تب نقدینگی فروکش کرد

بر اساس آخرین آمار بانک مرکزی، رشد نقدینگی در پایان 1402 به 24.3 درصد رسیده و این رقم طبق گفته رئیس کل بانک مرکزی در پایان فروردین 1403 در محدوده 23 درصد قرار گرفته است. کاهش رشد نقدینگی تحت تاثیر اتخاذ سیاست کنترل مقداری ترازنامه بانک‌ها رخ داد. همچنین بانک مرکزی سعی کرد با افزایش نرخ بهره، انتظارات تورمی را نیز کنترل کند و از سیال شدن نقدینگی جلوگیری نماید.

رشد پایه‌پولی(یا همان پول پر قدرت که می‌تواند موتور رشد نقدینگی را روشن نگه دارد) نیز از حوالی 45 درصد در ابتدای 1402 به محدوده 28 درصد در اسفندماه 1402 رسیده است.

نکته حائز اهمیت این است که رشد بخش سیال نقدینگی(که از آن به عنوان «پول» نیز یاد می‌شود) طی یک‌سال اخیر به نحو قابل‌توجهی کاهش یافته است، که بیانگر کاهش انتظارات تورمی است.

با کاهش انتظارات، سهم بخش غیرسیالِ نقدینگی(یا همان شبه‌پول: معادل سپرده‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت) رشد کرده و بخش سیال نقدینگی(یا همان پول: معادل سکه‌ و اسکناس در دست مردم و سپرده‌های دیداری) کاهش یافته است.

مطابق نمودار فوق، سهم پول از نقدینگی از ابتدای 1402 کاهش یافته است، اما در سه‌ماه انتهایی سال مزبور، همراه با جهش ارزی، انتظارات مجددا ملتهب شد و سیالیت نقدینگی را نیز افزایش داد. در واقع بخشی از سپرده‌های بلندمدت به سپرده‌های دیداری تبدیل شد و تقاضا برای دارایی‌ها(به ویژه طلا) اوج گرفت. طبق گفته رئیس کل بانک مرکزی، به نظر می‌رسد در فروردین 1403 تا حد زیادی التهابات فروکش کرده و نتیجه آن را در کاهش رشد پول و کاهش سهم پول از نقدینگی نیز می‌توان دید.