جبران کند.

بنا بر این گزارش، بریتیش‌‌‌‌پترولیوم همچنین پیش‌بینی‌کرده که حجم تقاضای جهانی انرژی در سال‌2050 در مقایسه با سال‌2022، 25‌درصد کمتر باشد. انتظار می‌رود تقاضای گاز طبیعی در سال‌2025 به اوج خود رسیده و سپس با وجود رشد تامین گاز طبیعی مایع (LNG) تا سال‌2050، حدود 50‌درصد کاهش ‌‌‌‌یابد. این شرکت همچنین پیش‌بینی می‌کند تا سال‌2050 میلادی، تقاضا برای انرژی زیستی دو‌برابر شود، درحالی‌که بهره‌‌‌‌برداری از منابع تولید انرژی باد و خورشید تا همان سال، تا چهارده‌برابر میزان کنونی، افزایش خواهد یافت.

در سناریوی دوم تحت‌عنوان «مسیر کنونی»، BP پیش‌بینی‌های خود را با استناد به سیاست‌ها و تعهداتی انجام داده که از قبل وجود داشته‌است. این سناریو نشان می‌دهد که تقاضای انرژی تا اواسط دهه‌2030 و قبل از تثبیت نرخ تقاضا، افزایشی خواهد بود. بریتیش‌‌‌‌پترولیوم افزایش 5‌درصدی در کل تقاضای انرژی تا سال‌2050 نسبت به سال‌2022 را پیش‌بینی می‌کند. این شرکت همچنین کاهش قابل‌‌‌‌توجه تقاضای نفت معادل حداقل 75‌میلیون بشکه در روز را پیش‌بینی کرده‌است. در این سناریو، تقاضای جهانی برای گاز تا سال‌2050 حدود 20‌درصد افزایش می‌یابد که در این میان، ال‌‌‌‌ان‌‌‌‌جی نقش مهمی ایفا می‌کند.

تفاوت موضع اوپک

در مقابل، اوپک دیدگاه خوش‌‌‌‌بینانه‌‌‌‌تری نسبت به تقاضای نفت در آینده ارائه می‌دهد. هیثم‌‌‌‌الغیث دبیرکل اوپک، ابراز‌کرده که رسیدن به اوج تقاضا برای نفت در کوتاه‌مدت و میان‌مدت پیش‌بینی نمی‌شود. این سازمان پیش‌بینی می‌کند که تقاضای نفت تا سال‌2045 به 116‌میلیون بشکه در روز برسد و احتمال اوج تقاضا قبل از سال‌2030 را رد کرده‌است. این اختلاف دیدگاه از آینده نفت بین بریتیش‌‌‌‌پترولیوم و اوپک، انتظارات متفاوت در مورد آینده مصرف انرژی و پویایی بازار جهانی نفت را برجسته می‌کند، درحالی‌که بریتیش‌‌‌‌پترولیوم کاهش قابل‌توجهی در تقاضا را به دلیل گذار به منابع انرژی پاک‌‌‌‌تر پیش‌بینی می‌کند، اوپک به رشد پیش‌بینی خود ادامه می‌دهد که ناشی از پیشرفت مصرف‌‌‌‌گرایی در اقتصادهای درحال‌توسعه است. این تفاوت‌‌‌‌ها بر عدم‌قطعیت و پیچیدگی چشم‌‌‌‌انداز انرژی جهانی تاکید دارند که در آن سیاست‌‌‌‌ دولت‌ها، نوآوری‌های تکنولوژیک و نوسانات بازار نقش تعیین‌‌‌‌کننده‌‌‌‌ای در سال‌های آتی خواهندداشت.

زمینه جهانی و پاسخ‌‌‌‌های سیاست

موضوع آینده انرژی در سطح مجامع بین‌المللی از اهمیت بالایی برخوردار بوده که ویژگی بارز آن نیز مقاومت فزاینده در‌برابر اهداف انتشار خالص صفر گازهای آلاینده است. در بسیاری از کشورهای توسعه‌‌‌‌یافته، شهروندان نسبت به تاثیر این سیاست‌ها بر اقتصاد خانوارها ابراز نگرانی می‌کنند. این امر باعث‌شده سیاستگذاران در استراتژی‌های فعال انتقال انرژی خود تجدیدنظر کنند. در ایالات‌‌‌‌متحده، سیاست انرژی با آینده نامشخصی مواجه است، به‌ویژه با احتمال انتخاب مجدد دونالد‌‌‌‌ترامپ به ریاست‌‌‌‌جمهوری. ترامپ قصد خود را برای لغو قوانین آب‌وهوایی مصوب دولت جوبایدن نشان‌داده‌است که می‌تواند به‌‌‌‌طور قابل‌توجهی بر جهت‌گیری سیاست‌های انرژی این کشور تاثیر بگذارد. در اروپا نیز پارلمان اتحادیه، انتخاب اورسولا‌‌‌‌فون‌‌‌‌درلاین را برای دومین‌بار به‌عنوان رئیس کمیسیون اروپا تایید کرد. این تصمیم توسط نمایندگان جنبش سبز پارلمان اروپا که قویا از تعهدات اقلیمی و سبز اتحادیه اروپا حمایت می‌کنند و اهداف بلندپروازانه کاهش انتشار را ترویج می‌دهند، حمایت شده‌است. در عین حال از چین خبر می‌رسد رئیس‌‌‌‌جمهور شی‌‌‌‌جین‌‌‌‌پینگ، در بحبوحه افزایش تنش‌ها بین اتحادیه اروپا و ایالات‌‌‌‌متحده، استراتژی خود را برای رهبری فناوری‌های کربن‌‌‌‌زدایی صادرات‌‌‌‌‌‌‌‌محور تقویت می‌کند و به‌دنبال گسترش نفوذ پکن در جهان درحال‌توسعه است.

تنوع دیدگاه‌‌‌‌ها و سیاست‌های متفاوت، منعکس‌‌‌‌کننده چالش‌های پیچیده‌‌‌‌ای است که جهان با حرکت به سمت آینده انرژی پایدار با آن مواجه خواهد بود. نیاز به برقراری تعادل در رشد اقتصادی، تامین امنیت انرژی و مبارزه با تغییرات آب‌وهوایی مستلزم هماهنگی جهانی و ارائه راه‌‌‌‌حل‌‌‌‌های نوآورانه در این زمینه است. از آنجاکه کشورهای مختلف رویکردهای متنوعی را اتخاذ می‌کنند، همکاری و مشارکت برای دستیابی به اهداف اقلیمی و تضمین انتقال انرژی عادلانه و کارآمد برای همه جوامع، از اهمیت بالایی برخوردار خواهد بود.