چرا آمریکا دیگر به دنبال نفت ارزان قیمت نیست؟
پس از دهه ۱۹۷۰ و جنگ اعراب و رژیم صهیونیستی که به تحریم گسترده غرب منجر شد، ایالات متحده دکترین خود را معطوف به تسلط بر منابع نفتی خاورمیانه کرد. همانطور که در تصویر زیر مشاهده میکنید، تولیدات نفت ایالات متحده در دهه ۱۹۷۰ به اوج خود رسیده بود.
قرارداد نفتی با عربستان، دو مرتبه حمله به عراق، نیروی نظامی گسترده در خاورمیانه، حمایت از کشورهای عربی برای جلوگیری از گسترش کمونیسم در خاورمیانه و بسیاری اقدامات دیگر تلاشهایی برای کنترل آمریکا بر نفت خاورمیانه بود.
با این همه از سال ۲۰۱۱ و با گسترش تولید نفت شیل در ایالات متحده، اوضاع تغییر کرد. انقلاب نفت شیل تغییری در پارادایم نفت در جهان ایجاد کرد و زمینه ساز تحریم ایران شد. در واقع بدون انقلاب شیل تحریم نفتی ایران و بسیاری از کشورهای دیگر امکان پذیر نبود.
در نهایت نفت شیل منجر به آن شد که ایالات متحده از بزرگترین وارد کننده نفت در جهان، به بزرگترین تولید کننده نفت در جهان تبدیل شود. امروز و در پایان سال ۲۰۲۴، ایالات متحده با تولید روزانه ۱۳ میلیون بشکه نفت، از عربستان و روسیه به عنوان بزرگترین تولید کنندگان نفت اوپک پلاس نیز بیشتر تولید میکند.
از سال ۲۰۱۳ نیز، چین به عنوان بزرگترین وارد کننده نفت در جهان جایگزین ایالات متحده شده است. در واقع امروز ایالات متحده نه تنها مانند دهههای پیش به دنبال کاهش قیمت نفت نیست، بلکه از افزایش قیمت نفت نیز حمایت میکند.
قیمت بالای نفت نه تنها دیگر به صورت مستقیم به زیان ایالات متحده نیست، بلکه میتواند در نبرد ایدئولوژیک با چین به کمکش بیاید. همانطور که گفته شده، از سال ۲۰۱۳، چین بزرگترین وارد کننده نفت جهان است.
دقیقا به همین دلیل است که ایالات متحده امروز میتواند بزرگترین دارندگان ذخایر نفت در جهان یعنی روسیه، ایران و ونزوئلا را تحریم کند.
از طرفی قیمت بالای نفت میتواند ادامه تولید نفت شیل آمریکا را تضمین کند. همانطور که در تصویر زیر مشاهده میکنید، هزینه برداشت نفت شیل آمریکا بالاترین هزینه را در بین سایر انواع نفتها دارد. دلیل این مساله تکنولوژی خاص نفت شیل آمریکا است.
بنابراین ایالات متحده مشتاق خواهد بود که قیمت نفت بالاتر از سطوحی باشد که برای تولید کنندگان نفت شیل توجیه اقتصادی داشته باشد.
در نتیجه اعضای اوپک پلاس با کاهش تولیدات خود و بالا نگه داشتن قیمت نفت، نه تنها به ضرر ایالات متحده عمل نمیکنند، بلکه در حال کمک به ایالات متحده هستند تا تولیدات خود را بیشینه کند.
با این همه، از آنجایی که افزایش قیمت انرژی به صورت مستقیم بر روی تورم در ایالات متحده تاثیر گذار است، این کشور خواستار افزایش بی رویه قیمت نفت هم نیست. ایالات متحده میخواهد که قیمت نفت آن قدر بالا باشد که تولیدات این کشور توجیه اقتصادی داشته باشد و آنقدر پایین باشد که تورم ناشی از آن برای اقتصاد این کشور قابل تحمل باشد.
در نتیجه دورانی که ایالات متحده خواستار نفت ارزان قیمت بود، به سر رسیده است. دلیل آنکه آمریکا نیروهای خود را در منطقه کاهش داده است، به همین حقیقت باز میگردد. نفت دیگر یک دارایی استراتژیک نیست و در آینده نیز از ارزش آن بیشتر و بیشتر کاسته خواهد شد.
امروز بر خلاف دهههای گذشته نه تنها امنیت و صلح در خاورمیانه برای آمریکا اهمیتی ندارد، بلکه حتی بعضا تلاش میکند با ایجاد تنش در خاورمیانه قیمت نفت را افزایش دهد. البته باید توجه داشت که این شرایط میتواند به سرعت تغییر کند. اخیرا تحلیلگران اعلام کردهاند که تولیدات نفت ایالات متحده به اوج خود رسیده است و ممکن است در سالهای آتی شاهد کاهش بیش از پیش تولیدات نفت ایالات متحده باشیم. در این صورت ممکن است این کشور یکبار دیگر نیروی نظامی خود را به جهانگردی برای نفت ارزان گسیل کند.