چرا بورس رشد نمی‌کند؟ – صفر تا صد رکود در بازار سرمایه
بی حال، بی‌رمق و خسته؛ داستان تکراری این روزها بورس.
از اواخر دی‌ماه تا به حال بورس تهران روند نزولی داشته و رنگ رونق به خود ندیده است. این موضوع می‌تواند دلایل متنوعی داشته باشد.
برای اینکه بتوانیم روند آینده و رالی صعودی بعدی بورس را پیش‌بینی کنیم باید این دلایل را بدانیم تا بتوانیم سیگنال‌های صعودی بازار را شناسایی کنیم.
دست در جیب پالایشگاهی‌ها
اوایل بهمن بود که نرخ جدید فروش نفت و فرآورده‌های نفتی برای پالایشی‌ها اعلام شد.
بازار که پیش از نیز در اردیبهشت هم از مصوبات این‌چنین ضربه خورده بود این بار هم بدون معطلی واکنش نشان داده و یک ریزش سنگین را رقم زد.
در ادامه معاون اول رئیس جمهور دستور به بازنگری در نرخ خوراک پالایشی‌ها داد که البته هم‌چنان باید منتظر ماند و دید سرانجام ضربات متعدد مصوبه‌های دولت به بازار سرمایه چه می‌شود.
سیاست‌های پولی که با بورس سر ناسازگاری دارند
از ابتدای سال با انتخاب شعار مهار تورم، دولت و نهاد سیاستگذار پولی سعی کرد تا با استراتژی کنترل مقداری ترازنامه و محدودکردن ارائه وام به متقاضیان، پول داغ در بازارها را کنترل کرده و بتواند تورم را کنترل کند.
سیاستی که نمود آن را در تعیین نرخ‌های بین بانکی بالا و در سقف دالان می‌بینیم.
اما روی دیگر این سیاست کاهش شدید سرمایه در گردش شرکت‌هاست؛ این موضوع سبب می‌شود که بازارهای مالی وارد رکود شوند و شرکت‌ها نیز در تامین مالی پروژه‌های جدید به مشکل بخورند.
سپرده خاص وارد می‌شود
در انتهای سال معمولاً شرکت‌ها و نهادهای مختلف به تامین نقدینگی لازم برای پرداخت حقوق و عیدی کارکنان نیاز دارند.
این در حالی‌ست که با وجود سیاست‌های انقباضی بانک مرکزی دریافت تسهیلات و تامین منابع برای این موارد به راحتی امکان‌پذیر نبوده و شرکت‌ها در برای تامین منابع به مشکل برخوردند.
در ادامه وزیر اقتصاد برای حل این مشکل سپرده بانکی خاص با سود بدون ریسک 30 درصدی را اعلام کرد و به این ترتیب ریسک جدید به بازار تحمیل شد.
با بالارفتن سود بدون ریسک، سرمایه به خروج از بازار ترغیب شده و بخشی از سرمایه‌های خارج شده از صندوق‌های با درآمد ثابت وارد این سپرده‌ها شدند.
در آخرین اظهارات، وزیر اقتصاد اعلام کرد که این سپرده‌ها تمدید نمی‌شوند.
این در حالی است که همین امروز بانک مرکزی برخلاف گفته وزیر اقتصاد اعلام کرد:
در راستای تامین مالی پروژه‌های پیشران و مولد با بازدهی بالا مبلغ ۸۰ هزار میلیارد تومان مجوز صدور این گواهی به بانک‌های منتخب داده شده که در آینده نزدیک منتشر خواهد شد.
به نظر می‌رسد هم‌چنان گواهی سپرده خاص 30 درصدی از لیست ریسک‌های بازار حذف نمی‌شود.
تسویه اعتبار کارگزاری‌ها در آخر سال چه تاثیری دارد؟
موضوع دیگری که می‌تواند به روند نزولی بازار شدت داده باشد، تسویه اعتبار کارگزاری‌هاست که در آخر سال رخ می‌دهد.
با رسیدن موعد تسویه اعتبارات اهدایی به مشتریان کارگزاری‌ها، بازار می‌تواند با فشار فروش نیز روبرو شود.
دلار رشد کرد ولی شاخص نه!
در هفته‌های گذشته دلار در بازار آزاد نیز همزمان با تنش‌های منطقه‌ای تا حوالی 60 هزار تومان نیز رشد کرد. این رشد قیمت باعث شد تا بازارهای موازی مانند طلا و خودرو بازده‌ای قابل توجهی را ثبت کنند و پول از بازار سرمایه و صندوق‌های با درآمد ثابت نیز به این بازارها منتقل شود.
این تنش‌ها اما برای بورس خوشایند نبوده و بازار ریسک و نااطمینانی جدید را پیش روی خود مشاهده کرد و همان واکنش همیشگی را به این ریسک‌ها نشان داد!
رشد شاخص کل بورس از کی شروع می‌شود؟
به نظر بسیاری از کارشناسان بازار در محدوده‌ی ارزشمندی قرار داشته و P/E ttm اکثر سهم‌های به مقادیر جذاب زیر 6 رسیده‌اند.
این ارزندگی اما با وجود ارزش پایین معاملات در حدود 4 همت، نمی‌تواند نوید یک رشد قوی را بدهد و سهم‌ها نه نای رشد بیشتر دارند و نه تمایلی به نزول بیشتر!
باید دید در ادامه عاملی تاثیرگذار مانند گام‌های واقعی جهت تجدید ارزیابی شرکت‌های بزرگ یا افزایش نرخ دلار نیما می‌تواند سوخت صعود بازار بورس باشند یا خیر.