نگاهداری: ادبیات مقاومت، فریاد رسای حق طلبی و بیداری است/ ادبیات و شعر می‌تواند به عنوان یک ابزار همبستگی اجتماعی عمل کند
رییس مرکز پژوهش‌های مجلس، در جمع اساتید و نخبگان زبان فارسی با اشاره به اینکه ادبیات و شعر می‌تواند به عنوان یک ابزار همبستگی اجتماعی عمل کند، گفت: شعر و ادبیات مقاومت و پایداری، فریاد رسای حق طلبی، عدالت خواهی و بیداری است.
همایش گرامیداشت زبان و ادبیات فارسی با حضور بابک نگاهداری، رییس مرکز پژوهش‌های مجلس، جمعی از اساتید و نخبگان زبان و ادبیات فارسی و رییس و اعضای بنیاد استاد شهریار، امروز (پنجشنبه 24 آبان 1403) در مرکز پژوهش‌های مجلس برگزار شد.
بابک نگاهداری، در این آیین با بیان اینکه ادبیات به عنوان آینه، هویت و اصالت یک جامعه و تمدن است، گفت: روح جمعی و هویت ملی هر ملتی از طریق شعر و ادبیات تجلی پیدا می‌کند و نقش راهبردی دارد.
وی با تاکید بر این نکته که این نقش راهبردی هم تنها شامل مرز‌های یک کشور نمی‌شود ادامه داد: برای گسترش ارتباط با همسایگان و سایر دولت‌ها ادبیات و شعر نقش محوری و بستر ساز دارند. درواقع دیپلماسی زبان فارسی و مفاهیمی نظایر این مفهوم ظرفیتی مهم برای کشور ما در عرصه دیپلماسی و روابط بین الملل هستند.
رییس مرکز پژوهش‌های مجلس با بیان اینکه چهر‌های برجسته ادبیات ما، فرهنگ و هویت ملی ایرانیان را فراروی چشمان جهانیان نهاده است، گفت: شاهنامه فردوسی نماد ادبیات حماسی در ایران و جهان است.
نگاهداری شاعران، ادیبان و اندیشمندان را ظرفیتی سترگ برای جمهوری اسلامی ایران دانست و توضیح داد: شاید هیچ کشوری به اندازه ما از این مزیت برخوردار نباشد. با این ظرفیت معرفی چهره ایران در دنیا خیلی سخت نیست. ما فردوسی، خیام، حافظ، سعدی و مولانا و ده‌ها شاعر و ادیب بزرگ داریم و دست ما برای معرفی ایران پر است.
نگاهداری با اشاره به این امر که برای معرفی و تقویت هویت ملی، قومی و بیان ظرفیت‌های این ملت، ابزاری بهتر از شعر و ادبیات نیست ادامه داد: در طول تاریخ همین شعر و ادبیات ایران را از همه فراز و نشیب‌ها حفظ کرده و استمرار هویت ملی ما مدیون زبان فارسی است.
وی شعر و ادبیات را هنر ملی ایرانیان دانست و ادامه داد: درمان اکثر نیار‌های امروز جامعه ما شعر و ادبیات است. اگر جامعه امروز ما عطشناک امید به آینده است. اگر بخشی از جوانان ما ناامید از تغییر و تحول هستند و ده‌ها مشکل داریم درمان همه این‌ها یا حداقل یک درمان مهم همین ادبیات و شعر است.
وی افزود: اگر ما نگرانیم که هویت جمعی ما دچار مخاطراتی شده و انتقال ارزش‌های بین نسلی صورت نمی‌گیرد و جامعه شناسان از شکاف نسلی سخن می‌گویند، درمان این درد‌ها شعر و ادبیات غنی ایرانی است.
نگاهداری با بیان اینکه ادبیات و شعر می‌تواند به عنوان یک ابزار همبستگی اجتماعی عمل کند، تصریح کرد: اگر جامعه امروز ما نیازمند وحدت و همبستگی است چه چیزی بهتر از شعرمی تواند احساسات و علایق ما را به یکدیگر پیوند بزند.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به طرح مسائل حقوق بشری در دنیا و زیر پا گذاشته شدن حقوق بشر در غزه و لبنان و جا‌های دیگری شعر و ادبیات را ظرفیت و امکانی دانست که می‌تواند به صلح جمعی و افزایش لطافت در زندگی بشر کمک کند و شعر و ادبیات را کمک کننده به تامین حقوق بشر دانست.
رییس مرکز پژوهش‌های مجلس با بیان اینکه شعر و ادبیات می‌تواند به مسائل انسانی نظیر عدالت و حقوق بشر توجه کند، گفت: شعر و ادبیات مقاومت و پایداری، فریاد رسای حق طلبی، عدالت خواهی و بیداری است.
نگاهداری شعر و ادبیات را توضیح دهنده رنج و درد‌های ملت مظلوم فلسطین دانست و از محمود درویش شاعر شناخته شده فلسطینی در این زمینه مثال زد.
وی ادامه داد: در شعر و ادبیات مفاهیم بلند مقاومت، ظلم ستیزی و کفر ستیزی در برابر قدرت‌های اهریمنی و انسان ستیز وجود دارد که تجلی آن را ما امروز در محور مقاومت می‌بینیم.
وی با اشاره به یکی از اشعار ترکی شهریار او را شاعر محور مقاومت و مبارزه با گرگ‌های دنیای امروز دانست.
وی با بیان اینکه در ایران، شاعران با تلطیف افکار و اندیشه‌های افراد در جامعه پیش‌قدم هستند، گفت: یکی از دلایلی که جریان‌های فکری منحرف و افکار افراطی در کشور ما کمتر وجود دارد، افکار و اندیشه‌های بلند شاعران، علما و دانشمندان این سرزمین هستند.
وی ادامه سخنان خود را به شهریار این شاعر ملی ایران اختصاص داد و گفت: حکمرانان باید بتوانند ظرفیت شعر و ادبیات فارسی را درک کنند.
نگاهداری با بیان اینکه مسئولان و حکمرانان باید به دنبال وقت گرفتن از جمعی فاخر، چون شما باشند نه برعکس، ادامه داد: استاد سیدمحمدحسین بهجت تبریزی، معروف به استاد شهریار، شاعر دو زبانه ایران زمین، در هر دو زبان به خوبی، کار را به نهایت خود رسانده است و همین کار باعث شده که ایشان جزو مفاخر ایران زمین باشد.
وی با اشاره به تعلق خاطر استاد شهریار به فرهنگ، تاریخ و جغرافیای ایران گفت: وطن دوستی خاصی در استاد شهریار دیده می‌شود. رگه‌های هویت قومی، ملی و دینی و مذهبی در شعر شهریار با هم تلفیق شده است و از او یک چهره فراگیر ساخته است.
نگاهداری با بیان اینکه یک سری از اشعار استاد شهریار شعر آیینی است، گفت: استاد شهریار را حتی می‌توان شاعر انقلاب اسلامی دانست چرا که وقتی جنگ شروع شد همچون یک بسیجی به دفاع از انقلاب، دفاع مقدس و دفاع تمام قد از میهن پرداخت و اشعار گرانبهایی در این زمینه سرود.
وی با اشاره به شعری از استاد شهریار در اهمیت قلم ادامه داد: اگر سرزمینی وجود دارد و قرار است حکمرانی صورت بگیرد باید حکمرانی بر دل‌ها باشد. هر حکومتی نیاز به حکمرانی بر قلب‌ها دارد و حکمرانی بر قلب‌ها هم نیازمند شعر و ادبیات و قلم است.
نگاهداری در بخش سوم سخنان خود به اسناد بالادستی کشور اشاره کرد که در آن‌ها به ترویج زبان فارسی اشاره شده است که در اجرا چالش‌هایی وجود داشته است.
وی در زمینه سبک زندگی مردم به پیمایش‌های شورای فرهنگی عمومی اشاره کرد و گفت: 80 درصد مردم برای خواندن شعر و ادبیات برنامه منظمی ندارند. 55 درصد مردم هم کمتر از یک ساعت در هفته برای این حوزه وقت می‌گذارند. حدود 86 درصد مردم هم هیچ وقت در مراسم شعر و شعرخوانی شرکت نکردند. این آمار‌ها نشان می‌دهد سبک زندگی مردم دچار اختلال شده است؛ بنابراین فعالیت‌های ترویجی برای گسترش فرهگ شعر و شعر خوانی و توجه به ادبیات باید جدی گرفته شود.
رییس مرکز پژوهش‌های مجلس در پایان سخنان خود تاکید کرد: مرکز پژوهش‌های مجلس آماده همکاری برای ترویج زبان و ادبیات فارسی است؛ البته در این زمینه گزارش‌های مهمی نیز تا کنون تدوین و منتشر کرده است که این روند با حضور اساتید زبان و ادبیات فارسی می‌تواند توسعه پیدا کند.
شایان ذکر است در ادامه این مراسم اساتید و نخبگان زبان و ادبیات فارسی نقطه نظرات و دیدگاه‌های خود در خصوص ارتقای جایگاه زبان فارسی را بیان کردند.
منبع: میزان