رشد تجارت افزایش واردات
صادرات غیرنفتی کشورمان در هفت ماهه امسال نسبت به همین بازه زمانی در سال گذشته به لحاظ وزنی با رشدی حدودا 30درصدی روبه‌رو بوده، ولی به لحاظ ارزشی کاهشی حدودا یک‌درصدی را تجربه کرده است. با این حساب می‌توان گفت عملکرد دولت سیزدهم در این زمینه موفقیت‌آمیز بوده است به‌طوری که نسبت صادرات غیرنفتی کشورمان در هفت ماهه سال1401 نسبت به هفت ماهه سال 1400 نشان‌دهنده کاهش 20درصدی صادرات بوده که این عدد امسال به حدود یک‌درصد کاهش یافته است.
مقاصد عمده صادرات غیرنفتی
مقاصد صادراتی ایران همچنان مانند سنوات و ماه‌های گذشته است به‌طوری که کشور چین، عراق، امارات، ترکیه و هند را می‌توان به‌عنوان پنج کشور عمده صادراتی ایران برشمرد. از این‌رو بررسی وضعیت شرکای تجاری ایران نشان می‌دهد که ایران با وجود پیوستن به سازمان‌های بریکس، شانگهای و اتحادیه اقتصادی اوراسیا باید بتواند سهم بیشتری در صادرات کالاهای خود به اعضای این سازمان‌ها بردارد. با این حال هر چند که تجارت با اعضای این سازمان‌ها گسترش یافته، ولی با میزان مطلوب خود فاصله دارد، از طرف دیگر به‌رغم این‌که برخی کشورهای همسایه می‌توانستند یکی از بزرگ‌ترین مقاصد صادراتی ایران باشند اما در فهرست تجاری ایران جایگاهی ندارند. بااین حال در این بازه زمانی چین با هشت‌میلیارد دلار، عراق با پنج‌میلیارد و 400میلیون دلار، امارات با سه‌میلیارد و 700میلیون دلار، ترکیه با دو‌میلیارد و 700میلیون دلار و هند با یک‌میلیارد و 300میلیون دلار بزرگ‌ترین واردکنندگان کالاهای ایرانی بوده‌اند.
واردات 20میلیارد دلاری به کشور
همچنین در این بازه زمانی 20میلیون و 900هزار تن کالا به ارزش 36میلیارد دلار وارد کشور شده، این درحالی است که در هفت ماهه سال 1401 حدود 19میلیون و 747هزار تن کالا به ارزش 31میلیارد و 727میلیون دلار وارد کشور شده بود. بنابراین می‌توان گفت امسال واردات کالاهای مختلف به کشورمان به لحاظ وزنی با رشد 6درصدی و از لحاظ ارزشی رشدی 13درصدی را تجربه کرده است.
5 مبدا واردات کالا
در‌خصوص جزئیات واردات کالاهای مختلف به کشور محمد رضوانی‌فر، رئیس‌کل گمرک می‌گوید: ذرت دامی با دو‌میلیارد دلار و سهم حدودا 6درصدی، گوشی تلفن‌همراه با یک‌میلیارد و 500میلیون دلار و سهم 4درصدی و دانه سویا با یک‌میلیارد و 200میلیون دلار و سهم 3درصدی سه قلم عمده کالای وارداتی را به خود اختصاص دادند.
معاون وزیر اقتصاد با تاکید بر این‌که متوسط ارزش گمرکی هر تن کالای وارداتی 1721 دلار بوده که نسبت به رقم 1624 دلار در هفت ماهه سال گذشته، 6.03درصد رشد داشته است، بیان کرد: میزان واردات کالاهای اساسی در این مدت 13میلیون و 200هزار تن و به ارزش 10میلیارد و 900میلیون دلار بوده است که با اختصاص 63.32درصد از وزن و 30.34درصد از ارزش کل واردات در مقایسه با مدت مشابه سال قبل افزایش 1.08درصدی در وزن و کاهش 4.86درصدی در ارزش، داشته است. از طرف دیگر امارات با 11میلیارد دلار، چین با 10میلیارد و 400میلیون دلار، ترکیه با سه‌میلیارد و 800میلیون دلار، آلمان با یک‌میلیارد و 200میلیون دلار و هند با یک‌میلیارد و 100میلیون دلار بیشترین صادرات را به کشورمان داشته‌اند.
تراز تجاری منفی ماند
براساس آمار گمرک، تراز تجاری کشور هفت‌میلیارد و 700میلیون دلار منفی و به نفع واردات بوده است که کارشناسان معتقدند به‌دلیل کاهش قیمت‌های جهانی برخی کالاهای صادراتی از جمله محصولات پتروشیمی میزان کلی صادرات کشور با وجود افزایش وزنی، با کاهش ارزشی مواجه شده و تراز تجاری را به‌شدت منفی کرده است. از طرف دیگر ذکر این نکته نیز قابل‌تامل است که در این مدت گاز طبیعی مایع شده با دو‌میلیارد و 400میلیون دلار و اختصاص 8.37درصد، پروپان مایع شده با یک‌میلیارد و 900میلیون دلار و 6.69درصد و بوتان مایع شده با یک‌میلیارد و 300میلیون دلار و 4.6درصد، سه قلم عمده کالاهای صادراتی بوده‌اند. به‌صورت کلی نیز صادرات کالاهای پتروشیمی به 31میلیون تن و به ارزش 12میلیارد و 300میلیون دلار رسید که از نظر وزن 26درصد افزایش و از حیث ارزش 12درصد کاهش داشته است. همچنین متوسط ارزش گمرکی هر تن کالای صادراتی از 466 دلار به 357 دلار رسیده که نشانگر کاهش 23.43درصدی است.