هفته رایزنی در پایتخت‌های اروپایی
دنیای اقتصاد :
سه پایتخت اروپایی اسلو، لیسبون و ژنو میزبان مقامات ارشد دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران برای بحث و تبادل نظر درخصوص موضوعات دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی‌اند. از مسائل مربوط به روابط دیپلماتیک و مذاکرات هسته‌ای تا تحولات منطقه‌ای مرتبط با جنگ غزه، لبنان و اوکراین و همچنین تحولات بین‌المللی معطوف به بازگشت ترامپ. این گفت‌وگوها که از اواخر جمعه هفته گذشته تا جمعه پیش رو در جریان بوده و هست، طیفی از مسائل مطروح و پیش روی ایران و اروپا پس از دو سال بن‌بست و افزایش سطح تنش‌ها را محور رایزنی‌ها قرار می‌دهد. در این چارچوب سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، ظهر دیروز دوشنبه ۵ آذرماه برای شرکت در دهمین اجلاس مجمع جهانی ائتلاف تمدن‌‌‌های سازمان ملل وارد پرتغال شد. وزیر امور خارجه به دعوت مشترک سازمان ملل متحد و وزیر امور خارجه پرتغال برای شرکت در دهمین اجلاس عالی‌رتبه ائتلاف تمدنها به لیسبون سفر کرده است.
این نشست همزمان با بیستمین سالگرد «ائتلاف تمدنها» طی روزهای 5 تا 7 آذرماه سال‌جاری به میزبانی پرتغال با موضوع «اتحاد برای صلح: احیای اعتماد، بازآفرینی آینده، بازتاب دو دهه گفتوگو به خاطر بشریت» برگزار خواهد شد. وزیر خارجه در بخش عالی‌رتبه این نشست دیدگاه‌‌‌های ایران راجع به صلح و امنیت بین‌المللی و مباحث روز از جمله تحولات منطقه را تبیین می‌کند و با دبیرکل سازمان ملل متحد و همتایان خود از تعدادی از کشورهای شرکت‌کننده در اجلاس گفتوگو و تبادل نظر خواهد کرد.در این اجلاس یک بیانیه پایانی به تصویب خواهد رسید که در آن بر موضوعات مورد توجه جامعه بین‌المللی از جمله در رابطه با تقویت تعامل و تفاهم بین ملت‌‌‌ها و فرهنگ‌‌‌ها و مذاهب و مقابله با نفرت‌‌‌پراکنی و برتری‌‌‌طلبی‌‌‌های نژادپرستانه و نیز اسلام‌هراسی تاکید می‌شود.
سخنگوی وزارت امور خارجه یکشنبه 4 آذر درخصوص اهداف سفر عراقچی به پرتغال در گفت‌‌‌وگویی اظهار کرد: این سفر در راستای سیاست خارجی فعال و اثرگذار ایران به عنوان نماینده یکی از دیرپاترین تمدنها و به منظور مشارکت در روندهای دیپلماتیک برای ارتقای صلح مبتنی بر تعامل و گفتوگو و مفاهمه بین‌المللی انجام می‌شود. اتئلاف تمدن‌‌‌های ملل متحد که بیش از همه ریشه در ایده گفت‌‌‌وگوی تمدن‌‌‌های رئیس‌جمهور اسبق ایران در مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال 2000 میلادی داشت، برای اولین بار توسط نخست‌‌‌وزیر اسپانیا، خوزه لوئیس رودریگز زاپرتو، در پنجاه و نهمین اجلاس عمومی سازمان ملل متحد در سال2005 پیشنهاد شد و به تصویب رسید. این ائتلاف تاکنون 9 نشست به فواصل دو سال در شهرهای فاس مراکش در سال 2022، نیویورک در سال 2018، باکو در سال 2016، بالی در سال 2014، وین در سال 2013، دوحه در سال 2011، ریو در سال 2010، استانبول در سال 2009 و مادرید در سال 2008 داشته است.
گفت‌وگوهای ایران و اروپا
بخشی از سفر عراقچی به لیسبون، دیدار و گفتوگو با مقامات شرکت‌کننده از جمله برخی کشورهای اروپایی است. وزیر خارجه از فرصت برنامه‌ها و ملاقات‌های دوجانبه برای گفتوگو درخصوص موضوعات مهم و مورد علاقه دوجانبه و چندجانبه موضوعات مهم منطقه‌ای و بین‌المللی در دستورکار بین‌المللی استفاده خواهد کرد.حضور هیات ایرانی در نشست پرتغال تاکید بر اهمیت جنوب اروپا در مسیر مناسبات اروپایی جمهوری اسلامی ایران است. سابقه روابط ایران و جنوب اروپا ازجمله پرتغال، 500 سال و اسپانیا، 400 سال است. این تاریخ طولانی میراث ارزشمندی است که نیاز به حفظ و تعمیق دارد.
جمهوری اسلامی ایران همواره تاکید کرده گفتوگو مهمترین کانال برای عبور از مشکلات و رفع دغدغه‌های متقابل است. در عین حال گفتوگو باید مبتنی بر احترام متقابل باشد. جمهوری اسلامی ایران از تنش در روابط با اروپا استقبال نمی‌کند. اما اگر برخی بخواهند مسیر تقابل را دنبال کنند، برای آنها فرش قرمز پهن نخواهد شد. متاسفانه تاکنون در چند نوبت اتحادیه اروپا و انگلیس تحریم‌های ناعادلانه‌ای را خصوصا بر مردم ایران (تحریم پروازهای ایران ایر به اروپا و اخیرا کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران) تحمیل کردند که در نقض صریح حقوق بین‌الملل و پیمان‌های دوجانبه است. به طرف‌های اروپایی یادآوری شده که هدف از این تحریم‌ها آزار مردم است.
پیش و پس از سفر عراقچی، مجید تخت‌روانچی، معاون سیاسی وزارت خارجه نیز گفت‌وگوهای دوجانبه تا چندجانبه خود را از از اسلو تا ژنو مورد رایزنی قرار داده است. تخت‌روانچی روزهای گذشته با حضور در اسلو، موضوعات دوجانبه را در پایتخت نروژ محور گفتوگو قرار داده و روز جمعه نیز در فرمت 1+3 در ژنو با تروئیکای اروپایی درخصوص طیفی از موضوعات دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی مشارکت می‌کند. این سفر ادامه گفت‌وگوهای نیویورک است که پس از صدور قطعنامه هفته گذشته شورای حکام، ضرورت مدیریت روابط با اتحادیه اروپا تا نشست بعدی آژانس در اواخر اسفند را مورد توجه قرار داده است.با این حال آن‌گونه که سخنگوی وزارت خارجه ایران تایید کرده، سفر تخت‌روانچی به اسلو ارتباطی با گفت‌وگوهای ژنو ندارد.
آن سفر یک سفر کاری متعارف برای بحث و تبادل نظر راجع به روابط دوجانبه، تحولات منطقه و بین‌المللی بوده است. دیدارها و مذاکرات در سطح معاونان سیاسی وزارت خارجه یک امر متعارف است که همواره هم بین جمهوری اسلامی ایران با کشورهای مختلف از گذشته در چارچوب کمیته مشترک سیاسی یا مذاکرات دوجانبه تاکنون برقرار بوده و انجام می‌شده است. روزنامه «دنیای‌اقتصاد» روز دوشنبه در گزارشی از گفت‌وگوهای مجید تخت‌روانچی در اسلو خبر داد.
به نظر می‌رسد در نشست روز جمعه سه مساله جنگ غزه، اوکراین و برنامه هسته‌ای بیشتر مورد توجه طرفین قرار گیرد. جمهوری اسلامی ایران ضمن تاکید مجدد بر لزوم حفظ تمامیت ارضی کشورها، اتهامات واهی غرب در خصوص صدور تسلیحات راهبردی به روسیه را تکذیب کرده و کماکان آمادگی خود را برای تبادل نظر با مقامات مسوول اروپایی برای شفاف‌سازی و رفع سوءتفاهمات اعلام می‌دارد. همچنین تراژدی جنگ غزه و کشتار روزانه توسط اسرائیل نیز به مقامات اروپایی گوشزد خواهد شد.
منبع: دنیای اقتصاد