پاکسازی‌های اخیر در ارتش چین چه معنایی دارد؟
خلاصه اخبار
اطلاعاتی که به رسانه ها درز کرده، حاکی از یک پاکسازی سیستماتیک است. اما بسیاری از موارد پنهان باقی مانده است و ظاهراً این اقدام همراه با ابهام به طور عمدی صورت می‌گیرد. افرادی که متهم به فساد هستند، ناپدید می‌شوند. نام آنها از منابع خبری رسمی و رسانه‌های اجتماعی حذف می‌شود. یک رشته اطلاعات مشخص در ماه نوامبر توسط وزارت دفاع چین اعلام شد. بر اساس این اطلاعیه، یک دریادار ارشد به نام میائو هوا از سمت خود برکنار شده و به دلیل “نقض جدی دیسیپلین” ارتش تحت بازجویی قرار گرفته است.
دانکن بارتلت در دیپلمات نوشت: به گفته یک کارشناس برجسته دفاعی، برکناری فرماندهان ارشد، حس “هرج و مرج و آشفتگی” ایجاد می‌کند.
به گزارش سرویس بین الملل «انتخاب»، در ادامه این مظلب آمده است: شی جین پینگ، برای مائو تسه تونگ بنیانگذار جمهوری خلق چین احترام بسیاری قائل است. او گاهی از سبک لباس پوشیدن مائو تقلید می‌کند و رفتارهای مشابهی از خود نشان می‌دهد. او حتی راه‌هایی برای استفاده از شعارهای مائو برای اهداف خود پیدا کرده است.
در سال 1938، مائو گفت: «هر کمونیست باید این حقیقت را درک کند که قدرت سیاسی از طریق لوله تفنگ رشد می‌کند.»
در چین مدرن، این ایده ستیزه‌جویانه به عنوان یادآوری این موضوع عمل می‌کند که اقتدار رهبر عالی بر میزان کنترل او بر ارتش استوار است.
شی جین پینگ در ژوئن 2024 در سخنانی که به نظر می‌رسد تقلیدی عامدانه از مائو باشد، به افسران ارشد ارتش آزادی‌بخش خلق چین گفت: «ما باید به وضوح اعلام کنیم که لوله‌های تفنگ همیشه باید در دستان کسانی باشد که به حزب [کمونیست چین] وفادار و قابل اعتماد هستند… و ما باید به وضوح اعلام کنیم که هیچ جایی برای عناصر فاسد در ارتش وجود ندارد.»
از آن زمان، یک کارزار افراطی برای ریشه‌کن کردن فساد برپا شده و منجر به برکناری افسران ارشد و کمیسرهای سیاسی گردیده است.
اطلاعاتی که به رسانه ها درز کرده، حاکی از یک پاکسازی سیستماتیک است. اما بسیاری از موارد پنهان باقی مانده است و ظاهراً این اقدام همراه با ابهام به طور عمدی صورت می‌گیرد. افرادی که متهم به فساد هستند، ناپدید می‌شوند. نام آنها از منابع خبری رسمی و رسانه‌های اجتماعی حذف می‌شود.
یک رشته اطلاعات مشخص در ماه نوامبر توسط وزارت دفاع چین اعلام شد. بر اساس این اطلاعیه، یک دریادار ارشد به نام میائو هوا از سمت خود برکنار شده و به دلیل “نقض جدی دیسیپلین” ارتش تحت بازجویی قرار گرفته است.
به گفته ویلیام متیوز، پژوهشگر ارشد برنامه آسیا-اقیانوسیه در موسسه چتم هاوس در لندن، پاکسازی در ارتش به همه یادآوری می‌کند که باید وفاداری مطلق به حزب کمونیست را نشان دهند.
متیوز خاطرنشان کرد که میائو چهره مهمی در کمیسیون مرکزی ارتش بود که شی ریاست آن را بر عهده دارد. میائو به عنوان رئیس اداره امور سیاسی، مسئول انتخاب افرادی بود که پست های ارشد را پر می کردند. او همچنین مسئولیت اطمینان از انطباق ایدئولوژیک افراد را بر عهده داشت.
متیوز گفت: «با تعلیق میائو، شی تمایل بیشتری از خود نشان داده تا یک فرد ظاهراً وفادار را در بالاترین سطوح ارتش چین برکنار کند تا از انطباق افراد با دستور کار سیاسی خود اطمینان حاصل کند، الگویی تعیین کند و اطمینان یابد که ارتش آزادی‌بخش خلق در مسیری که او در نظر دارد رشد می کند.»
در 27 نوامبر، روزنامه فایننشال تایمز ادعا کرد که دونگ جون، وزیر دفاع چین به اتهام فساد تحت بازجویی قرار دارد. این روزنامه انگلیسی در گزارش خود به “مقامات فعلی و سابق آمریکایی که از این وضعیت آگاه بودند” استناد کرد. اگر این هبر درست باشد، به این معنی است که سه وزیر دفاع متوالی در چین در تحقیقات فساد گرفتار شده اند.
با این حال، وو چیان سخنگوی وزارت دفاع، در یک نشست خبری در پکن، تاکید کرد که گزارش فایننشال تایمز کاملاً ساختگی است.
وو گفت: «شایعه‌سازان نیت بدی دارند. چین نارضایتی شدید خود را از چنین رفتارهای افتراآمیزی ابراز می دارد.»
در 5 دسامبر، دونگ در شانگهای در انظار عمومی ظاهر شد و در یک مجمع امنیتی در مورد خلیج گینه شرکت کرد. بر اساس گزارش رسانه‌های دولتی چین، او با روسای هیئت‌های خارجی دیدار کرد و تمایل چین برای همکاری با نیروهای مسلح سایر کشورها را ابراز داشت.
هلنا لگاردا، تحلیلگر ارشد سیاست دفاعی و خارجی چین در موسسه مطالعات چین مرکتور در برلین گفت، بازگشت اعضای حزب که به دلیل فساد تحت بازجویی قرار می گیرند، به پست های قبلی خود امری غیرمعمول است.
وی افزود: «در حالی که ممکن است تحقیقات هنوز به صورت داخلی در حال انجام باشد، به نظر می رسد که دونگ جون برای مدتی به عنوان وزیر دفاع باقی خواهد ماند.»
در اکتبر 2023، ژنرال لی شانگفو، یکی دیگر از اعضای کمیسیون مرکزی نظامی، سمت خود را به عنوان وزیر دفاع از دست داد. در ژوئن سال جاری، لی و سلفش، وی فنگه، به اتهام فساد از حزب کمونیست چین و ارتش اخراج شده بودند.
از نظر لگاردا، این تحولات همراه با تایید رسمی مبنی بر اینکه میائو هوا – که به عنوان یکی از اعضای کمیسیون مرکزی ارتش سمتی بالاتر از دونگ داشت – تعلیق شده است، نشان می دهد که کارزار ضد فساد در ارتش آزادی بخش خلق ادامه داشته و در حال گسترش است.
وی افزود «با ادامه این روند، افسران بیشتری ممکن است برکنار شوند.»
لگاردا معتقد است که ارتش چین مشکل فساد طولانی مدت و شدیدی دارد.
وی توضیح داد: «بر کسی پوشیده نیست که ارتش آزادی‌بخش خلق برای مدت طولانی از فساد رنج می‌برد. افسران به دلیل دریافت رشوه در ازای ارائه ترفیع به سربازان مشهور بودند. همچنین، برخی از افسران در فعالیت‌های مشکوکی برای حمایت از فعالیت‌های تجاری خصوصی خود دخیل بوده‌اند… به همین دلیل است که کارزار اولیه ضد فساد که به سال 2012 بازمی‌گردد، در ابتدا از حمایت قابل توجهی در بین مردم برخوردار بود.»
چنین پاکسازی‌هایی از ویژگی‌های یک دولت تک حزبی است. با این حال، لگاردا معتقد است که تشخیص اینکه تا چه حد از کارزار ضد فساد به عنوان پوششی برای بیرون راندن اعضای ارتش آزادی‌بخش خلق که به عنوان رقبای بالقوه شی جین پینگ تلقی می شوند استفاده می شود، دشوار است.
دونگ و میائو هر دو توسط خود شی به این سمت ها منصوب شده بودند.
متیوز از موسسه چتم هاوس گفت که اگرچه اقدام علیه عناصر وابسته به شی ممکن است باعث شود وی آبرویش را از دست بدهد، اما وفاداری و کنترل ارتش برای او از هر چیز دیگری مهم‌تر است.
با این وجود، پاکسازی‌ها خطراتی را نیز به همراه دارند.
متیوز گفت: «علاوه بر هزینه‌های اعتباری برای خود شی به عنوان رئیس حزب کمونیست چین و کمیسیون مرکزی ارتش، که انتصابات شخصی او نشان دهنده الگویی از قضاوت نادرست است، عواقبی برای نحوه نگاه به ارتش آزادی‌بخش خلق از سوی دشمنان بالقوه اش دارد.»
از سال گذشته، مقامات چینی علیه تعداد زیادی از مقامات ارشد نظامی، از جمله رئیس سابق نیروی هوایی، فرماندهان ارشد نیروی موشکی استراتژیک ارتش آزادی بخش و همچنین افسرانی که در بخش تدارکات کار می کردند، اقدامات انضباطی را آغاز کرده‌اند.
چند تن از مدیران اجرایی پیمانکاران بزرگ دفاعی نیز به طور ناگهانی از سمت مشاوران دولت برکنار شده‌اند که باعث گمانه‌زنی‌هایی در مورد سرنوشت آنها شده است.
منتقدان شی می گویند که کارزار ضد فساد نتوانسته است به مسائل اصلی رسیدگی کند. این کارزار با تمرکز بر پاکسازی‌های فردی، به جای اصلاحات نهادی، چرخه‌ای از برکناری‌های پرمخاطب ایجاد کرده است که اعتماد بین ارتش و دولت را تضعیف کرده است.
در سطح بین‌المللی، این سوال مطرح می‌شود که این درگیری های درونی چه تاثیری توانایی رزمی ارتش چین خواهد گذاشت.
لگاردا گفت: «این پاکسازی‌ها نشان دهنده هرج و مرج و آشفتگی است.»
وی در ادامه افزود: «این می تواند بر تصویر ارتش آزادی‌بخش خلق و برداشت از تمایل چین برای استفاده از زور تاثیر بگذارد. اگر شی جین پینگ مدام مجبور باشد رهبران ارشد را به دلیل آلوده بودن آنها به فساد جایگزین کند، وقتی می‌گویند آماده انجام یک کارزار نظامی موفق علیه تایوان هستند چگونه شخص وی یا سایر رهبران حزب می‌توانند به ژنرال‌ها اعتماد کنند یا درگیر تقابل در دریای چین جنوبی شوند؟»
از نظر لگاردا، مشکلات داخلی ارتش چین حداقل در کوتاه‌مدت می‌تواند تمایل به درگیری را کاهش دهد -. ماموریت فوری شی اکنون این است که رده های بالای ارتش را با افسرانی پر کند که به آنها اعتماد دارد تا به دستور او «بجنگند و در جنگ پیروز شوند».
منبع: انتخاب